Kullanımlar ve Doyumlar Yaklaşımı Bağlamında İletişim Alanında Yapılan Lisansüstü Tezler Üzerine Bir İnceleme

Year 2019, Issue: 48, 98 - 120, 28.06.2019

Nazan Kahraman

Abstract

Bu araştırmada Türkiye’de iletişim alanında kullanımlar ve doyumlar yaklaşımı çerçevesinde yapılan lisansüstü tezler incelenmiştir. Araştırmanın amacı, iletişim alanında yapılan tezlerde kullanımlar ve doyumlar yaklaşımının uygulanmasına ilişkin veriler elde etmektir. Araştırmada Yüksek Öğretim Kurumu’nun tez merkezinde erişime açık/izinli tezler kullanılmıştır. Bu araştırma için 10 yüksek lisans ve 6 doktora tezi olmak üzere toplam 16 tez taranmıştır. Araştırmada, çalışma materyali olan tezlerden elde edilen veriler içerik analizi yöntemi ile irdelenmiştir. Çalışma, günümüz dünyasında oldukça yaygın olarak kullanılan kitle iletişim araçları karşısında bireyin konumunu aktif olarak ele alan bu yaklaşımın yüksek lisans ve doktora tezlerinde ne derece yer bulduğunu irdelemesi bakımından önemlidir. Çünkü söz konusu yaklaşım, medya tarafından sunulan mesajın gücüne değil, bireyin bilinçli tercihine odaklanmaktadır.

Keywords

Kullanımlar ve Doyumlar, İletişim, Yüksek Lisans, Doktora.

An Analysıs of The Post Graduate Studies in Communication Field upon Usage and Satisfactıon Approach

Abstract

In this study the postgraduate theses, which were drafted within the framework of usage and satisfaction approach in Turkey, were examined. The main purpose of the study is to collect data concerning implementation of usage and satisfaction approach in the dissertations within the communication field. In this research accessible/ permitted theses
were used in High Education Institution. In this research 16 dissertations, out which 10 are post graduate and 6 are PhD dissertations, were examined. In this research, the data
received from those dissertations were elaborated through content analysis method as a research technique. This study is important because it elaborates the weight of the approach, that considers the status of the individual active against mass communication tools, within postgraduate and PhD dissertations. This approach focuses on the conscious choice of the message rather than the strength of the message submitted by the media.

Keywords

Usages and Satisfaction, Communication, Post Graduate, Phd.

References

• Ayhan Bünyamin, Çavuş S. (2014). “İzleyici Araştırmalarında Değişim: Kullanımlar ve Doyumlardan Bağımlılığa”, Selçuk İletişim, 2014, 8 (2): 32-60.
• Bilgin Nuri (2014). Sosyal Bilimlerde İçerik Analizi, Ankara: Siyasal Kitabevi.
• Charney T R (1996) Uses and Gratifications of the Internet, Unpublished Master of Arts Dissertation, Michigan State University, UMI Dissertation Information Service.
• Curan J., Anan, (1994). “Kitle İletişimi Araştırmasında Yeni Revizyonizm: Bir Yeniden Değerlendirme Çabası”, Mehmet Küçük (der.&çev.), Medya, İktidar, İdeoloji, İstanbul: Ark Yayınevi. 329-355.
• Erdoğan İ. , Alemdar K. (2005). Öteki Kuram. Ankara: ERK.
• Erdoğan İrfan (2002). İletişimi Anlamak. Ankara: ERK.
• Fiske John (1996), İletişim Çalışmalarına Giriş. (Çev. S. İrvan), Ankara: ARK.
• Katz, E., Gurevitch, M., & Haas, H. (1973). “On the Use of the Mass Media for Important Things”. American Sociological Review, 38 (2), 164-181. Erişim: http:// repository.upenn.edu/asc_papers/267
• Kaye Barbara K, Johnson T.J. (2002). “Online and In the Know: Uses and Gratifications of the Web for Political Information”, Journal of Broadcasting & Electronic Media 46(1):54-71.
• McQuail Denis (2010). Mass Communication Theory. 6th edition. London: SAGE.
• Mattelart A., Mattelart M. (2003). İletişim Kuramları Tarihi, (Çev. Merih Zıllıoğlu), İstanbul: İletişim.
• Muntinga, D.G., Moorman, M. & Smit, E. G. (2011). “Exploring Motivations for Brand-Related Social Media Use”, International Journal of Advertising. 30 (1) 13-46.
• Papacharissi Z. & Rubin A. M. (2000). “Predictors of Internet Use” Journal of Broadcasting & Electronic Media, 44:2, 175-196.
• Rafaeli, Sheizaf (1986), “The Electronic Bulletin Board: A Computer-Driven Mass Medium,” Computers and the Social Sciences, 2 (2), 123-136.
• Paul F. Lazarsfeld & Robert K. Merton (2007) “Mass Communication, Popular Taste, and Organized Social Action”, İletişim Kuram ve Araştırma Dergisi Sayı 24 KışBahar 2007, s. 229-250.
• Rubin A. M. (1981). The Interactions of Television Uses and Gratifications, https://files.eric.ed.gov/fulltext/ED205953.pdf (Erişim. 02.06.2018).
• Rubin A. M. (1983). “Television Uses and Gratifications: The Interactions of Viewing Patterns and Motivations”. Journal of Broadcasting. Volume 27:1, (37- 51).
• Rubin A (2009). “The Uses-and- Gratifications Perspective of Media Effects” Media Effects: Advances in Theory and Research, Bryant J. and Oliver M.B.(Ed),(165-184) London: Taylor&Francis.
• Schramm W. (1997). The Beginings of Communication Study in America, (Ed.) Chaffee, S.H. & Rogers, E.M., Sage Pub., London.
• Sullivan J. L.(2013). Media Audiences: Effects, Users, Institutions, and Power, California: Sage Publications.
• West R. L., & Lynn H. Turner (2010). Uses and Gratifications Theory. Introducing Communication Theory: Analysis and Application. Boston: McGraw-Hill, Tokgöz Oya (2015). İletişim Kuramlarına Anlam Vermek. Ankara: İmge
• Tüfekçioğlu, H. (1997). İletişim Sosyolojisine Başlangıç. İstanbul: Der Yayınevi
• Walker, J. R. & Bellamy, R. V. (1991). “Gratifications of Grazing: An Exploratory Study of Remote Control Use”. Journalism Quarterly, 68, 422-431.
• Yaylagül Levent (2014). Kitle İletişim Kuramları. Ankara: Dipnot.
• Yıldırım Ali, H. Şimşek (2013). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin
• Yıldırım, Besim (2015), “İçerik Çözümlemesi Yönteminin Tarihsel Gelişimi Uygulama Alanları ve Aşamaları”. Besim Yıldırım (Ed.), İletişim Araştırmalarında Yöntemler Uygulama ve Örneklerle, (105-153), Konya: Literatürk Academia.
• YÖK (2018). https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/IstatistikiBilgiler. (Erişim, 16.06.2018)