Analysis of Nursing Graduate Theses Related to Gestational Diabetes in Turkey: A Systematic Review

Year 2023, Volume: 8 Issue: 2, 527 - 535, 21.06.2023

Gül Dural , Nurdilan Şener

Abstract

Objective: This study aims to review the master's and doctoral theses on gestational diabetes (GD) in the field of nursing in Turkey.
Material and Method: The population of the study consisted of doctorate and master's theses conducted in the Nursing, Internal Medicine Nursing and Obstetrics and Gynaecology Nursing Departments and registered in the National Thesis Centre of the Council of Higher Education between 2000 and 2021. The keyword "gestational diabetes" was used in the study. Five doctoral and 12 master's theses were examined in the retrospective descriptive literature review. In the analysis of data, master's and doctoral theses were shown in different tables and their authors, publication years, departments, sample characteristics, data collection tools, methods and results were summarized.
Results: Of the 12 master's theses reviewed, 11 are descriptive, one is methodological, of the five doctoral theses, one is semi-experimental and four are experimental. It has been found that depression and anxiety levels are high in pregnant women with GD, the frequency of GD is high, the quality of life is negatively affected, and breastfeeding problems are more common. It has been found that education and counselling services affect lifestyle behaviours and quality of life in pregnant women positively, reduce depression symptoms and increase compliance with pregnancy and GD.
Conclusion: It has been determined that gestational diabetes is common in pregnant women and negatively affects their quality of life. It has been found that education and counselling services have a positive effect on women's health. It is recommended for nurses to conduct more experimental studies on GD that affects pregnant women.

Keywords

Gestational diabetes, nursing, theses.

Türkiye’de Gestasyonel Diyabetle İlgili Hemşirelik Lisansüstü Tezlerin İncelenmesi: Sistematik Derleme

Abstract

Amaç: Bu çalışmada Türkiye’de hemşirelik alanında Gestasyonel Diyabet (GD) konusunda yapılan yüksek lisans ve doktora tezlerinin taranması amaçlanmıştır.
Gereç ve Yöntem: Çalışmanın evrenini Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi’ne kayıtlı 2000-2021 yılları arasında Hemşirelik, İç Hastalıkları Hemşireliği ve Doğum ve Kadın Hastalıkları Hemşireliği Anabilim Dallarında yapılan doktora ve yüksek lisans tezleri oluşturdu. Bu çalışmada “gestasyonel diyabet” anahtar kelimesi kullanıldı. Retrospektif tanımlayıcı literatür araştırmasında 5 doktora ve 12 yüksek lisans tezi incelendi. Verilerin analizinde yüksek lisans ve doktora tezleri farklı tablolarda gösterilip yazarı, yayın yılı, anabilim dalı, örneklem özellikleri, veri toplama araçları, yöntemi ve sonuçları özetlendi.
Bulgular: Taranan 12 yüksek lisans tezinden 11’si tanımlayıcı, 1’i metodolojik; 5 doktora tezinden 1’i yarı deneysel, 4’ü deneyseldir. GD’li gebelerde depresyon ve anksiyete seviyelerinin yüksek olduğu ve GD sıklığının yüksek olduğu ve yaşam kalitesinin olumsuz etkilendiği ve emzirme problemlerinin daha fazla olduğu görülmüştür. Eğitim ve danışmanlık hizmetlerinin gebelerde yaşam biçimi davranışlarını ve yaşam kalitesini olumlu etkilediği ve depresyon semptomlarını azalttığı, gebeliğe ve GD’ye uyumu arttırdığı görülmüştür.
Sonuç: Gestasyonel diyabetin gebelerde yaygın olarak görüldüğü ve yaşam kalitesini olumsuz etkilediği saptanmıştır. Eğitim ve danışmanlık hizmetlerinin kadınların sağlığını olumlu etkilediği görülmüştür. Gebeleri etkileyen GD’ye yönelik hemşireler tarafından daha çok deneysel araştırmaların yapılması önerilmektedir.

Keywords

Gestasyonel diyabet, hemşirelik, tezler

References

• Jafari-Shobeiri M, Ghojazade M, Azami-Aghdash S, Naghavi-Behzad M, Piri R, Pourali-Akbar Y, et al. Prevalence and risk factors of gestational diabetes in Iran: a systematic review and meta-analysis. Iran Journal of Public Health. 2015;44(8), 1036-1044
• Mack LR, Tomich PG. Gestational diabetes: : diagnosis, classification, and clinical care. Obstetetric Gynecology Clinics of North America. 2017; 44(2), 207-217.
• Öztürk FY, Altuntas Y. Gestational diabetes mellitus. Sisli Etfal Hospital. 2015;49(1), 1.
• İlgen N, Yüksel Koçak D. Gestasyonel diyabetin tanısında güncel yaklaşım, gebelere yönelik sağlıklı yaşam biçimi davranışları ve hemşirenin rolü. Ordu University Journal of Nursing Studies. 2019;2(3):181-193.
• Johns EC, Denison FC, Norman JE, Reynolds RM. Gestational diabetes mellitus: mechanisms, treatment, and complications. Trends in Endocrinology and Metabolism. 2018;29(11), 743-754.
• Parsons J, Sparrow K, Ismail K, Hunt K, Rogers H, Forbes A. Experiences of gestational diabetes and gestational diabetes care: a focus group and interview study. BMC Pregnancy and Childbirth.2018;18(1), 1-12.
• Lee KW, Ching SM, Ramachandran V, Yee A, Hoo FK, Chia YC, et al.Prevalence and risk factors of gestational diabetes mellitus in Asia: a systematic review and meta-analysis. BMC Pregnancy and Childbirth. 2018; 18(1), 1-20.
• International Diabetes Federation. IDF Diabetes Atlas, 8th ed.; IDF: Brussels, Belgium, 2017. WangM, Athayde N, Padmanabhan, S, Cheung NW. Causes of stillbirths in diabetic and gestational diabetes pregnancies at a NSW tertiary referral hospital. Australian and New Zealand College of Obstetricans and Gynaecologists. 2019; 59(4), 561-566.
• Avcı Dursun EM, Kızıltan G. Gestasyonel diyabet ve risk faktörleri. Başkent Üniversitesi SağlıkBilimleri Fakültesi Dergisi. 2019;4(2):132-146.
• Şahin M, Yekeler Kahraman B, Bekar M. Gestasyonel Diyabette Hemşirenin Prenatal Bakımdaki Rolü. Hastane Öncesi Dergisi. 2019 Apr;4(1):23-32.
• Balcan Y. Gestasyonel diyabet tanısı konmuşgebelerde bakımın hba1c düzeylerine etkisi [Yüksek lisans tezi]. [İstanbul]: Haliç Üniversitesi; 2010. 85 p.
• Aksoy Derya Y, Karadağ E, Oltuluoğlu H. Gestasyonel diyabetli kadınlarda sağlık durumu yönetiminin değerlendirilmesi. Sürekli Tıp Eğitimi Dergisi. 2012;21(4):230.
• Aydın R. Gestasyonel diyabetli kadınlarda yaşam kalitesi ve depresyon durumlarının incelenmesi [master’s thesis]. [İstanbul]: Haliç Üniversitesi; 2013. 106 p
• Üstün G. Gestasyonel diyabeti olan/olmayan kadınların emzirme durumlarının incelenmesi. [Yüksek lisans tezi]. [İzmir]: Dokuz Eylül Üniversitesi; 2013. 91 p.
• Azami M, Badfar G, Soleymani A, Rahmati S. The association between gestational diabetes and postpartum depression: A systematic review and meta-analysis. Diabetes Research and Clinical Practice. 2019;149:147–155. https://doi.org/10.1016/j.diabres.2019.01.034.
• Çağlar M. Gestasyonel diyabetli kadınlarda prenatal distres ve depresyon düzeylerinin belirlenmesi [Yüksek lisans tezi]. [İstanbul]: İstanbul Üniversitesi; 2017. 77 p.
• Kavraz G. Gestasyonel Diabetes Mellitus (GDM)’lu kadınların gebeliğe uyumlarının belirlenmesi [Yüksek lisans tezi]. [İstanbul]: İstanbul Medipol Üniversitesi Sağlık Bilimleri enstitüsü; 2018. 116 p.
• Işık G. Gestasyonel diyabetin gebelik ve doğum sonrası dönemde depresyon ve emzirme öz-yeterliliğine etkisi [Yüksek lisans tezi]. [İzmir]: İzmir Katip Çelebi Üniversitesi; 2017. 109 p.
• Arafa A, Dong JY. Gestational diabetes and risk of postpartum depressive symptoms: A metaanalysis of cohort studies. Journal of Affective Disorders. 2019;253:312–316. https://doi.org/10.1016/j.jad.2019.05.001.
• Siahkal SF, Javadifar N, Najafianc M, Iravani M, Zakerkish M, Heshmati R. The psychosocial challenges associated with gestational diabetes mellitus: A systematic review of qualitative studies. PrimaryCare Diabetes. 2022;16:11–26. https://doi.org/10.1016/j.pcd.2021.09.003.
• Aluş Tokat M, Elmas S, Yeyğel Ç. Gestasyonel diyabetin emzirme sonuçlarına ve emzirme öz–yeterlilik algısına etkisinin incelenmesi. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi. 2017;10(4):193-200.
• Hosseini E, Janghorbani M, Shahshahan Z. Comparison of risk factors and pregnancy outcomes of gestational diabetes mellitus diagnosed during early and late pregnancy. Midwifery. 2018;66:64–69.
• Eraslan Şahin M, Madendağ Y. Gestasyonel diabetes mellituslu hastalarda doğum sonrası diyabet taramasını etkileyen faktörlerin araşltırılması: Bir referans üçüncül merkez deneyimi. Perinatoloji Dergisi. 2020;28(2):95–100.
• Mecdi M. Gebelikte gestasyonel diyabetus mellitus gelişen gebelerin postpartum süreçte diyabet taramasına gitmelerini etkileyen faktörler [Yüksek lisans tezi]. [İstanbul]: İstanbul Üniversitesi; 2013. 78 p.
• Sterne VL, Logan T, Palmer MA. Factors affecting attendance at postpartum diabetes screening in women with gestational diabetes mellitus. Practical Diabetes International. 2011;28(2), 64–68.
• Genç Koyucu R. Gestasyonel diyabet risk faktörleri çerçevesinde gebelerin glukoz tolerans testine ilişkin tutumları. SSYV. 2018;28(2):65-72.
• Avcı Atasever A. Gestasyonel diyabetli gebelerin öz-bakım gücünün ve sosyal desteklerinin değerlendirilmesi [Yüksek lisans tezi]. [İzmir]: Ege Üniversitesi; 2015. 133 p.
• Ghasemi F, Vakilian K, Khalajinia Z. Comparing the effect of individual counseling with counseling on social application on self-care and quality of life of women with gestational diabetes. PrimaryCare Diabetes.2021;15:842–847. https://doi.org/10.1016/j.pcd.2021.05.009.
• Yanık D, Özcanarslan F. Riskli gebelerde algılanan sosyal destek ile stresle başetme düzeyleri arasındaki ilişki. Journal of Midwifery and Health Sciences. 2019;2(3):96-104.
• Ölçer Z, Bakır N, Oskay Ü. Yüksek riskli gebelerin öz yeterlilik ve sosyal destek algıları. Journal of Nursology. 2016;19:1.
• Yılmaz F, Pasinlioğlu T. Gebelerde algılanan sosyal destek ile gebeliğe ve anneliğe uyum arasındaki ilişkinin incelenmesi. Ululslararası Hakemli Kadın Hastalıkları ve Anne Çocuk Sağlığı Dergisi. 2014;1(1):15-24. Doi: 10.17367/JACSD.2014019294.
• Kim C, McEwen LN, Kieffer EC, Herman WH, Piette JD. Self-efficacy, social support, and associations with physical activity and body mass index among women with histories of gestational diabetes mellitus. Diabetes Educ. 2008;34(4):719–728. doi:10.1177/0145721708321005.
• Viswanath L, Jose A. Self-care agency of women with gestational diabetes mellitus - effectiveness of a self-care enhancing ıntervention. International Journal of Nursing Care. 2014;2(1):25-34.
• Kordi M, Heravan MB, Asgharipour N, Mazloum SR, Akhlaghi F. Relationship between self- care behaviors and coping styles in women with gestational diabetes. J Mazandaran Univ Med Sci 2016;26(139):190-202.
• Öztürk Can H, Baykal Akmeşe Z, Çakır Koçak Y, Öcalan D, Alp Dal N, Sevil Ü. Factors affecting perceived stress and self-care agency pregnant women. Journal of Health, Medicine and Nursing. 2019;59:46-54. DOI: 10.7176/JHMN.
• Parsons J, Sparrow K. Ismail K, Hunt K, Rogers H, Forbes A. A qualitative study exploring women's health behaviours after a pregnancy with gestational diabetes to inform the development of a diabetes prevention strategy. Diabetic Medicine. 2019;36:203-13.
• Kaya R. Gestasyonel diyabetin anne-bebek sağlığı ile ilişkisi [master’s thesis]. [Aydın]: Adnan Menderes Üniversitesi; 2016. 91 p.
• Dalgıç N, Aşık Z, Özen M. Gebelerin gestasyonel diyabet tarama testine yaklaşımlarının değerlendirilmesi. Journal of Turkish Family Physician. 2020;11(4):179-190. doi: 10.15511/tjtfp.20.00479.
• Feleke BE, Feleke TE, Adane WG, Kassahun MB, Girma A, Alebachew A, et al. Maternal and newborn effects of gestational diabetes mellitus: A prospective cohort study. Primary Care Diabetes. 2022;16:89–95. https://doi.org/10.1016/j.pcd.2021.09.007.
• Nar M. Gestasyonel diyabeti olan gebelerde psikososyal uyumun ve etkileyen faktörlerin belirlenmesi [Yüksek lisans tezi]. [Ankara]: Hacettepe Üniversitesi; 2017. 123 p.
• Lee KW, Ching SM, Devaraj NK, Chong SC, Lim SY, Loh HC, et al. Diabetes in pregnancy and risk of antepartum depression: a systematic review and meta-analysis of cohort studies. Internatinl Journal of Enviromental Research and Public Health. 2020;17:3767. doi:10.3390/ijerph17113767.
• Polat G. Gestasyonel diyabette öz yeterlilik ölçeği : bir ölçek geliştirme çalışması [Yüksek lisans tezi]. [İzmir]: İzmir Katip Çelebi Üniversitesi; 2019. 91 p.
• Bastani F, Zarrabi R. Correlations of self efficacy among women with gestational diabetes. Hayat. 2010;3(4):107.
• Tekin Yanık Y, Erol Ö. Tip 2 diyabetli bireylerin öz-yeterlilik düzeylerinin değerlendirilmesi. Journal of Nursology. 2016;19:3.
• Şireci E, Yılmaz Karabulutlu E. Tip 2 diabetes mellituslu hastaların hastalıklarını kabullenme ve kendi bakımlarındaki öz yeterlilik düzeylerinin belirlenmesi. Journal of Nursology. 2017;20:1.
• Long Q, Guo J, Zhong Q, Jiang S, Wiley J, Chen JL. General self-efficacy and social support as mediators of the association between perceived stress and quality of life among rural women with previous gestational diabetes mellitus. Journal of Clinical Nursing. 2021;30:1026–1036. DOI: 10.1111/jocn.15648.
• Moghadam SH, Abdolmaleki EY, Alijani F, Afrakoti NB, Ganji J. The relationship between social capital and self-efficacy in women with gestational diabetes mellitus: A cross sectional study. Ethiopian Journal of Health Sciences 2020;30(4):541. doi:http://dx.doi.org/10.4314/ejhs.v30i4.9.
• Söğüt Ö. Gestasyonel diyabetli gebelerde, prenatal bağlanma düzeyi ve doğuma karşı tutumun incelenmesi [Yüksek lisans tezi]. [Ankara]: Yıldırım Beyazıt Üniversitesi; 2018. 88 p.
• Demir Yıldırım A, Hotun Şahin N. Riskli gebelerde prenatal bağlanma ve risklerin değerlendirilmesi. Online Turkkish Journal of Health Sciences. 2020;5(4):661-672.
• Palmaa E, Armijo I, Cifuentesa J, Ambiadoa S, Rocheta P, Díaza B, et al. Hospitalisation in high-risk pregnancy patients: is prenatal attachment affected? Journal of Reproductıve and Infant Psychology. 2021;39(1):30-42. https://doi.org/10.1080/02646838.2020.1740661.
• Napoli A, Lamis DA, Berardelli I, Canzonetta V, Sarubbi S, Rogante E, et al. Anxiety, prenatal attachment, and depressive symptoms in women with diabetes in pregnancy. International Journal of Medical Research and Health Sciences. 2020;17:425; doi:10.3390/ijerph17020425.
• Hildingson I. Swedish couples’ attitudes towards birth, childbirth fear and birth preferences and relation to mode of birth – A longitudinal cohort study. Sexual & Reproductive Healthcare. 2014;5:75-80. http://dx.doi.org/10.1016/j.srhc.2014.02.002.
• Şen E. Gestasyonel diyabet eğitiminin maternal sağlık davranışları, öz-etkililik düzeyi ve neonatal sonuçlar üzerine etkisi [Doktora tezi]. [İzmir]: Ege Üniversitesi; 2011. 275 p.
• Şimşek Çetinkaya Ş. Gestasyonel diyabetli kadınlara diyabet yönetimine ilişkin hemşire tarafından verilen web tabanlı danışmanlık hizmetinin etkinliğinin değerlendirilmesi [Doktora tezi]. [Ankara]: Hacettepe Üniversitesi; 2018. 214 p.
• Moradi F, Ghadiri-Anari A, Enjezab B. COVID-19 and self-care strategies for women with gestational diabetes mellitus. Diabetes&Metabolic Syndrome: Clinical Research&Reviews. 2020;14:1535-9. https://doi.org/10.1016/j.dsx.2020.08.004.
• El-Ansary ES, Fouad S. Effect of educational sessions on knowledge, attitude and self -care practices among pregnant women with gestational diabetes. European Journal of Clinical Hypnosis Archive. 2020;11(3):275-91.
• Sayakhot P, Carolan-Olah M, Steele C. Use of a web-based educational intervention to improve knowledge of healthy diet and lifestyle in women with Gestational Diabetes Mellitus compared to standard clinic-based education. BMC Pregnancy and Childbirth. 2016;16:208. DOI 10.1186/s12884-016-0996-7.
• Fışkın G. Gestasyonel diyabetli gebelerde roy adaptasyon kuramına göre hazırlanan diyafragmatik solunum egzersiz programının etkileri [Doktora tezi]. [İstanbul]: İstanbul Üniversitesi; 2016. 132 p.
• Jung S, Kim Y, Park J, Choi M, Kim S. Psychosocial support interventions for women with gestational diabetes mellitus: a systematic review. Korean Journal of Women Health Nursing 2021;27(2):75-92. https://doi.org/10.4069/kjwhn.2021.05.13.
• Youngwanichsetha S, Phumdoung S, Ingkathawornwong T. The effects of mindfulness eating and yoga exercise on blood sugar levels of pregnant women with gestational diabetes mellitus. Applied Nursing Research. 2014;27:227–230. http://dx.doi.org/10.1016/j.apnr.2014.02.002.
• Warsono. Effectiveness of slow deep breathing exercise on decreasing stress levels for patients with diabetes mellitus. Jurnal UNIMUS. 2020;2(2):10-14. https://doi.org/10.26714/seanr.2.2.2020.10-14.
• Asiya K, Shaier K, Samina K, Farhan M, Saima K. Effects of diaphragmatic breathing exercises on blood sugar levels in working class females with type-2 diabetes mellitus. International Journal of Medical Research and Health Sciences. 2019;8(1):34-42.
• Ural A. Gestasyonel diabetes mellitus gelişen kadınlara uygulanan "sağlıklı yaşam biçimi eğitim programı"nın anne ve yenidoğan sağlığına etkisi [Doktora tezi]. [İstanbul]: İstanbul Üniversitesi; 2016. 196 p.
• Juan J, Yang H. Prevalence, prevention, and lifestyle intervention of gestational diabetes mellitus in China. International Journal of Environmental Research and Public Health. 2020;17:9517. doi:10.3390/ijerph17249517
• Brown J, Alwan NA, West J, Brown S, McKinlay CJD, Farrar D, Crowther C. Lifestyle interventions for the treatment of women with gestational diabetes (Review). Cochrane Database of Systematic Reviews. 2017;5:1-105. DOI:10.1002/14651858.CD011970.pub2.
• Marchetti D, Carrozzino D, Fraticelli F, Fulcheri M, Vitacolonna E. Quality of life in women with gestational diabetes mellitus: A systematic review. Journal of Diabetes Research. 2017:1-12. http://dx.doi.org/10.1155/2017/7058082.
• Zeinali A, Dolatian M, Janatiataie P, Shams J, Nasiri M. Comparison of health-promoting lifestyle and irrational health beliefs in healthy pregnant women and gestational diabetes mellitus. JHEP. 2021;10:1-7.
• Gökyıldız Ş, Alan S, Elmas E, Bostancı A, Küçük E. Health-promoting lifestyle behaviours in pregnant women in Turkey. International Journal of Nursing Practice. 2014;20:390–397.
• Tok Yanık N. Gestasyonel diyabetli kadınlara modele dayalı verilen progresif kas gevşetme eğitiminin kaygı ve kan şekeri düzeylerine etkisi [Doktora tezi]. [İzmir]: Ege Üniversitesi; 2021. 158 p.
• Kaviani M, Bahoosh N, Azima S, Asadi N, Sharif F, Sayadi M. The effect of relaxation on blood sugar and blood pressure changes of women with gestational diabetes: a randomized control trial. IJDO. 2014;6(1):14-22.
• Geranmayeh M, Bikdeloo S, Azizi F, & Mehran A. Effect of relaxation exercise on fasting blood glucose and blood pressure in gestational diabetes. British Journal of Midwifery, 2019;27(9):572-577.