THE VIEWS OF RESEARCH ASSISTANTS ABOUT SCIENTIFIC ETHIC’S VALUES

Yıl 2017, Sayı: 11, 300 - 313, 01.04.2017

Servet Kardeş Çağla Banko Berrin Akman

Öz

The purpose of this study is to examine research assistans’ views about ethics in science. The sample group of this study is composed of 20 research assistants working at different universities. The researcher was reached the study group with objective sampling method. Content analysis method was used in the research analysis. According to the results of the research, the most infringed ethical values are the lack of ethical permits for the research, plagiarism and lack of proper reference. The reasons of unethical behaviours expressed as researchers do not have enough knowledge about ethics, late release of ethical permits and make research in a short time. According to researchers to reduce the infringement of ethical values we have to give trainings about ethic and have to impose serious sanctions.

Anahtar Kelimeler

ethic, researcher, scientific publication, science ethics

ARAŞTIRMA GÖREVLİLERİNİN BİLİMDE ETİK DEĞERLERE İLİŞKİN GÖRÜŞLERİ

Öz

Bilime olan katkının artması, araştırmacıların yayın üretme sürecinin daha nitelikli hale gelmesi ve ülkemizde yapılan bilimsel çalışmaların uluslararası alanda görünürlüğünün artması açısından bilimsel çalışmaların, etik değerlere uygun üretilmesi önemlidir. Bu amaçla bu çalışmada araştırmacıların bilimsel etik değerler ile ilgili görüşlerinin nasıl olduğu incelenmiştir. Nitel araştırma yöntemlerinden durum çalışması deseniyle gerçekleştirilen bu araştırmanın çalışma grubunu değişik üniversitelerde görev yapmakta olan 20 araştırma görevlisi oluşturmaktadır. Çalışma grubuna amaçsal örnekleme yöntemiyle ulaşılmıştır. Araştırmada içerik analizi yöntemi kullanılarak olgu ya da olay hakkında farklı temalar oluşturulmuş ve bu temaların altındaki kodlar belirlenerek yorumlanmıştır. Araştırmada elde edilen bulguların analizi sonucunda en fazla ihlal edilen etik değerler araştırma için etik izinlerin alınmaması, intihal ve uygun atıfta bulunmama olarak ifade edilmiştir. Etik dışı davranış nedenleri araştırmacıların etik ile ilgili yeterince bilgi sahibi olmaması, etik izinlerinin geç çıkması ve kısa sürede yayın yapma isteği olarak ifade edilmiştir. Etik ihlalini azaltmak için eğitimler verilmesi ve ciddi yaptırımların uygulanması gerektiği ortaya çıkmıştır.

Anahtar Kelimeler

Etik, Araştırmacı, Bilimsel yayın, Bilim etiği

Kaynakça

• Akbulut, Y., Şendağ, S., Birinci, G., Kılıcer, K., Şahin, M.C., & Odabaşı, H.F. (2007). Exploring te types and reasons of internet-trigged academic dihonesty among Turkish undergraduate students: development of internet-trigged academic dihonesty scale (ITADS). Computers and Education, 51, 463-475.
• Arda, B. (2001). Bilimsel bilgi üretiminde yayın etiği. 2001 Ulusal Tıbbi Etik Kongresi’nde
• sunulan bildiri. 2 Mayıs 2017 tarihinde
• atlas.cc.itu.edu.tr/~goksel/dersler/etik/barda.pdf adresinden erişildi.
• Arda, B. (2003). Üniversitenin araştırma işlevi ve etik, C. Ü. Tıp Fakültesi Dergisi, 25 (4), 7-11.
• Büken, N. (2006), Türkiye örneğinde akademik dünya ve akademik etik. Hacettepe Tıp Dergisi, 37, 164-170
• Büyüköztürk, S., Kılıç- Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, S., & Demirel, F. (2012). Bilimsel Araştırma Yöntemleri (18. Baskı). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Creswell, J. W., Hanson, W. E., Clark Plano, V. L., & Morales, A. (2007). Qualitative research designs: Selection and implementation. The counseling psychologist, 35(2), 236-264.
• Erdem, A. R. (2012). Bilim insanı yetiştirmede etik eğitimi. Yüksek Öğretim ve Bilim Dergisi, 2(1), 25-32. DOI: 10.5961/jhes.2012.030.
• Günbayı, İ., Kasalak, G. & Özçetin, S. (2013).Bilimsel çalışmalarda etik dışı davranışlar: Bir durum çalışması. Yükseköğretim Dergisi, 3(2), 97-108.
• İnci, O. (2009). Bilimsel yayın etiği ilkeleri, yanıltmalar yanıltmaları önlemeye yönelik öneriler. In O. Yılmaz (Ed), Sağlık bilimlerinde süreli yayıncılık-2009 sempozyum kitabı (ss:69- 89), Ankara: Tübitak-Ulakbim.
• Johnson, B. & Christensen, L. (2014). Araştırma etiği ( H. Ercan & R. Ercan, Çev.). S.Ç. Demir (Ed.), Eğitim araştırmaları: Nicel, nitel ve karma yaklaşımlar. Ankara: Eğiten Kitap.
• Kadı, A., Beytekin, O. F. & Arslan, H. (2016). Academic dishonesty tendencies and values of teacher candidates. Yükseköğretim ve Bilim Dergisi, 6(3), 401-406. DOI: 10.5961/jhes.2016.176.
• Özcan, M. & Balcı, Y. (2016). Academicians’ Views on Research and the Ethics of Publication. Turkish Journal of Business Ethics, 9(1), 103-111.
• TÜBA (2002). Bilimsel araştırmada etik ve sorunları. Ankara. TÜBA Yayınları. 2 Mayıs 2017 tarihinde http://iibf.baskent.edu.tr/bilgi/bilimsel_etik.pdf adresinden erişildi.
• TÜBİTAK (2006). Bilimsel dergilere gönderilen makalelerde dikkat edilmesi gereken noktalar. 2 Mayıs 2017 tarihinde http://journals.tubitak.gov.tr/genel/brosur.pdf adresinden erişildi.
• Uzbay, T. (2006). Bilimsel araştırma etiği. In O. Yılmaz (Ed), Sağlık bilimlerinde süreli yayıncılık-2006 sempozyum kitabı (ss:19- 26), Ankara: Tübitak-Ulakbim.
• Uzun, E., Karakuş, T., Kurşun, E. & Karaaslan, H. (31 Ocak-2 Şubat 2007). Öğrenci gözüyle aşırma (intihal): neden ve çözüm önerileri. Akademik Bilişim’ 07 Kütahya’ da sunulan bildiri. 2 Mayıs 2017 tarihinde http://ab.org.tr/ab07/bildiri/174.doc adresinden erişildi.
• Yıldırım, A. & Şimsek, H. (2016). Nitel araştırmada etik. Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri içinde (pp. 99-110). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Zhang, J. J. (2017) Research ethics and ethical research: some observations from the Global South, Journal of Geography in Higher Education, 41 (1), 147-154, DOI: 10.1080/03098265.2016.1241985
• http://www.yok.gov.tr/web/guest/icerik/journal_content/56_INSTANCE_rEHF8BIsfYRx/1027 9/18187.