Cumhuriyetin Çocuklarına Selçukluların Öğretimi

Yıl 2023, Cilt: 12 Sayı: 1, 155 - 171, 02.07.2023

Ahmet Vurgun , Hüseyin Şen

Öz

Bu çalışmada, Türkiye Cumhuriyeti’nin ilk yıllarındaki ilkokul tarih ders kitaplarında, Selçukluların nasıl anlatıldığını ortaya koymak amaçlanmıştır. Çalışmada, nitel araştırma yöntemlerinden tarihsel araştırma kullanılmıştır. Cumhuriyetin ilk yıllarındaki (1924-1928) ilkokul tarih ders kitapları, araştırmanın temel verilerini oluşturmakta olup, bu veriler doküman incelemesi yoluyla elde edilmiştir. Ardından araştırmanın amacı doğrultusunda o dönem ilkokullarda okutulan altı farklı ilkokul ders kitabı incelenmiştir. Araştırma kapsamında incelenen ilkokul tarih ders kitaplarında; Selçukluların kuruluş süreci, askeri faaliyetleri, Selçukluların Anadolu’daki faaliyetleri, Selçukluların Haçlılar ve Moğollarla ilişkileri ve Selçuklu kültür ve medeniyetinin işlendiği tespit edilmiştir. Çalışmadan hareketle, Büyük Selçuklu tarihinin; devletin kuruluş süreci, Tuğrul Bey, Alparslan ve Melikşah dönemleriyle sınırlı tutulduğu, Türkiye Selçuklularına daha geniş yer ayrıldığı, Selçukluların Türk kimliği ve Anadolu’yu vatanlaştırma sürecindeki rollerinin vurgulandığı görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

Selçuklular, Haçlılar, Moğollar, Tarih Eğitimi, Ders Kitapları

Kaynakça

• Çapa, M. (2012). Osmanlı imparatorluğundan Türkiye cumhuriyetine geçiş sürecinde Türkiye’de tarih öğretiminin tarihçesi. Trakya Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, 2, (3), 1-28.
• Demircioğlu, İ. H. (2007). Tarih eğitiminde öğrenci merkezli yaklaşımlar. Ankara: Anı Yayıncılık.
• Dönmez, C. (2006). Atatürk’ün eğitim ile ilgili görüş ve uygulamalarına toplu bir bakış. Gazi Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 7 (1), 91-109.
• Dönmez, C. & Yazıcı, K. (2013). Türkiye cumhuriyeti inkılap tarihi ve Atatürkçülük ders kitaplarında tarihi karakterlerin kullanımını etkileyen faktörler. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 14 (3), 243-265.