YARGITAY’IN REKABET YASAĞINDA GÖREVLİ MAHKEME KONUSUNDA VERDİĞİ BİR KARAR ÜZERİNE DEĞERLENDİRME

Year 2021, Volume: 6 Issue: 11, 45 - 60, 30.09.2021

Hacı Kara

Abstract

Hakkı ihlal edilen ya da edilme riski ile karşı karşıya kalan kişi, bu hakkını almak için devlet mahkemelerine başvurmak zorundadır. Bu kişi, istemde bulunur ve dava sürecini başlatırken öncelikli olarak yargı sisteminde bulunan mahkemelerden hangisine başvuracağını belirlemek zorundadır. Bu belirleme, özel hukukta göreve ilişkin kurallara göre yapılır. Çünkü görev, uyuşmazlığın bir yerdeki hukuk mahkemelerinden hangisi tarafından inceleneceğini ifade eden bir kavramdır. Kural olarak göreve ilişkin kurallar kamu düzenindendir.
Görev kuralları emredici olduğundan, yorum veya kıyas yolu ile genişletilmeleri ya da değiştirilmeleri mümkün değildir. Mahkemelerin görevli olması ise dava şartlarındandır. Bu nedenle, mahkeme, davanın her safhasında görevli olup olmadığını kendiliğinden (re’sen) inceler ve görevsiz olduğu kanısına varırsa kendiliğinden görevsizlik kararı verir (HMK m. 115/1). Taraflar aralarında yapacakları sözleşme ile görevli mahkeme tayin edemezler ve uyuşmazlığın başka bir mahkemede görülmesini sağlayamazlar. Taraflarca yapılan bu yöndeki bir sözleşme, emredici hükme ve kamu düzenine aykırı olduğundan, Türk Borçlar Kanunu hükümlerine göre butlan müeyyidesine tabi olur.
Yargıtay vermiş olduğu yerleşik kararlarında, iş sözleşmesinin sona ermesinden sonrası için yapılan rekabet yasağı sözleşmelerinden kaynaklanan ihtilaflara bakmakla görevli mahkemenin Asliye Ticaret Mahkemeleri olduğuna karar vermiştir. Ancak Yargıtay 9. Hukuk Dairesi’nin T. 01.06.2021, E. 2021/3076 ve K. 2021/9789 sayılı kararı ile, yerleşik içtihatlardan dönülmüş ve bu kez iş sözleşmesine eklenen rekabet yasağı davalarından kaynaklanan tazminat ve taraflarca kararlaştırılan cezai şartın tahsiline dair davalara bakmakla görevli mahkemelerin, İş Mahkemeleri olduğuna karar vermiştir.
İş bu çalışmada içtihat değişliğine neden olan kararın ve gerekçesinin yerinde olup olmadığı değerlendirilecektir. Çalışma rekabet yasağında görevli mahkemenin neresi olması gerektiği hakkında olup başkaca konulara değinilmeyecektir.

Keywords

Yargıtay İçtihat Değişikliği, İş Sözleşmesi, Rekabet Yasağı Sözleşmesi, Görevli Mahkemenin Belirlenmesi, Ticari Davalar.

EVALUATION ON A DECISION OF THE SUPREME COURT AT THE PROHIBITION OF COMPETITION

Abstract

The person whose right has been violated or who is at risk of being violated has to apply to the state courts to obtain this right. This person makes a request and has to determine which of the courts in the judicial system to apply first while initiating the litigation process. This determination is made in accordance with the rules regarding the duty in private law. Because duty is a concept that expresses which of the civil courts in a place will examine the dispute. As a rule, the rules of duty are of public order.
Since the rules of duty are imperative, they cannot be extended or changed by interpretation or comparison. Being in charge of the courts is one of the conditions of the case. For this reason, the court automatically (ex-officio) examines whether it is in charge at every stage of the case, and if it deems that it is without jurisdiction, it automatically decides on non-jurisdiction (CCP art. 115/1). The parties cannot appoint a court in charge with the agreement they will make between them and they cannot ensure that the dispute is heard in another court. Since such an agreement made by the parties is contrary to the mandatory provision and public order, it is subject to a nullity sanction pursuant to the provisions of the Turkish Code of Obligations.
In its settled decisions, the Court of Cassation decided that the court in charge of dealing with disputes arising from non-compete agreements made after the termination of the employment contract is the Commercial Courts of First Instance. However, with the decision of the 9th Civil Chamber of the Supreme Court of Appeals numbered; T. 01.06.2021, E. 2021/3076 and K. 2021/9789, the settled lawsuits were reversed and this time, regarding the compensation arising from the non-competition lawsuits added to the employment contract, and the collection of the penal clause decided by the parties, which the courts in charge of hearing the cases were the Labour Courts.
In this study, it will be evaluated whether the decision that caused the change in case law and its justification are appropriate. The study is about where the court in charge of non-competition should be, and other issues will not be mentioned.

Keywords

Supreme Court Case Law Change, Labour Contract, Non-Compete Agreement, Determination of the Competent Court, Commercial Litigation.

References

• ARKAN, Sabih, Ticarî İşletme Hukuku, 25. Basım, Banka ve Ticaret Hukuku Araştırma Enstitüsü Yayınları, Ankara 2019.
• MUTLAY, Faruk Barış/IŞIK, Melih, “7036 Sayılı İş Mahkemeleri Kanunu Uyarınca Görev”, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 68 (3) 2019: 565-634, https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/896146, Erişim tarihi: 15.08.2021.
• BİLGİLİ, Fatih/DEMİRKAPI, Ertan, Ticaret Hukuku Bilgisi, 17. Basım, Dora Yayınları, Bursa 2020.
• BOZKURT, Salim, Ticari Davalar, Yayımlanmamış Yüksek Lisans tezi, Konya 2015.
• BÖRÜ, Levent/KOÇYİĞİT, İlker, Ticari Dava, Turhan Kitabevi, Ankara 2013.
• DELİDUMAN, Seyithan/ORUÇ, Yakup, “Ticari Davalar”, Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmaları Dergisi, y. 2012, C. 18, S. 2 (Özel Sayı), s. 99-108, http://dosya.marmara.edu.tr/huk/fak%C3%BCltedergisi/2012C.18.S.2/2.oturum. pdf, Erişim tarihi: 27.08.2021.
• GÜRDOĞAN, Burhan, “Ticari Usul Hukuku”, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Y. 1956, S. 13, s. 172-193, https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/634014. KARAHAN, Sami, Ticari İşletme Hukuku, 27. Basım, Seçkin Yayıncılık, Ankara 2015.
• KURU, Baki, Hukuk Muhakemeleri Usulü, C. I, B. 6, Demir-Demir Yayınları, İstanbul 2001.
• KURU, Baki/ARSLAN, Ramazan/YILMAZ, Ejder, Medeni Usul Hukuku Ders Kitabı 22. Basım, Yetkin yayınları, Ankara 2011.
• KOÇYİĞİT, İlker/BULUR, Alper, Ticari Uyuşmazlıklarda Dava Şartı Arabuluculuk, Hukuk İşleri Genel Müdürlüğü Arabuluculuk Daire Başkanlığı Yayını, Ankara 2019, https://adb.adalet.gov.tr/link/ticariuyusmazliklardadavasartiarabuluculuk.pdf, Erişim tarihi:15.8.2021.
• MUTLAY, Faruk Barış/IŞIK, Melih, “7036 Sayılı İş Mahkemeleri Kanunu Uyarınca Görev”, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Y. 2019, S. 68 (3), s. s. 565-634, https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/896146, Erişim tarihi: 15.08.2021.
• PEKCANITEZ, Hakan/ATALAY, Oğuz/ÖZEKES, Muhammet, Medeni Usul Hukuku, B. 8, Onikilevha Yayınevi, İstanbul 2020.
• PEKCANITEZ, Hakan/KORKMAZ TAŞ Hülya/ÖZEKES Muhammet/AKKAN, Mine, Medeni Usul Hukuku, C. I, B. 15, Onikilevha Yayınevi, İstanbul 2017.
• PEKCANITEZ, Hakan /ATALAY, Oğuz/ ÖZEKES, Muhammet, Hukuk Muhakemeleri Kanunu Hükümlerine Göre Medeni Usul Hukuku, 12. Basım, Yetkin Yayınları, Ankara 2011.
• TANRIVER, Süha, Medeni Usul Hukuku, C. I, 2. Basım, Yetkin Yayınları, Ankara 2021.
• ÜSTÜNDAĞ, Saim, Medeni Yargılama Hukuku, 7. Basım, Beta Yayınları, İstanbul 2000.
• YILMAZ, Ejder, Hukuk Muhakemeleri Kanunu Şerhi, 4. Basım, Yetkin Yayınları, Ankara 2021.