ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN SOSYAL MEDYA KULLANIMLARI ÜZERİNE BİR ALAN ARAŞTIRMASI: AKSARAY ÜNİVERSİTESİ ÖRNEĞİ

Yıl 2022, Cilt: 7 Sayı: 2, 9 - 25, 30.11.2022

Selahattin Çavuş

https://doi.org/10.47107/inifedergi.1076570

Cited By: 1

Öz

Bu çalışmada, üniversite gençliğinin sosyal medya kullanım motivasyonlarının incelenmesi amaçlanmıştır. Nicel yaklaşıma dayalı betimleyici araştırma tasarımının uygulandığı araştırma, Aksaray Üniversitesi örneğinde 2021-2022 Akademik Yılı Güz Döneminde yürütülmüştür. Gupta ve Bashir (2018) tarafından geliştirilen sosyal ağ kullanım ölçeğinin kullanıldığı anket, basit tesadüfi örneklem yoluyla seçilen 400 öğrenciye uygulanmış, geçerli 382 anket incelemeye alınmıştır. Ölçekte, sosyal medya kullanımına dayalı 19 ifade yer almaktadır. Ayrıca ankette demografik sorular ve sosyal medya kullanım alışkanlıklarını belirlemeyi amaçlayan 8 soru ve toplamda 27 madde bulunmaktadır. Üniversite öğrencilerinin sosyal medya kullanımında eğlence, eğitim-öğretim, bilgi edinme ve sosyalleşme-kimlik edinme alt boyutlarından oluşan Cronbach’s Alpha İç Tutarlılık Katsayısına (α= .887) sahip 4 faktör alt boyutu elde edilmiştir. Öğrencilerin en çok tercih ettiği sosyal medya platformu Instagram’dır. İkinci sırada WhatsApp ve 3. sırada YouTube gelmektedir. Platform tercihi bakımından kadın öğrenciler ve erkek öğrenciler arasında farklılık bulunmamaktadır. Üniversite gençliğinin sosyal medya kullanım süreleri oldukça yüksektir. Günde en az 1 saat olmak üzere genç kuşağın sosyal medyada kalma oranı yüzde 90’ları bulmaktadır. Günde en az 3 saat olmak üzere sosyal medyada zaman geçirenlerin oranı ise yüzde 72 seviyesine ulaşmaktadır. Öğrencilerin sosyal medya kullanım motivasyonları ile kullanım sıklığı ve gelir düzeyi arasında anlamlı bir farklılaşma söz konusudur. Sosyal medyada daha uzun süre vakit geçirenler ve yüksek gelir düzeyine sahip öğrenciler eğlence, bilgi edinme ve sosyalleşme-kimlik edinme faktörlerine daha fazla önem vermektedir. Sosyal medyanın gençlik üzerindeki etkilerini ölçmek amacıyla sorunlu internet kullanımı ve bağımlılık ölçekleri kullanılarak yeni ve özgün çalışmalar yürütülmelidir. Böylece sosyal medya kullanım alışkanlıklarının yanında, patolojik sosyal medya kullanımının fiziksel ve psikolojik etkileri belirlenebilecektir.

Anahtar Kelimeler

sosyal medya, kullanımlar ve doyumlar, motivasyonlar, üniversite gençliği

Destekleyen Kurum

Yok

Proje Numarası

Yok

Kaynakça

• Ak, B. (2018). Parametrik Hipotez Testleri. Ş. Kalaycı (Dü.). içinde Ankara: Dinamik Akademi.
• Aküzüm, C., ve Saraçoğlu, M. (2017). Üniversite Öğrencilerinin Sosyal Medyaya İlişkin Tutumlarının İncelenmesi. Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi(32), 803-817.
• Altunışık, R., Coşkun, R., Bayraktaroğlu, S., ve Yıldırım, E. (2005). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri SPSS Uygulamalı (4. b.). Sakarya: Sakarya Kitabevi.
• Auxier, B., ve Anderson, M. (April 2021). Social Media Use in 2021. Pew Research Center.
• Ayhan, B., ve Çavuş, S. (2014). İzleyici Araştırmalarında Değişim: Kullanımlar ve Doyumlardan Bağımlılığa. Selçuk İletişim , 7(4), 150-170.
• Aziz, A. (2008). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri ve Teknikleri (2. b.). İstanbul: Nobel Yayın Dağıtım.
• Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E. K., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş., ve Demirel, F. (2019). Bilimsel Araştırma Yöntemleri (26. b.). Ankara: Pegem Akademi.
• Carr, C. T., ve Hayes, R. A. (2015). Social Media: Defining, Developing, and Divining. Atlantic Journal of Communication(23), 46–65.
• Creswell, J. W. (2016). Nitel Araştırma Yöntemleri (3. b.). (M. Bütün, & S. B. Demir, Çev.) Ankara: Siyasal Kitabevi.
• Çavuş, S., ve Öztürk, M. (2021). Kovid-19’un ABD-Çin İlişkilerine Etkisini Trump’ın Twitter’daki Hakikat Ötesi Siyaseti Üzerinden Okumak. Gümüşhane Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Elektronik Dergisi, 12(2), 389-403.
• Edosomwan, S., Prakasan, S. K., Kouame, D., Watson, J., ve Seymour, T. (2011). The History of Social Media and its Impact on Business. The Journal of Applied Management and Entrepreneurship, 6(3).
• El-Menayes, J. J. (2015). Motivations for Using Social Media: An Exploratory Factor Analysis. International Journal of Psychological Studies, 7(1), 43-50.
• Erdoğan, İ. (2007). Pozitivist Metodoloji (2. b.). Ankara: Erk Yayınları.
• Ergün, M. (1995). Bilimsel Araştırmalarda Bilgisayarla İstatistik Uygulamaları. Ankara: Ocak Yayınları.
• Gan, C., ve Wang, W. (2015). Uses and gratifications of social media: a comparison of microblog and WeChat. Journal of Systems and Information Technology, 17(4), 351-363.
• George, D., ve Mallery, P. (2019). IBM SPSS statistics 25 step by step : a simple guide and reference (15. b.). New York: Taylor & Francis.
• Gupta, S., ve Bashir, L. (October 2018 ). Social Networking Usage Questionnaire: Development And Validation In An Indian Higher Education Context. Turkish Online Journal of Distance Education-TOJDE , 19(4), 1302-6488 .
• İslamoğlu, H. (2011). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri (2. b.). İstanbul: Beta Basım Yayım.
• Jenkins-Guarnieri, M. A., Wright, S. L., ve Johnson, B. (2013). Development and Validation of a Social Media Use Integration Scale. Psychology of Popular Media Culture, 2(1), 38–50.
• Joinson, A. N. (2008). Looking at, looking up or keeping up with people?: Motives and Use of Facebook. doi:DOI: 10.1145/1357054.1357213 ·
• Junco, R., Heibergert, G., ve Loken, E. (2011). The effect of Twitter on college student engagement and grades. Journal of Computer Assisted Learning(27), 119–132.
• Kahraman, M. (2013). Sosyal Medya 101 2.0 (2. b.). İstanbul: Mediacat Digitalage.
• Kalaycı, Ş. (2018). Faktör Analizi. SPSS uygulamalı çok değişkenli istatistik teknikleri (s. 321-332). içinde Ankara: Dinamik Akademi.
• Kaplan, A. M., ve Haenlein, M. (2010). Users of the World, Unite! The Challenges and Opportunities of Social Media. Business Horizons(53), 59-68.
• Karasar, N. (2010). Bilimsel Araştırma Yöntemi (21. b.). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Katz, E., Blumler, J. G., & Gurevitch, M. (1974). Uses and Gratifications Research. The Public Opinion Quarterly, 37(4), 509-523.
• Kemp, S. (2021, Şubat). Digital 2021: Turkey. Datareportal: https://datareportal.com/reports/digital-2021-turkey Erişim Tarihi: 01.01.2022 Leading countries based on number of Twitter users as of October 2021. www.statista.com: www.statista.com Erişim Tarihi: 20.11.2021
• Lin, J.-S., Lee, Y.-I., Jin, Y., ve Gilbreath, B. (2017). Personality Traits, Motivations, and Emotional Consequences of Social Media Usage. Cyberpsychology, Behavior, and Social Networking, 20(10), 615-623.
• Mutlu, E. (Dü.). (2005). Kitle İletişim Kuramları. Ankara: Ütopya.
• Narin, B. (2017). Gazetecilik 2.0. Ankara: Gece Kitaplığı.
• Number of monthly active Facebook users worldwide as of 3rd quarter 2021. https://www.statista.com/statistics/264810/number-of-monthly-active-facebook-users-worldwide/: https://www.statista.com/statistics/264810/number-of-monthly-active-facebook-users-worldwide/ Erişim Tarihi: 25.11.2021
• Nunnally, J. C. (1978). Psychometric Theory (2. b.). New York: McGraw-Hill.
• Otrar, M., ve Argın, F. S. (2015). Öğrencilerin Sosyal Medyaya İlişkin Tutumlarını Belirlemeye Yönelik Bir Ölçek Geliştirme Çalışması. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 4(1), 391-403.
• The top 500 sites on the web. https://www.alexa.com/topsites: https://www.alexa.com/topsites Erişim Tarihi: 25.11.2021
• Yamamoto, G. T., ve Şekeroğlu, Ö. K. (2014). Sosyal Medya ve Blog. İstanbul: Kriter Yayınevi.
• Yıldırım, A., ve Şimşek, H. (2013). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri (9. b.). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• YouTube User Statistics 2021. www.globalmediainsight.com: https://www.globalmediainsight.com/blog/youtube-users-statistics/ Erişim Tarihi: 25.11.2021