Öğretmenlerin “Okul” Kavramına İlişkin Metaforlarının İncelenmesi

Yıl 2017, Cilt: 6 Sayı: 2, 142 - 157, 31.12.2017

Ender Özeren

Öz

Okul muayyen bir
yaş kitlesindeki bireylere hitap eden ve aynı şekilde muayyen bir zaman
diliminde yürütülen, belli amaçlar doğrultusunda hareket eden ve bunu yaparken de
sistematik bir yol takip eden belli bir plan ve program doğrultusunda iş gören
kurumlardır. Okulun en temel amaçlarından birisi de öğrencilerin gereksinim
duydukları bilgi, beceri ve değerleri önceden planlanıp hazırlanması suretiyle
öğretmenler vasıtasıyla aktarılması olarak gösterilebilir. Böylece okul, sosyal
bir varlık olan insanın toplum içerisinde uyumunu kolaylaştıracak hatta insanı
toplumdaki değişim ve yeniliklere öncülük etmesini sağlayacak bir konuma
getirebilir. Bu
araştırmanın başlıca amacı, devlet okulu ve özel okulda görev yapan
öğretmenlerin “Okul” kavramına dair sahip oldukları algıları metaforlar
aracılığıyla ortaya koymaktır. 
Araştırmanın çalışma grubunu, 
Malatya İlinde 2016-2017 eğitim-öğretim yılında 80’i devlet okulunda,
50’si özel okulda görev yapmakta olan toplam 130 öğretmen oluşturmaktadır.  Araştırmanın verileri, Araştırma kapsamında
yer alan  öğretmenlerin “Okul ……
benzer; çünkü……” cümlesini tamamlamasıyla elde edilmiştir. Verilerin analiz
edilmesi ve yorumlanmasında, içerik analiz tekniği kullanılmıştır. Araştırmanın
sonuçlarına göre, hem devlet okullarında hem de özel okullarda görev yapan
öğretmenlerin çoğunluğu, Okul kavramını “enformasyonel
çağrışım” olarak gördükleri ortaya çıkmıştır.

Anahtar Kelimeler

Metafor, Çağrışım, Öğretmen, Okul, Kavram.

Kaynakça

• KAYNAKÇA
• Arnett, R.C. (1999). Metaphorical Guidance: Administration as Building and Renovation. Journal of Educational Administration, 37 (1), 80-89.
• Arslan, M., Bayrakçı, M. (2006). Metaforik Düşünme ve Öğrenme Yaklaşımının Eğitim-Öğretim Açısından İncelenmesi. Millî Eğitim Dergisi, sayı171, s.100-108.
• Aydın, M. (1991). Eğitim Yönetimi, Kavramlar, Süreçler, İlişkiler. Ankara: Hatipoğulları Yayınları.
• Balcı, A. (2002). Etkili Okul: Okul Geliştirme. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Başar, E. (1996). Türk Yükseköğretim Sisteminin Dünü, Bugünü, Yarını. İçinde İ. Fındıkçı (Ed.), Eğitimimize bakışlar (ss. 59-102). Ankara: Kültür Koleji Eğitim Vakfı.
• Başaran, İ, E. (2000). Eğitim Yönetimi: Nitelikli Okul. Ankara: Feryal Matbaası.
• Başaran, İ. E. (2006). Türk eğitim Sistemi ve Okul Yönetimi. Ankara: Ekinoks.
• Binbaşı, C. (1983). Eğitim Yöneticiliği. Ankara: Binbaşıoğlu Yayınevi.
• Boozer, Robert W; David C. Wyld; James G. (1991). “ Using Metophır to Create More Effective Sales Messeges” The Journal of Consumer Marketing, Vol.7, no.1, Bahar.
• Clarken, R. H. (1997, March). Five metaphors for educators. Paper presented at the annual meeting of the American Educational Research Association, Chicago.
• Demir, C. E. (2007). Metaphors as a reflectıon of middle school students’ perception of school: A cross cultural analysis. Educational Research and Evaluation, 13(2), 89-107.
• Demirel, Ö. (2010). Eğitimde Program Geliştirme. Ankara: Pegem Akademi.
• Evcim, U. (2008). Örgüt Kültürünün Algılanmasında Metaforların Rolü. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Gür, T. (2011). Türkçe Öğretmen Adaylarının Dil Tutumları ve Kullanımlarının Söylem Çözümlemesi Yöntemi ile Betimlenmesi. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Atatürk Üniversitesi Eitim Bilimleri Enstitüsü.
• Gür, T.(2013) Post-Modern Bir Araştırma Yöntemi Olarak Söylem Çözümlemesi, Zeitschrift für die Welt der Türken Vol. 5 No.1.
• Gür, T; Dilci, T; Coşkun, İ. (2013). Söylem Çözümlemesi Bağlamında Öğretmen Adaylarının Öğretmenin Toplumdaki Rollerine İlişkin Metafor Algıları Gaziosmanpaşa Bilimsel Araştırma Dergisi 2 (2013) 91-106.
• Koçoğlu, E. (2014). Sosyal Bilgiler Öğretmenlerinin Sosyal Bilgiler Kavramına İlişkin İmgesel Algıları, Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, Cilt: 15, Sayı: 3.
• Kutlu, Ö, Doğan, C, D, Karakaya, İ. (2010). Öğrenci Başarısının Belirlenmesi. Ankara: Pegem Akademi.
• Kutlu, Ö. (2010). Öğrenci Başarısının Belirlenmesi (3. Baskı). Ankara: Pegem Akademi.
• Lakoff, G. & Johnson, M. (2005). Metaforlar Hayat, Anlam ve Dil. (Çev: G. Y. Demir). İstanbul: Paradigma Yayınları.
• Shuell, T. J. (1990). Teaching and learning as problem solving. Theory into Practice, 29 (2), 102–108.
• Smith, H. W. (1975). Strategies of social research: The methodological Imagination. New Jersey: Prentice Hall.
• Stacey, M. (1970). Methods of Social Research. Oxford: Pergamon Press Tezcan.
• Şişman, M. ve Turan, S. (2004). Eğitim Ve Okul Yönetimi, Eğitim Ve Okul Yöneticiliği El Kitabı. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Taymaz, H. (2009). Okul yönetimi (9. basım). Ankara: Pegem Akademi.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2006). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin.
• Yurdanur, S. (2003). Dilin Düş evreni: Eğretileme. Kitaplık Dergisi, Sayı. 65, YKY.