Kadınların Beslenme Alışkanlıkları ve Ortoreksiya Nervoza (Sağlıklı Beslenme Takıntıları) İlişkisi: KKTC Örneği

Year 2022, Volume: 7 Issue: 2, 223 - 229, 31.05.2022

Neşe Ormancı

Abstract

Amaç: Bu çalışma, 20-40 yaş arasındaki kadınların beslenme alışkanlıkları ile ortoreksiya nervoza arasındaki ilişkiyi değerlendirmek amacıyla yapılmıştır.

Gereç ve Yöntem: Araştırma örneklemini, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nin (KKTC) 2011 nüfus sayımın sonuçlarına göre “basit rastgele örnekleme yöntemi” ile seçilen 475 kadın oluşturmuştur. Çalışma verileri, Mayıs-Temmuz 2016 tarihleri arasında Gazimağusa ilçesinde ikamet eden 20-40 yaş arası kadınlar ev veya iş yerlerinde ziyaret edilerek yüz yüze görüşme tekniği ile araştırmacı tarafından alınmıştır. Katılımcıların anket formu ile genel demografik bilgileri, genel beslenme alışkanlıkları ve yeme davranışları değerlendirilmiştir. Ortorektik davranış değerlendirmesi için Ortoreksiya Nervoza Değerlendirme Ölçeği kullanılmıştır.

Bulgular: Kadınların yaş ortalaması 30,67±6,08’dir. Çalışmaya katılanların %21,1’inde doktor tarafından tanısı konulmuş sağlık sorunu varken, %78,9’unun herhangi bir sağlık sorunu bulunmamaktadır. Ölçek puan ortalamaları 26,73±3,27’dir. Katılımcıların , %24,8’i ortoreksiya eğilimli, %75,2’si sağlıklı olarak bulunmuştur. Ortoreksiya eğilimli ve sağlıklı olan katılımcıların sigara kullanımlarına bakılmış ve istatistiksel olarak anlamlı bir fark bulunmuştur (p<0,05). Çalışmaya katılan ortoreksiya eğilimli ve sağlıklı olan kadınlar düzenli kahvaltı yapma durumu ve ara öğün tüketimi açısından değerlendirilmiş, istatistiksel olarak anlamlı bir fark bulunmamıştır (p>0,05). Ortoreksiya eğilimli kadınlar ile sağlıklı olanların ekmek tüketimleri arasında istatistiksel yönden anlamlı farklılık vardır (p<0,05). Katılımcıların ölçek puanı ile günlük ekmek tüketimi arasında pozitif yönlü korelasyon bulunmuştur (r=0,091, p=0,048).

Sonuç: Çalışmaya katılan kadınların, ortoreksiya nervoza eğilimleri arttıkça ekmek tüketimleri ve sigara kullanımlarının azaldığı bulunuştur.

Keywords

Beslenme alışkanlıkları, yeme bozuklukları, obsesif davranışlar, ortoreksiya nervoza ölçeği, ortorektik kadınlar.

Thanks

“Yüksek lisans tezimin bir parçası olan ve literatüre anlamlı katkılar sağlamış, ileride de aynı şekilde kavram olarak güncelliğini sürdürmeye devam edecek araştırma konum "Beslenme Alışkanlıkları ve Ortoreksiya Nervoza"nın katkı sağlamaya devam edeceğini düşünmekteyim. Ayrıca bu çalışmamı herhangi bir dergide yayınlanması amacıyla paylaşmadığımı beyan eder, uzun süredir aktif olan İzmir Katip Çelebi Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi'nde yayınlanmasından büyük mutluluk ve onur duyarım. Bu süreçte emeği geçecek/geçen hakemler ve öncelikle siz editörüme sonsuz saygı ve teşekkürlerimi sunmayı borç bilirim.”

The Relationship between Nutritional Habits of Women and Orthorexia Nervosa (Healthy Eating Obsessions): The Example of TRNC

Abstract

Objective: This study was carried out to evaluate the relationship between the eating habits of women (aged 20-40) and orthorexia nervosa.

Materials and Methods: The study sample was calculated of 475 women selected by the “simple random sampling method” according to the 2011 census results of the Turkish Republic of Northern Cyprus (TRNC). The women aged 20-40 years were enrolled for the study. The data was collected using face-to-face interview technique by the researcher. Visits were paid to the homes or workplaces of the women residing in Famagusta district between May-July 2016. Questionnaire comprising of questions related to general sociodemographic characteristics, general eating habits and eating behaviors was used to collect the relevant data. Orthorexia Nervosa Rating Scale was used to evaluate orthorexic behavior.

Results: The mean age of the women was 30.67±6.08. While 21.1% of the participants in the study had a health problem diagnosed by a doctor, 78.9% did not have any health problems. The mean score based on scale was 26.73±3.27. Of the participants, 24.8% were prone to orthorexia and 75.2% were healthy. The cigarette use of orthorexiaprone and healthy participants was analysed and a statistically significant difference was found (p<0.05). The orthorexia-prone and healthy women who participated in the study were evaluated in terms of regular breakfast and snack consumption, and no statistically significant difference was found (p>0.05). There is a statistically significant difference between the bread consumption of orthorexia-prone women and healthy ones (p<0.05). A positive correlation was found between the participants' scale score and daily bread consumption (r=0.091, p=0.048).

Conclusion: It was found that the bread consumption and cigarette smoking decreased in the women participating in the study as their orthorexia nervosa tendencies increased.

Keywords

Nutritional habits, eating disorders, obsessive behavior, orthorexia nervosa scale, orthorexic women.

References

• Okur Şahin, Z. Yeterli ve dengeli beslenme hakkında tutum ölçeği geliştirilmesi ve lise öğrencilerinin yeterli ve dengeli beslenme hakkında tutumlarının farklı değişkenler açısından değerlendirilmesi[master’s thesis]. [Konya]: Necmettin Erbakan Üniversitesi; 2019.
• Pehlivan M. Yetişkin Bbireylerde kendine saygı ve duygu durumunun antropometrik ölçümler ve beslenme durumu ilişkisi. [master’s thesis]. [Ankara]: Başkent Üniversitesi; 2015.
• Huse DM, Lucas AR. Dietary Patterns in Anorexia Nervosa. Am J Clin Nutr. 1994. 40 (2): 251-254.
• DSM 5. In: Association AP, editor. 5 ed. Arlington, VA: American Psychiatric Association. 2013.
• Cheng ZH, Perko VL, Fuller-Marashi L, Gau JM, Stice E. Ethnic differences in eating disorder prevalence, risk factors, and predictive effects of risk factors among young women. Eating behaviors. 2019. 32, 23-30.
• Hay P. Is orthorexia nervosa a healthy way of being or a mental health disorder? Commentary on He et al. International Journal of Eating Disorders. 2021. 54(2), 222-224.
• Arusoğlu G, Kabakçı E, Köksal G, Merdol TK. Orthorexia Nervosa and adaptation of ORTO-11 in Turkish. Türk Psikiyatri Derg. 2008; 19 (3): 1-9.
• Bratman S. Obsession with dietary perfection can sometimes do more harm than good, says one who has been there. Yoga Journal. 1997; 136: 42-46.
• Donini LM, Marsili D, Graziani MP, Imbriale M, Cannella C. Orthorexia nervosa: A preliminary study with a proposal for diagnosis and an attempt to measure the dimension of the phenomenon. Eat Weight Disord. 2004; 9 (2):151 157.
• Brytek-Matera A. Orthorexia Nervosa- an eating disorder, obsessivecompulsive disorder or disturbed eating habit?. Archives of Psychiatry and Psychotherapy. 2012; 1: 55-60.
• Hepworth K. Eating disorders today-not just a girl thing. J Christ Nurs. 2010; 27 (3):236-41.
• Yılmaz A. Trabzon Özel İmperial Hastanesi Diyet Polikliğine Bbaşvuran 20-64 yaş kadınlarda antropometrik ölçümler, kan biyokimyasal değerleri, kronik hastalık durumu ve yaşam kalitesinin değerlendirilmesi. [master’s thesis]. [Ankara]: Başkent Üniversitesi; 2014.
• Yeşil E, Turhan B, Tatan D, Şarahman C, Saka M. Yetişkin bireylerde cinsiyetin ortoreksiya nervoza eğilimine etkisi. Ankara Sağlık Bilimleri Dergisi. 2018. 7(1), 1-9.
• Billings T. Other Types of Eating Disorders. [Internet]. 2005. Erişim Tarihi: Temmuz 2016. Erişim Adresi: http://www.something-fishy.org.,
• Bratman S, Knight D. Health Food Junkies: The rise of orthorexia nervosa-The health food eating disorder. Harmony. 2004.
• Dunn TM, Bratman S. On orthorexia nervosa: a review of the literature and proposed diagnostic criteria.Eat Behav. 2016; 21:11–17.
• Donini LM, Marsili D, Graziani MP, Imbriale M, Cannella C. Orthorexia nervosa: validation of a diagnosis questionnaire. Eating and Weight Disord. 2005; 10 (2), e28-e32
• Haddad C, Obeid S, Akel M, Honein K, Akiki M, Azar J, Hallit, S. Correlates of orthorexia nervosa among a representative sample of the Lebanese population. Eating And Weight Disorders-Studies On Anorexia, Bulimia and Obesity. 2019. 24(3), 481-493.
• Oberle CD, Samaghabadi RO, Hughes EM. Orthorexia nervosa: Assessment and correlates with gender, BMI, and personality. Appetite 2017; 108:303-310.
• Sanlıer N, Yassibas E, Bilici S, Sahin G, Celik B.Does the rise in eating disorders lead to increasing risk of orthorexia nervosa? Correlations with gender, education, and body mass index. Ecol Food Nutr 2016; 15:1-13.
• Koven NS, Abry AW. The clinical basis of orthorexia nervosa: emerging perspectives. Neuropsychiatr Dis Treat. 2015; 18(11):385-94.
• Brytek-Matera A, Sacre H, Staniszewska A, Hallit S. The prevalence of orthorexia nervosa in polish and Lebanese adults and its relationship with sociodemographic variables and BMI ranges: a cross-cultural perspective. Nutrients. 2020;12(12).
• Strahler, J.; Haddad, C.; Salameh, P.; Sacre, H.; Obeid, S.; Hallit, S. Crosscultural differences in orthorexic eating behaviors: Associations with personality traits. Nutrition 2020, 77, 110811.
• Ergin G. Sağlık personeli olan ve olmayan bireylerde ortoreksiya nervoza sıklığı araştırmas. [master’s thesis]. [Ankara]: Başkent Üniversitesi; 2014.
• Fidan T, Ertekin V, Işıkay S, Kırpınar I. Prevalence of orthorexia among medical students in Erzurum. Comprehensive Psychiatry. 2010; 51 (1): 49-55.
• Varga M, Dukay-Szabó S, Túryfvan-Furth-Eric F. Evidence and gaps in the literature on orthorexia nervosa. Eat Weight Disord. 2013; 18 (2): 103- 111.
• McInerney-Ernst EM. Orthorexia nervosa: real construct or newest social trend?. Doctor of Philosophy Thesis, University of Missouri; Kansas City. 2011.
• Aksoydan E, Camcı N. Prevalence of orthorexia nervosa among Turkish performance artists. Eat Weight Disord. 2009; 14 (1): 33-37.
• Ramacciotti C, Perrone P, Coli E, Burgalassi A, Conversano C, Massimetti G. Orthorexia nervosa in the general population: a preliminary screening using a self administered questionnaire (ORTO-15). Eat Weight Disord. 2011; 16 (2): 130-133.