SEKİZİNCİ SINIF ÖĞRENCİLERİNİN ÜNİVERSİTE KAVRAMINA YÖNELİK METAFORİK ALGILARI

Yıl 2024, Cilt: 8 Sayı: 1, 74 - 87, 30.06.2024

Mustafa Yıldırım

Öz

SEKİZİNCİ SINIF ÖĞRENCİLERİNİN ÜNİVERSİTE KAVRAMINA YÖNELİK METAFORİK ALGILARI
Mustafa Yıldırım1*
ÖZET
Çalışmanın amacı sekizinci sınıf öğrencilerinin “üniversite’’ kavramına yönelik oluşturdukları algıları metaforik benzetmeler aracılığıyla ortaya çıkarmaktır. Çalışmaya 2023-2024 eğitim-öğretim yılında Düzce ili Kaynaşlı ilçesinde öğrenim gören 28 erkek ve 28 kız olmak üzere toplam 56 öğrenci katılmıştır. Yapılan bu çalışma mevcut metaforların belirlenmesi ve analiz edilmesine yönelik betimsel bir çalışmadır. Çalışmada, verilerin toplanması, verilerin analizi ve yorumlanmasında nitel araştırma metodu kullanılmıştır. Üniversite kavramına yönelik öğrencilerin ne tür metafora sahip olduklarını ortaya çıkarmak için ‘‘Üniversite … gibidir çünkü …’’ tümcesini tamamlamaları istenmiştir. Olgu bilim deseni kullanılan çalışmada veriler betimsel ve içerik analiz yöntemleriyle açıklanmıştır. Yapılan çalışma sonucu elde edilen verilere göre toplam 56 öğrenci 53 geçerli metafor üretmiştir. Üretilen metaforlar birtakım analiz işlemine tabi tutularak benzeyen özelliklerine göre 6 grupta değerlendirilmiştir. Yapılan çalışma sonucunda sekizinci sınıf öğrencilerinin ‘‘üniversite’’ kavramını 16’sı ‘‘mekân’’ kavramıyla 13’ü ‘‘süreç’’ kavramıyla 11’i ‘‘doğa’’ kavramıyla 8’i ‘‘özgürlük’’ kavramıyla 7’si ‘‘gelecek’’ kavramıyla 1’i ‘‘yiyecek’’ kavramıyla ilişkilendirdikleri belirlenmiştir. Sonuç olarak sekizinci sınıf öğrencilerinin ‘‘üniversite’’ kavramına yönelik algılarını belirlemede ve açıklamada metaforların önemli bir araştırma aracı olarak kullanılabileceği sonucuna varılmıştır.
Anahtar Kelimeler: Metaforik Algı, Sekizinci Sınıf, Üniversite Algısı, Metafor

Anahtar Kelimeler

Metaforik Algı, Sekizinci Sınıf, Üniversite Algısı, Metafor

Kaynakça

• Akturan, U. ve Esen, A. (2008). Nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Arslan, M. M., ve Bayrakçı, M. (2006). Metaforik düşünme ve öğrenme yaklaşımının eğitim-öğretim açısından incelenmesi. Milli Eğitim, 34(171), 100–108.
• Baskan, G.A. (2001). Türkiye’de yükseköğretimin gelişimi. G.Ü. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi. 21(1), 21-32.
• Başkale, H. (2016). Nitel araştırmalarda geçerlik, güvenirlik ve örneklem büyüklüğünün belirlenmesi. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Elektronik Dergisi, 9(1), 23-28.
• Çelik, S., ve Yarım, M. A. (2019). Üniversite öğrencilerinin üniversite, rektör ve gelecek kavramlarına ilişkin metaforik algılarının incelenmesi. Turkish Journal of Educational Studies, 6(2), 31-50.
• Demirbilek, N. (2021). Üniversite öğrencilerinin uzaktan öğretime ilişkin metaforik algıları/Metaphoric perceptions of university students on distance education. Uluslararası Eğitim Araştırmaları Dergisi, 12(1), 1-15.
• Demirbilek, N. (2022). Üniversite öğrencilerinin rektörlük kavramına ilişkin metaforik algıları. Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9(1), 302-313.
• Demirtaş, H., ve Çoban, D. (2014). Üniversite öğrencilerinin, üniversite ve fakülte kavramlarına ilişkin metaforları (İnönü Üniversitesi Örneği). Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 33(1), 113-144.
• Doğan, D. (2014). Öğretmen adaylarının perspektifinden okul kavramının metaforlarla analizi. Kuramsal Eğitimbilim Dergisi, 7(3), 361-382.
• Döş, İ. (2010) Aday Öğretmenlerin Müfettişlik Kavramına İlişkin Metafor Algıları. Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 9(3) , 607-629.
• Ekiz, D., ve Koçyiğit, Z. (2013). Sınıf öğretmenlerinin “öğretmen” kavramına ilişkin metaforlarının tespit edilmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 21(2), 439-458.
• Güler, A., Halıcıoğlu, M. B. ve Taşğın, S. (2015). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. İstanbul: Seçkin Yayıncılık.
• Günay, D. (2004) Üniversitenin niteliği, akademik özgürlük ve üniversite özerkliği, International Congress on HigherEducation, EDU 2004–İstanbul, May 27-29.
• Kalyoncu, R. (2012). Görsel sanatlar öğretmeni adaylarının ‚öğretmenlik‛ kavramına ilişkin metaforları. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9(20), 471- 484.
• Levine P.M. (2005). Metaphors and Images of Classrooms. Kappa Delta Pi Record, 41(4), 172-175.
• Morgan, G. (1998). Yönetim ve örgüt teorilerinde metafor. (Çev: Gündüz Bulut). İstanbul: MESS Yayınları No:280.
• Moser, K.S. (2000). Metaphor analysis in psychology: Method, theory, and fields of application. Qualitative Social Research, 1(2), 21-28.
• Nalçacı, A., ve Bektaş, F. (2012). Öğretmen adaylarının okul kavramına ilişkin algıları, Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 13(1), 239-258.
• Ortaş, İ. (2004) Üniversite özerkliği nedir? Üniversite ve Toplum. 4 (1) , 1-7.
• Özdemir, M. (2012). Lise öğrencilerinin metaforik okul algılarının çeşitli değişkenler bakımından incelenmesi. Eğitim ve Bilim, 37(163), 96-109.
• Rasmussena, E., Moenb, Ø., ve Gulbrandsenc, M. (2006), Initiatives to promote commercialization of university knowledge. Technovation. 26. 518–533.
• Saban, A. (2008). Okula ilişkin metaforlar. Kuram ve Eğitim Yönetimi. 55. 459-496.
• Saban, A. (2008). Primary school teachers’ and their students’ mental images about the convept of knowledge. Elementary Education Online, 7(2), 421-455.
• Saban, A. (2009). Öğretmen adaylarının öğrenci kavramına ilişkin sahip oldukları zihinsel imgeler. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 7(2), 281-326.
• Tural, D. ve Şahin, S. (2013). Üniversite öğrencilerinin kendi üniversite ve ideal üniversite algıları. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 11(2), 209-240.
• Wissema, J.G. (2009), Towards the third generation university: Managing the university in transition.Cheltenham: Edward Elgar Publishing.
• Yalçın, M., ve Erginer, A. (2012). İlköğretim okullarında okul müdürüne ilişkin metaforik algılar. Öğretmen Eğitimi ve Eğitimcileri Dergisi, 1(2), 229-256.
• Yarim, M. A ve Çelik, S. (2019). Üniversite öğrencilerinin üniversite, rektör ve gelecek kavramlarına ilişkin metaforik algılarının incelenmesi. Turkish Journal of Educational Studies, 6(2) , 31-50.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Korkmaz, F., ve Bağçeci, B. (2013). Lise Öğrencilerinin ‘‘Üniversite’’ Kavramına İlişkin Metaforik Algıların İncelemesi. Bartın University Journal of Faculty of Education, 2(1), 187-204.