ORTAÇAĞ AVRUPA DÜŞÜNCESİNDE DÜNYA İMAJI: T-O HARİTALARI

Year 2013, Volume: 2 Issue: 2, 78 - 112, 01.10.2013

İlker Yiğit Zehra Kaya Songül Gölge Elif Şengül Rahime Kök

Abstract

Yaşadığı mekanı resmetme ve zaman içinde kazandığı anlam ile harita yapma işi insanlık tarihi kadar eski bir geçmişe sahiptir. İnsanlığın ilk ortaya çıktığı zamandan itibaren çevresini tanımaya başlaması, çevresiyle ilgili çeşitli bilgiler elde etmesi, tecrübe kazanması ile birlikte yakın çevresine ve gelecek nesillere mekan bilgisinin aktarılması çeşitli kartografik çizimler vasıtasıyla olmuştur. Coğrafi mekanın görsel birer sunumu olan haritalar tarihin farklı dönemlerinde farklı tesirlerin (din, devlet ve çeşitli ideolojilerin) etkisi altında kalmış, bu durum da harita ve haritacılığa yansımıştır. Bilindiği üzere İlkçağ’dan itibaren çeşitli haritalar (dünya, bölge, ülke, şehir vb.) yapılmış ve Ortaçağ’a gelindiğinde ise kilisenin etkisiyle bilimde kendini gösteren etkiler haritacılık alanında da kendisini hissettirerek yapılan dönem haritalarına yansımıştır. Bu açıdan resmedildiği dönemin mekânı ile ilgili coğrafi bilgiler vermelerinin yanı sıra dönemin dünya görüşünün, mekan algısının zamanımıza ulaşan bir görseli olan T-O Haritaları oldukça dikkat çekicidir. Söz konusu haritalarda kutsal mekan Kudüs merkeze alınarak o zamanın bilinen denizlerinin ortasına, yine bilinen üç kıtayı bir T ile bir birinden ayrılmış şekilde gösterilmiştir. Yuvarlak içerisinde T harfi yerleştirilerek Hıristiyanlığın simgesi olan haç işareti öne çıkarılmıştır. Coğrafi gerçeklikten ziyade dini bir bakış açısıyla yoğrularak çizilen bu haritalar gerek yapılma amacı ve gerekse ortaya çıkan ürünler açısından kartografya tarihinde ve coğrafya biliminde önemli bir yere sahiptir.

Keywords

Harita, T-O haritaları, kartografya, ortaçağ, Avrupa, Hıristiyanlık, kartografik propaganda

THE WORLD IMAGE IN THE THOUGHT OF MEDIEVAL EUROPE: T-O MAPS

Abstract

Portraying the place where they lived and acquired meaning in time with the mapmaking work has a history as old as human history. It has been through various cartographic designs with transferring knowledge to the immediate surroundings and to the next generations by gaining experience, obtaining and recognizing various 3information about the environment from the time when humanity first appeared. The maps which are visual presentations of geographical location are under the influence of the history of different periods in different effects (religion, government and various ideologies) and this situation is reflected in the maps and cartography. As it is known, various maps from antiquity (world, region, country, city, town, etc..) are formed. When it comes to the Medieval, under the influence of church, effects in science shows themselves strongly felt in the field of cartography and are reflected in the maps of time. In this respect, T-O Maps, which are visual perception of location of our time and of the worldview of the era as well as providing geographical information related to depicted period of the time, are quite remarkable. In these maps, the holly space, Jerusalem, shown with a T figure by putting it into the center and in the middle of the known seas of the time yet the three known continents separated from each other. The cross which is the symbol of Christianity has been highlighted by placing T letter in the round. These maps which are drawn with a heavy religious perspective rather than geographical reality have an important place in geography science and in the history of cartography in terms of purpose of making and formed products

Keywords

Map, T-O maps, cartography, medieval, Europe, Christianity, cartographic propaganda