YAYGIN EĞİTİM KAPSAMINDA TÜRKÇENİN YABANCI DİL OLARAK ÖĞRETİMİ

Yıl 2022, Cilt: 5 Sayı: 2, 92 - 107, 30.12.2022

Tamer Okuç

Öz

Öz: Bu çalışmada, yaygın eğitim faaliyetleri kapsamında yürütülen yabancı dil olarak Türkçe kurslarının eğitim öğretimin temel değişkenleri açısından betimlenmesi amaçlanmıştır. Söz konusu amaç doğrultusunda, ele alınan kursların tanımı ve kapsamı ortaya konmuş; öğretim programı, öğrenci belirleme ve öğretmen görevlendirme esasları, eğitim materyali, ölçme değerlendirme işlemleri, veri girişi ve belgelendirme bakımından taşıdığı özellikler belirlenmiştir. Belirlenen amacı gerçekleştirmek üzere bahsi geçen eğitim faaliyetlerinin uygulanmasına esas teşkil eden mevzuat hükümleri ve kurs programlarından verilerin toplanması, analiz edilmesi ve bunlardan hareketle yeni bilgi üretilmesi sürecinde doküman inceleme yöntemi kullanılmıştır. Araştırma, sonuçları itibariyle değerlendirildiğinde, Yabancı Diller Türkçe Harmanlanmış Model Kurs Programı doğrultusunda A1, A2 ve B1 düzeylerinde uygulanan bu eğitim faaliyetlerine 14 yaşını doldurmuş ve anadilinde okuryazar olan yabancılar kabul edilmektedir. Öğretmen görevlendirilmesi konusunda ise hayat boyu öğrenme kurumlarında Türkçe, Türk dili ve edebiyatı, sınıf öğretmenliği branşlarında görev yapan ve Hayat Boyu Öğrenme Genel Müdürlüğü ile Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı (UNDP) işbirliğinde sürdürülen, Türkçenin yabancı dil olarak öğretimi alanındaki bir eğitici eğitimini başarı ile tamamlayan öğretmenlere öncelik verilmektedir. Hedeflenen konulara ilişkin tema sayfaları ve çevrimiçi eğitim materyalleri ile desteklenen bu eğitim sürecinin tüm safhalarında uygulanan yazılı, sözlü sınavlar, çevrimiçi etkinlikler ve çevrimiçi ödevler aracılığıyla ölçme değerlendirme işlemi gerçekleştirilmektedir. Öğretim sürecine ilişkin tüm veriler elektronik ortamda e-yaygın sistemiyle takip edilmekte, kursları başarı ile bitiren kursiyerlere kurs bitirme belgesi verilmektedir. Elde edilen verilerden hareketle, yaygın eğitim kapsamında Türkçenin yabancı dil olarak öğretiminde, bu ve benzer çalışmaların etkililiği ve verimliliğine yönelik birtakım önerilerde bulunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Yaygın eğitim, hayat boyu öğrenme, yabancı dil olarak Türkçe öğretimi

Kaynakça

• Arıkan, R. (2005). Araştırma Teknikleri ve Rapor Hazırlama. Ankara: Asil Yayınları.
• Bülbül, A., S., (1987). Dünyada ve Ülkemizde Yaygın Eğitim. Türk Eğitim Derneği XI. Eğitim Toplantısı, 12-13 Kasım, Ankara.
• Devlet Planlama Teşkilatı Sekizinci Beş Yıllık Kalkınma Planı Hayat Boyu Eğitim veya Örgün Olmayan Eğitim Özel İhtisas Komisyonu Raporu. (2001). https://www.sbb.gov.tr/wp-content/uploads/2018/11/08_HayatboyuEgitimiOrgunOlmayanEgitim.pdf adresinden 03.04.2022 tarihinde erişilmiştir.
• Hayat Boyu Öğrenme Genel Müdürlüğü. (2021, Ağustos 10). Kurs Program Onayı. T.C. Millî Eğitim Bakanlığı, Ankara.
• Kıral, B. (2020). Nitel Bir Veri Analizi Yöntemi Olarak Doküman Analizi. Siirt Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 15(1), 170-189.
• Koçoğlu, E., Aküzüm, C. ve Ekici, Ö. (2014). Sosyal Bilgiler Öğretmenlerinin “Yaygın Eğitim” Kavramına İlişkin Sahip Olduğu Mental İmgeler. Turkish Studies, 9(2). 975-991.
• Millî Eğitim Bakanlığı Hayat Boyu Öğrenme Kurumları Yönetmeliği. (2018). T.C. Resmî Gazete, 30388, 11 Nisan 2018.
• Millî Eğitim Bakanlığı Yaygın Eğitim Kursları Uzaktan Öğrenme Yönergesi. (t.y.). http://mevzuat.meb.gov.tr/dosyalar/2051.pdf adresinden 19.03.2022 tarihinde erişilmiştir.
• Millî Eğitim Temel Kanunu. (1973). T.C. Resmî Gazete, 14574, 24 Haziran 1973.
• Okçabol, R. (1987). Ülkemizde Yaygın Eğitimde Araştırmalar. Türk Eğitim Derneği XI. Eğitim Toplantısı, 12-13 Kasım, Ankara.
• Sökül, B. (2014). Yaygın Eğitim Kapsamında Meslekî Eğitim Sistemi ve Türkiye İş Kurumu İçin Bir Model Önerisi. Uzmanlık Tezi, T.C. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğü, Ankara.
• TED Yaygın eğitim ve sorunları. (1987). https://www.ted.org.tr/wp-content/uploads/2019/04/ted_yaygin_egitim_ve_sorunlari_ocr.pdf adresinden 03.04.2022 tarihinde erişilmiştir.
• Yabancı Diller Türkçe A1 Seviyesi Harmanlanmış Model Kurs Programı. (2021). https://e-yaygin.meb.gov.tr/download.ashx?fileID=5116 adresinden 19.03.2022 tarihinde erişilmiştir.
• Yabancı Diller Türkçe A2 Seviyesi Harmanlanmış Model Kurs Programı. (2021). https://e-yaygin.meb.gov.tr/download.ashx?fileID=5117 adresinden 19.03.2022 tarihinde erişilmiştir.
• Yabancı Diller Türkçe B1 Seviyesi Harmanlanmış Model Kurs Programı. (2021). https://e-yaygin.meb.gov.tr/download.ashx?fileID=5118 adresinden 19.03.2022 tarihinde erişilmiştir.