NEZİHE MERİÇ’İN KORSAN ÇIKMAZI ADLI ROMANINDA TOPLUMSAL CİNSİYET BAKIŞ AÇISIYLA KADIN VE AİLE OLGUSU

Year 2022, , 27 - 38, 30.06.2022

Hanife Nalan Genç , Feray Şahin

https://doi.org/10.51540/ijof.1024101

Abstract

Toplumsal cinsiyet, insanı ve onun iye olduğu toplum ve kültürü her yönüyle etkileyip biçimlendiren ve yazınsal evrenin sıklıkla üzerinde durduğu bir kavramdır. Bir başka deyişle yazınsal yapıtlar, toplumsal cinsiyet rollerinin yansıtılması ve sorgulanması bakımından oldukça önem taşıyan ve bu yönüyle de yazıldıkları dönemi anlamada önemli bir referans kaynağı olma işlevi üstlenen yaratımlardır. Çalışmada, Nezihe Meriç’in Korsan Çıkmazı romanında yer alan kadın karakterlerin toplumsal cinsiyet rolleri açısından incelenmesi yoluyla 1950’lerin Türkiye’sinde “toplum bilinci” tarafından biçimlenen kadına dair bir çözümleme yapmak amaçlanmış ve nitel araştırma yöntemiyle içerik analizi yapılmıştır.
Romanda kadına yönelik ayrılıkçı ve cinsiyetçi tutumları resmeden, cinsel tabuların sıklıkla kadınlar üzerinde baskı aracı haline getirildiği bir nizam sorgulanır. Bununla birlikte toplumsal cinsiyet rollerinin edinilmesinde ailenin, yakın çevrenin ne derece belirleyici olduğu yine modern anlayışı simgeleyen kadın kahramanlarla geleneksel rollerin ne ölçüde bağdaştığı da irdelenen konulardandır.

Keywords

Nezihe Meriç, Korsan Çıkmazı, toplumsal cinsiyet, kadın, aile

Supporting Institution

-

Project Number

-

Thanks

-

References

• Asal, R.R. (2021). Çılgın Bir Devinimdir Yaşamak, 1. Baskı, Doğan Kitap, İstanbul.
• Atay, T. (2019). Çin İşi Japon işi: Cinsiyet ve Cinsellik Üzerine Antropolojik Değiniler, 3.Baskı, İletişim Yayınları, İstanbul.
• Bingöl, O. (2014). “Toplumsal Cinsiyet Olgusu ve Türkiye’de Kadınlık”, KMÜ Sosyal ve Ekonomı̇k Araştırmalar Dergı̇si 16 (Özel Sayı I): 108-114.
• Bora, A. (2008). Kadınların Sınıfı: Ücretli Ev Emeği ve Kadın Öznelliğinin İnşası, 2. Baskı, İletişim Yayınları, İstanbul.
• Dökmen, Z.Y. (2015). Toplumsal Cinsiyet: Sosyal Psikolojik Açıklamalar, 6. Baskı, Remzi Kitabevi, İstanbul.
• Ergil, D. (2012). Toplum ve insan: Toplumbilimin Temelleri, 1. Baskı, Hayat Yayınları, İstanbul.
• Genç, H. N. (2018). “Atasözlerinde Toplumsal Cinsiyet Algısı Olarak Kadın” Folklor/Edebiyat Dil ve Edebiyat Dergisi, Cilt: 24, Sayı: 94, 13-34.
• Güngör, N. (1989). Arabesk Müzik ve Toplumsallaşma. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• İleri, S. (2015). Edebiyatımızda Sevdiğim Romanlar Kılavuzu, 3. Basım, Everest Yayınları, İstanbul.
• İnceoğlu, Y.; Kar, A. (2010). Kadın ve Bedeni: Dişillik, Güzellik ve Şiddet Sarmalında, 1. Basım, Ayrıntı Yayınları, İstanbul.
• Karabulut, M. (2012). “Yusuf Atılgan’ın ‘Aylak Adam’ Romanında Anlatım Teknikleri”, Turkish Studies, 7/1: 1375-1387.
• Korkmaz, F. (2019). “Feminist Edebiyat ve Eleştiri Kuramları Açısından Nezihe Meriç’in Korsan Çıkmazı Romanı Üzerine Bir Değerlendirme”, Edebi Eleştiri Dergisi, 3(3), 221-233.
• Linton, R. (1936) .The Study of Man. New York, D. Appleton-Century Camp. Inc.
• Meriç, N. (2020). Korsan Çıkmazı, 10. Baskı, Yapı Kredi Yayınları, İstanbul.
• Naci, F. (2002). Roman ve Yaşam: Eleştiri Günlüğü III (1991-1992), 1. Baskı, Yapı Kredi Yayınları, İstanbul.
• Özkazanç, A. (2015). Feminizm ve Queer Kuram, 1. Baskı, Dipnot Yayınları, Ankara.
• Öztaş, N. (2018). “Kültürel Farklılık Bağlamında Namus ve Bekâret Algısı “Uluslararası ve Türkiyeli Öğrenciler Karşılaştırması” Necmettin
• Erbakan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
• Sezer, M. Ö. (2011). Masallar ve Toplumsal Cinsiyet, 2. Baskı, Evrensel Basım Yayın, İstanbul.
• Sancar, S. (2020). Erkeklik: İmkansız İktidar. Ailede, Piyasada ve Sokakta Erkekler, 5.Basım, Metis Yayınları, İstanbul.
• Tezcan, M. (2003). Türkiye’de Töre (Namus) Cinayetleri, Naturel Kitap, Ankara.
• Vatandaş, C. (2007). “Toplumsal Cinsiyet Ve Cinsiyet Rollerinin Algılanışı”, İstanbul Journal of Sociological Studies, (35), 29-56.
• Young, İris Marion (2009- Bahar). “Yaşanan Bedene Karşı Toplumsal Cinsiyet: Toplumsal Yapı ve Öznellik Üzerine Düşünceler”, Cogito, Sayı 58, 39-56.