FCA Terimiyle ve Varma Yerinde Muayene Şartıyla Akdedilen Uluslararası Satım Sözleşmesinin Taşıma Sigortasına Etkisi

Year 2021, Volume: 8 Issue: 2, 645 - 661, 31.12.2021

Ecehan Yeşilova Aras

Abstract

Satım hukukunda, satıcının ve alıcının sorumluluk sahası dışında oluşan bir olgu anlamında risk ve bu riskin alıcıya geçişi çalışmanın esasını oluşturmaktadır. Satım konusu malın, karayolu ile taşınması esnasında, henüz alıcının zilyetliğine geçirilememiş iken oluşan trafik kazası neticesinde zarara uğramasına rağmen satıcının satım bedelini alıcıdan talep edebilmesinin koşulları incelenirken uluslararası satım hukuku ve FCA tipi INCOTERMS model alınmıştır. Buna ek olarak, satım sözleşmesinde satım bedelinin muacceliyeti muayene koşuluna bağlanmış ise FCA’nın anlamının ve satım konusunun da cins borcu oluşunun, riskin alıcıya geçmesine etkisi sorgulanmıştır. Alıcının sigorta sözleşmesinin tarafı olarak, riskin kendisine geçmemesinden nasıl etkileneceği çalışmanın varmak istediği hedef olarak görülmüş ve CISG hükümleri ile FCA ve muayene şartının bir arada bulunması durumunda sigortalı alıcının sigortalanabilir menfaatinin bulunup bulunmadığı tespit edilmiştir.

Keywords

FCA, Riskin geçişi, CISG, Taşıma Sigortası, Sigortalanabilir Menfaat.

The Effect of the International Sale Contract Concluded with FCA Term and Inspection in Destination on Transport Insurance

Abstract

This study is based on the risk in the sense of a phenomenon that occurs outside the responsibility of the seller and the buyer in the law of sale and the passing of this risk. The international law of sale and FCA-type INCOTERMS were considered as model while examining the conditions for the seller to claim the price of the sale from the buyer, despite the damage caused by the traffic accident that occurred during the transportation of the goods subject to sale by road before it is passed to the possession of the buyer. Furthermore, the effect of the fact that subject of sale is a generic obligation along with the FCA’s meaning on the risk’s passing to the buyer was investigated if the acceleration of the sale value is bound to the inspection condition in the sale contract. The main target of the study was considered as how the buyer, as a party of insurance contract, will be affected when the risk is not passed to himself/herself, and it was detected whether the insured buyer has insurable interest in case of CISG provisions and FCA and inspection condition existing at the same time.

Keywords

FCA, Passing of Risk, CISG, Transport Insurance, Insurable Interest

References

• Altay, Sabah, “6098 Sayılı Türk Borçlar Kanunu ve Milletlerarası Mal Satımına İlişkin Sözleşmeler Hakkında Birleşmiş Milletler Anlaşması (CISG) Uyarınca Hasarın Alıcıya Geçişi”, Galatasaray Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Sayı 1, 2013 (Anılış: Altay, CISG)
• Altay, Sabah, Satım Sözleşmesinde Hasarın Geçişi, Vedat Kitapçılık, İstanbul 2008.
• Amasya, Serap, Yük Sigortasında Abonman Sözleşmesi, Der Yayınları, İstanbul, 2010.
• Atamer, Yeşim, “Satım sözleşmesinde Hasarın İntikali Anı-Hukuk Tarihi, Karşılaştırmalı Hukuk ve Milletlerarası Hukuk açısından BK m.183’ün Farklı Okunması Gerektiği”, (Ed.) Abuzer Kendigelen ve Nami Barlas, Prof. Dr. Kemal Oğuzman’ın Anısına Armağan, Beta, İstanbul, 2000.
• Bayram, Aziz Erman, Türk Borçlar Kanunu ve Viyana Satım Sözleşmesine (CISG) Göre Satış Sözleşmesinde Hasarın Geçişi, Yetkin, Ankara, 2017.
• Baysal, Pelin, “Milletlerarası Mal Satımına İlişkin Sözleşmeler Hakkında Birleşmiş Milletler Antlaşması (CISG) Çerçevesinde Satıcının Ayıptan Sorumluluğu”, (Ed.) Şükran Şıpka ve Ahmet Cemil Yıldırım, Yeni Türk Borçlar Kanunu ve CISG’e Göre Satış Sözleşmeleri, On İki Levha, İstanbul, 2012.
• Bridge, Michael, The International Sale of Goods: Law and Practice, 2nd Edition, Oxford, 2007.
• Çetiner, Bilgehan, “Yeni Türk Borçlar Kanunu’nda Yarar ve Hasarın İntikali ile Satıcının Ayıptan Sorumluluğuna İlişkin Hükümlerin Değerlendirilmesi”, (Ed.) Şükran Şıpka ve Ahmet Cemil, Yıldırım, Yeni Türk Borçlar Kanunu ve CISG’e Göre Satış Sözleşmeleri, On İki Levha, İstanbul, 2012.
• Debattista, Charles, The Sale of Goods by Sea, 2nd Ed., Butterworths, 1998.
• Erdem, Ercüment, “Viyana Satım Antlaşması’na Genel Bakış ve Maddi Uygulama Alanı” (Ed.) Şükran Şıpka ve Ahmet Cemil Yıldırım, Yeni Türk Borçlar Kanunu ve CISG’e Göre Satış Sözleşmeleri, On İki Levha, İstanbul, 2012.
• Kender, Rayegan, Türkiye’de Hususi Sigorta Hukuku, On İki Levha, İstanbul 2011.
• Kuyucu, Aslıhan Sevinç, Incoterms (Uluslararası Ticari Terimler), Filiz Kitabevi, İstanbul, 2011.
• Schwarz, Andreas, (Çev.: Kudret Ayiter), ‘Satış Akdinde Hasarın İntikali’, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C.4, S.1, 1947.
• Sopacı Öztuna, Birgül, “Sigorta Konusu Menfaatin Yokluğunun ve Menfaat Sahibi Değişikliğinin Sözleşmeye Etkisi”, Sigorta Hukuku Sempozyumları, (Ed.) Samim Ünan, Emine Yazıcıoğlu, On İki Levha, İstanbul, 2018.
• Şeker, Zehra, Deniz Yoluyla Yük Taşınmasında Sigorta Himayesinin Kapsamı, Beta Yayıncılık, İstanbul 2001.
• Şenocak, Kemal, Çifte Sigorta, Turhan Kitapevi, Ankara 2002.
• Ünan, Samim, Ticaret Kanunu Şerhi 6.Kitap Sigorta Hukuku Cilt II, On İki Levha, İstanbul, 2016.
• Yazıcıoğlu, Emine ve Şeker-Öğüz, Zehra, Sigorta Hukuku, 3. Baskı, Filiz Kitapevi, İstanbul 2020.
• Yeşilova, Ecehan, “CMR-Taşıma Senedinin İspat Kuvveti”, Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C.7, S.1, 2005.
• Yılmaz, Süleyman, “Milletlerarası Mal Satımına İlişkin Sözleşmeler Hakkında Birleşmiş Milletler Antlaşması CISG Çerçevesinde Hasarın İntikali”, Terazi Hukuk Dergisi, S. 100, C. 9, 2014.