MEDYADA EĞLENCE İÇERİĞİNDE ÇEVRE SORUNLARI: EKO-MEDYA OKURYAZARLIĞI BAĞLAMINDA ÖRNEK BİR ÇÖZÜMLEME

Yıl 2023, Cilt: 8 Sayı: 2, 52 - 75, 01.12.2023

Ali Çömez , Ayşe Aslı Sezgin Büyükalaca

https://doi.org/10.47107/inifedergi.1330633

Öz

Bu çalışma, çevre temasının belgesel filmlerde, eğlence içeriği kapsamında nasıl aktarıldığını çözümlemeyi amaçlamaktadır. Son yıllarda çevre konusunda artan duyarlılığın medyada eğlence içeriği vasıtasıyla yansımaları dikkat çekici boyutlara ulaşmıştır. Bu kapsamda, araştırma ayrıca medya okuryazarlığı eğitiminin, bireylerin popüler kültürdeki çevre temasını eleştirel bir şekilde değerlendirmelerindeki rolüne dikkat çekmeyi de amaçlamaktadır. Bu amaç doğrultusunda da çalışmada, eko-medya okuryazarlığı kavramına odaklanılmıştır. Eko-medya okuryazarlığı kavramının uluslararası literatürde ön plana çıkmaya başlaması, kavramın ulusal literatüre de kazandırılmasını gerektirmektedir. Bu kapsamda çalışma, medyadaki çevre algısının temsillerini analiz ederken medyanın ekolojik ayak izlerini, eko-medya okuryazarlığı kavramı bağlamında tespit etmeyi hedeflemektedir. Bu amaçla da kavramın literatüre kazandırılmasında önemli rolü olan Antonio López ile de çalışma konusu kapsamında bir görüşme yapılmıştır. Eko-medya okuryazarlığı üzerine bir değerlendirme yapmak için araştırmada, 2019 Avustralya yapımı olan 2040 Belgesel Filmi örnek medya içeriği olarak seçilmiştir. Bu içerik, medya okuryazarlığı eğitiminde mevcut bilgilerin yeni bilgilerle buluştuğu, sorgulamaya dayalı, medya mesajlarını çözümleme yöntemi ile analiz edilmiştir. Çalışmanın sonucunda, örnek medya içeriği kapsamında eko-medya okuryazarlığı kavramı tartışılmış; medya mesajlarının farklı kategoriler dâhilinde çözümlemesi ile analizin, değerlendirmenin ve mevcut anlayışın derinleştirilmesi amaçlanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Medya okuryazarlığı, çevre ve medya, eko-medya okuryazarlığı, çevre sorunları, medya çözümleme

Teşekkür

We would like to thank Professor Antonio Lopez, lecturer of the Department of Communication and Media Studies at John Cabot University in Italy, who introduced the concept of eco-media literacy to the literature, for supporting this study./ Eko-medya okuryazarlığı kavramını literatüre kazandıran İtalya'daki John Cabot Üniversitesi İletişim ve Medya Çalışmaları Bölümü Öğretim Üyesi Profesör Antonio Lopez'e bu çalışmayı desteklediği için teşekkür ederiz.

Kaynakça

• Aufderheide, P. (1993). Media Literacy. A report of the national leadership conference on media literacy. Aspen Institute, Communications and Society Program, 1755 Massachusetts Avenue, NW, Suite 501, Washington, DC.
• Belinaso, L., Estevinho, L., & Brasil R, M. (2018). Environmental education in television narratives: A brazilian case study. Environmental Education Research, 24(10), 1490-1500.
• Belkhir, L., & Elmeligi, A. (2018). Assessing ICT global emissions footprint: Trends to 2040 & recommendations. Journal of cleaner production, 177, 448-463. Critical Thinking Across the Curriculum (1. bs.). Virginia: ASCD.
• Görmez, E. (2023). Ekomedya okuryazarlığı algı ölçeği: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. International Journal of Language Academy, 11(3).
• Griswold, E. (2012). How “Silent Spring”ignited the environmental movement. The New York Times, 21, 2012.
• Harness, H., & Drossman, H. (2011). The environmental education through filmmaking project. Environmental Education Research, 17(6), 829-849.
• Janpol, H. L., & Dilts, R. (2016). Does viewing documentary films affect environmental perceptions and behaviors? Applied Environmental Education & Communication, 15(1), 90-98.
• Karabacak, Z. İ., & Sezgin, A. A. (2019). Türki̇ye’de di̇ji̇tal dönüşüm ve di̇ji̇tal okuryazarlık. Türk İdare Dergisi, 1(488), 319-343.
• López, A. (2014). Greening media education: Bridging media literacy with green cultural citizenship. New York: Peter Lang.
• López, A. (2019). Ecomedia literacy. John Cabot University. DOI:10.1002/9781118978238.ieml0210
• López, A. (2020). Ecomedia literacy: Educating with ecomedia objects and the ecomediasphere. Education, 12, 2.
• López, A. R. (2013). Greening the media literacy ecosystem: Situating media literacy for green cultural citizenship. Prescott College.
• Mohammadi, M. K. (2022). Diachronic ecological discourse analysis of ımdb. Facta Unıversıtatıs-Linguistics and Literature, 20(1), 1-15.
• Project Look Sharp (2023). Categories and Sample Questions for Media Decoding. https://projectlooksharp.org/Resources%202/Key-Questions-for-Decoding%20Dec-21.pdf adresinden erişim sağlandı.
• Sezgin Büyükalaca, A. A. (2023). Book review: Teaching students to decode the world: Media literacy and critical thinking across the curriculum (Chris Sperry & Cyndy Scheibe) . Turkish Journal of Education, 12 (3) , 158-164 . DOI:10.19128/turje.1299712
• Sperry, C., & Scheibe, C. (2022). Teaching students to decode the world: Media literacy and critical thinking across the curriculum. ASCD.
• Topp, K., Thai, M., & Hryciw, D. H. (2019). The role of entertainment in engagement with climate change. Environmental Education Research, 25(5), 691-700.
• Turner, K., & Freedman, B. (2004). Music and environmental studies. The Journal of Environmental Education, 36(1), 45-52.
• Wodak, J. (2017). Shifting baselines: Conveying climate change in popular music. Environmental Communication, 12(1), 58-70.