TÜRKİYE'DE GEÇİCİ KORUMA ALTINDAKİ SURİYELİLERİN İHTİYAÇLARINI KARŞILAMAYA YÖNELİK YEREL YÖNETİMLERİN SUNDUKLARI HİZMETLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ

Year 2025, Volume: 21 Issue: 3, 1268 - 1289, 30.09.2025

Yeter Avşar , Sadegül Durgun

Abstract

Bu çalışmanın amacı yerel yönetim birimlerinin göç eden kişilere hizmet sunumlarını ele almaktır. Bu doğrultuda çalışmada Suriyeli göçü özelinde Göç İdaresi Başkanlığı sayfasında yer alan verilerden hareketle Suriyelilerin en çok bulunduğu on il olan İstanbul, Gaziantep, Şanlıurfa, Hatay, Adana, Mersin, Bursa, Konya, İzmir ve Ankara Büyükşehir Belediyelerinin sundukları hizmetler web sayfalarından taranmış ve bir değerlendirmeye tabi tutulmuştur. Tarama yapılırken “Suriyeli, göç, göçmen, mülteci, sığınmacı ve geçici koruma” kelimeleri ile sunulan hizmetler aranmıştır. Sonuç itibari ile ilgili on büyükşehir belediyesinin 2011 yılından itibaren Suriyelilere çeşitli hizmetler sundukları, sunulan hizmetlerin ortaya çıkan koşullara göre değiştiği görülmüştür. Bu kapsamda geçici koruma altındaki Suriyelilerin gelmeye başladıkları ilk yıllarda sunulan hizmetler, ilgili tüm iller kapsamında daha ziyade zaruri nitelikli ihtiyaçları karşılamaya yönelikken son dönem yapılan hizmetlerin ise il bazında farklılık arz ettiği görülmüştür. Bununla birlikte ilgili büyükşehir belediyelerinin özellikle hukuki statü noktasında kavram karmaşası yaşadıkları web sayfalarında yapılan tarama sonucunda ortaya çıkmaktadır. Ayrıca sunulan hizmetler noktasında da yeknesak bir uygulamanın olmadığı saptanmıştır.

Keywords

Suriyeliler , Büyükşehir Belediyeleri , Hizmet Sunumu

EVALUATION OF THE SERVİCES PROVIDED BY LOCAL GOVERNMENTS TO MEET THE NEEDS OF SYRIANS UNDER TEMPORARY PROTECTION IN TURKEY

Abstract

The aim of this study is to examine the service delivery of local government units to migrants. In this direction, the study analyzed the services provided by Istanbul, Gaziantep, Şanlıurfa, Hatay, Adana, Mersin, Bursa, Konya, İzmir and Ankara Metropolitan Municipalities, which are the ten provinces with the highest number of Syrians, based on the data on the website of the Directorate of Migration Management, and subjected them to an evaluation. The services offered by these metropolitan municipalities were reviewed and evaluated through their websites. During the review, services were searched using the keywords “Syrian, migration, migrant, refugee, asylum seeker, and temporary protection.” The results show that since 2011, these ten metropolitan municipalities have provided various services to Syrians, with the nature of these services evolving according to emerging circumstances. In this context, while the services provided in the first years of the arrival of Syrians under temporary protection were mostly aimed at meeting the essential needs of all provinces, the recent services have varied across provinces. However, it was also found that these municipalities experience conceptual confusion regarding legal status, as revealed by the website review. Additionally, there is a lack of uniformity in the services provided.

Keywords

Syrians , Metropolitan Municipalities , Service Delivery

References

• Abadan-Unat, N. (2017). Bitmeyen göç konuk işçilikten ulus ötesi yurttaşlığa. 3. Baskı, İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
• Adana Metropolitan Municipality (2024). Syrians, www.adana.bel.tr/tr/haberler, accessed from the page. Access Date: 31.07.2024.
• Adıgüzel, Y. (2018). Göç sosyolojisi. 2. Baskı, Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
• Akman, K. (2018). Göç yönetiminde yerel yönetimler ve STK işbirliği. Uluslararası Yönetim Akademisi Dergisi, 1(3), 452-466.
• Alvanoğlu, S. & Ateş, H. (2020). Yerel yönetimlerin mültecilere yönelik yenilikçi uygulamaları: Gaziantep büyükşehir belediyesi örneği. TESAM Akademi Dergisi, 7(2), 375-400.
• Ankara Metropolitan Municipality (2024). Syrians, www.ankara.bel.tr/haberler, accessed from the page. Access Date: 21.07.2024.
• Bimay, M. (2022). Küresel göç krizleri ve uluslararası göçlerin geleceğine ilişkin bir değerlendirme. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 12(2), 87-106.
• Bostancı, P., & Durmaz, E. (2021). Göçle ilgili planlama ve kapsayıcı politikaların üretilmesinde İstanbul’daki yerel yönetimlerin rolü-İBB deneyimi. Göç Dergisi, 8(1), 11-21.
• Bursa Metropolitan Municipality (2024). Syrians, www.bursa.bel.tr/haber_arsivi, accessed from the page. Access Date: 18.07.2024.
• Cihan, S. (2024). Kuruluşundan bugüne Türkiye’ye göç ve göç düzenlemeleri. Türkiye Mesleki ve Sosyal Bilimler Dergisi, 6(14), 1-13.
• Cohesion Strategy and National Action Plan (2024). Syrians, www.goc.gov.tr/ kurumlar/goc.gov.tr/Yayinlar/UYUM-STRATEJI/Uyum-Strateji-Belgesi-ve-Ulusal-Eylem-Plani.pdf, accessed from the page. Access Date: 25.07.2024.
• Convention Relating to the Status of Refugees (2024). Syrians, www.multeci.org.tr/wp-content/uploads/2016/12/1951-Cenevre-Sozlesmesi-1.pdf, accessed from the page. Access Date: 31.07.2024.
• Çevik, H. (2021). Göç yönetiminde yerelleşmenin izlerini aramak: Ankara Mamak belediyesi örneği. Göç Dergisi (GD), 8(1), 129-154.
• Doğrul, H. G., Hiçdurmaz, Z., & Yüksel, H. (2023). Türkiye’de geçici koruma statüsünde bulunan Suriyelilerin işgücü piyasasındaki durumu ve ekonomik etkileri. In B. Tunçsiper (Ed.), Cumhuriyetin 100. Yılına Armağan: Sosyal Bilimler Çerçevesinde Güncel Araştırmalar, İstanbul: Kriter Yayınevi.
• Durgun, S. (2022). Türkiye’nin göç politika ve uygulamalarında yönetişim yaklaşımının önemi: Suriyeli sığınmacılar örneği (Doktora Tezi). Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi. Kahramanmaraş.
• Ekici, S. (2024). Türkiye’deki Suriyeli göçmenlerin göç öncesi ve göç sonrası Türkiye algısı. İnönü Üniversitesi Uluslararası Sosyal Bilimler Dergisi, 13(1), 61-81.
• Erdil, B. (2020). Göç ve mülteci hareketlerinin Türkiye’nin göç politikalarına etkileri. Bilge Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 4(2), 71-86.
• Erdoğan, M. & Kaya, A. (2015). Türkiye’nin Göç Tarihi. İstanbul: Bilgi Üniversitesi Yayınları.
• Establishment of Metropolitan Municipalities and Twenty-Seven Districts in Fourteen Provinces and Amendments to Certain Laws and Decree Laws Law No. 6360, https://www.mevzuat.gov. tr/MevzuatMetin/1.5.6360.pdf, accessed from the page. Access Date: 13.07.2024.
• Foreigners and International Protection Law No. 6458, https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuatmetin/1.5.6458.pdf, accessed from the page. Access Date: 25.07.2024. Frelick, B. & Kohnen, B. (1995).
• Filling the Gap: Temporary protected status. Journal of Refugee Studies, 8(4), 339-363.
• Gaziantep Metropolitan Municipality (2024). Syrians, www.gaziantep.bel.tr/tr/haberler, accessed from the page. Access Date: 02.08.2024.
• Güneş, M. (2015). Kamu yönetiminde geçici koruma rejimi ve yakın gelecekte türk kamu güvenliğinde potansiyel bir sorun olarak: suriyeli mülteciler. XIII. Kamu Yönetimi Forumu Bildiriler Kitabı. 762-786.
• Harmonisation Strategy Document and National Action Plan, 2018- 2023 (2025). Syrians, www.goc.gov.tr/kurumlar/goc.gov.tr/Yayinlar/UYUM-STRATEJI/Uyum-Strateji-Belgesi-ve-Ulusal-Eylem-Plani.pdf, Access Date: 21.07.2025.
• Hatay Metropolitan Municipality, https://hatay.bel.tr/haberler, accessed from the page. Access Date: 31.07.2024.
• Human Rights And Equality Institution Of Türkiye (2024). Syrians, www.tihek.gov.tr/uyum-strateji-belgesi-ve-ulusal-eylem-plani-guncelleme-calistayina-katilim-saglandi, accessed from the page. Access Date: 29.07.2024.
• İstanbul Metropolitan Municipality (2024). Syrians, www.ibb.istanbul/gundem/duyurular, accessed from the page. Access Date: 02.08.2024.
• İzmir Metropolitan Municipality (2024). Syrians, www.izmir.bel.tr/#haberler, accessed from the page. Access Date: 23.07.2024.
• Karadağ, H. N. (2024). 1923'ten günümüze Türkiye’nin yüz yıllık göç tarihi. Topkapı Sosyal Bilimler Dergisi, 3(1), 123-138.
• Karakaya, H. (2020). Türkiye’de göç ve etkileri. Fırat Üniversitesi Uluslararası İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 4(2), 93-130.
• Karataş, K. & Ayyıldız, A. (2021). Bugünün Türkiye’sinde göç gerçeği: küresel hareketliliğin neresindeyiz?. İstanbul Aydın Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 13(2).
• Konya Metropolitan Municipality (2024). Syrians, www.konya.bel.tr/duyuru, accessed from the page. Access Date: 25.07.2024.
• Kök, S. & Güneş, Y. C. (2017). From governmental rationality to zone of ındistinction governing syrian asylum seekers: governmentality versus ınformality, 8. ICOPEC, 190-191.
• Mersin Metropolitan Municipality (2024). Syrians, www.mersin.bel.tr/haberler, accessed from the page. Access Date: 29.07.2024.
• Metropolitan Municipality Law No. 5216 (2024). https://www.mevzuat.gov. tr/MevzuatMetin/1.5.5216.pdf, accessed from the page. Access Date: 25.07.2024.
• Municipality Law No. 5393, https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuatmetin/1.5.5393.pdf, accessed from the page. Access Date: 25.07.2024.
• Özdemir, H. (2012). Türkiye’de iç göçler üzerine genel bir değerlendirme. Akademik Bakış Dergisi, 30(11), 1-18.
• Özer, M. A., & Yıldırım, S. (2024). Türkiye’de kentleşme sürecinde göç ve toplumsal entegrasyon. Çağdaş Yerel Yönetimler, 33(2), 73-104.
• Presidency of Migration Administration (2024). Syrians, www.goc.gov.tr/gecici-koruma5638, accessed from the page. Access Date: 31.07.2024.
• Presidency of Migration Management (2025). Syrians, www.goc.gov.tr/kurumlar/goc.gov.tr/Yayinlar/UYUM-STRATEJI/Uyum-Strateji-Belgesi-ve-Ulusal-Eylem-Plani.pdf, accessed from the page. Access Date: 21.07.2025.
• Special Provincial Administration Law No. 5302 (2024). https://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.5302.pdf, accessed from the page. Access Date: 25.07.2024.
• Strategy and Budget Directorat (2025). 12th Development Plan, https://www.sbb.gov.tr/wp-content/uploads/2023/12/On-Ikinci-Kalkinma-Plani_2024-2028_11122023.pdf, accessed from the page. Access Date: 27.07.2024.
• Şanlıurfa Metropolitan Municipality (2024). Syrians, www.sanliurfa.bel.tr/kategori/21/0/tum-haberler, accessed from the page. Access Date: 01.08.2024.
• Şimşek, D. (2018). Mülteci entegrasyonu, göç politikaları ve sosyal sınıf: Türkiye’deki Suriyeli mülteciler örneği. Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi, 367-392.
• Tamer, M. (2020). Göç, göçün nedenleri ve uluslararası göç üzerine kavramsal bir analiz. International Journal of Social and Humanities Sciences Research (JSHSR), 7(60), 2808-2818.
• Taş, İ. E., & Durgun, S. (2021). The reasons of irregular migratıon and fighting methods in Turkey. IKSAD JOURNAL, 7(29), 85-95.
• Temporary Protection Regulation (2024). https://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/21.5.20146883.pdf, accessed from the page. Access Date: 31.07.2024.
• Tümtaş, M. S., & Köse, A. C. (2023). Yüz yıllık cumhuriyetin göç tarihi. Stratejik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 7 (Türkiye Cumhuriyeti’nin 100. Yılı Özel Sayısı), 63-75.
• Uzun, Ş. (2024). Cumhuriyetin ikinci yüzyılına girerken Türkiye’de göç, değişen demografi ve göç yönetimi. Çağdaş Yerel Yönetimler, 33(1), 1-32.
• Völker, G. E. (1976). Turkish labour migration to germany: impact on both economies. Middle Eastern Studies. 12(1), 45-72.
• Yaman, F. (2019). Göç ve toplum. İstanbul: Ketebe Yayınları.
• Yazıcı, B. (2024). Suriyeli mülteciler krizine ilişkin siyasal ve sosyal tepkiler: Türkiye örneği. Socrates Journal of Interdisciplinary Social Studies, 10(40), 78-85.