DİSİPLİNLERARASI İLİŞKİ BAĞLAMINDA ; HORASLARIN YEMİNİ RESMİ VE ÇETE FİLMİNİN METİNLERARASILIĞI

Yıl 2024, Cilt: 9 Sayı: 2, 309 - 324, 29.11.2024

Emine Begüm Savçın , Huri Kiriş Büyükgüner

https://doi.org/10.47107/inifedergi.1512657

Öz

Sanat, insan duygularının ve düşüncelerinin derin bir ifadesi olarak uzun süredir var olmuş, zamanı aşmış ve çeşitli dönemler boyunca evrim geçirmiştir. Sanatsal ifadenin amacı, araçların ve yöntemlerin dönüşümüne rağmen değişmez kalmıştır. Sanatsal ifade, Rönesans döneminde olduğu gibi sanatçıların farklı disiplinlerde de uzmanlaşmasıyla daha da güçlenmiştir. Ressam olan sanatçı aynı zamanda heykel ve beste yaparken, yirminci yüzyılda müzisyen resim yapmış, yirmi birinci yüzyılda ressam müziğin resmini yapmış ya da uyku deneyimlerini ve rüyalarını resmedebilmişlerdir. Farklı disiplinlerin biraraya geldiği deneysel çalışmalarla sanatçılar sanat pratiklerinde özgürlük alanlarının çeşitlenmesine vesile olmuşlardır. Sinema tam da bu noktada sanatçılara uçsuz bucaksız bir çalışma alanı oluşturmuştur. Kurgunun gücüyle iki görüntü arasındaki anlamsal ilişkinin izleyiciye çok hızlı ulaştığı keşfedilmiş ve görüntülerin arka arkaya sıralanışı sırasında iletilmek istenen anlamsal ifade diyologla birlikte izleyici üzerinde çok daha etkili olmuştur. Bu araştırmanın amacı, sinema sanatında ressamların katkısını Auteur Teori’ye bakışla Jean-Luc Godard ve 1964 yapımı ‘Çete’ (Bande a Part) filmi ile anlatmak ve Jacques-Louis David’in ‘Horasların Yemini’ isimli eser incelemesi ile metinlerarasılık bağlamında karşılaştırma yapmaktır. Bu çalışma, farklı dönemlerden ve sanatsal disiplinlerden olan bu iki farklı eserin, her bir sanatçının duygularını ve fikirlerini aynı yaratıcı alan içinde iletmek için kullandığı benzersiz sanatsal dilin çözümlenmesine yönelik bir inceleme sunar. Jean-Luc Godard ve Jacques-Louis David'ın eserleri arasındaki konu bakımından görünen farklılığa rağmen, Fransız kültürüne dayanan ortak bir sanatsal perspektif ikisini bir araya getirmektedir. Jean-Luc Godard ve Jaques-Louis David'’e ait her iki eser, içerdikleri konuyla karşıtlık oluşturmakla birlikte sanatçıların Fransız kültürüne sanatsal bakışları ortaktır. Bu kapsamda David’in Horasların Yemini eseri ile Godard’ın Çete (Bande a Part, 1964) filmi içerisindeki kısa sekans dahilinde görmemizi istediği metinlerarasılık betimsel analizle ortaya konulmuş ve alanında özgün bir çalışma yapılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Jacques-Louis David, Çete Filmi, Jacques Louis David, Horasların Yemini, Metinlerarasılık

Kaynakça

• Ars Poetica. (2024). https://en.wikipedia.org/wiki/Ars_Poetica_(Horace), Erişim tarihi:9.06.2024
• Auteur Theory. (2024). https://www.britannica.com/art/auteur-theory, Erişim tarihi: 10.06.2024
• Aktulum K. (2018). Sinema ve metinlerarasılık. Çizgi Kitabevi.
• Bande A Part (1964). Film Afişi. Pinterest.com. https://tr.pinterest.com/pin/361554676307273277/, Erişim tarihi:10.6.2024
• Bande A Part (1964). Jean- Luc Godard.https://archive.org/details/Band-of-Outsiders_1964, Erişim tarihi:5.5.2024
• Belton, J (2009). American cinema, American culture, NY, McGraw Hill
• Bulut, F. (2018). ‘Metinlerarasılık’ kavramının kuramsal çerçevesi’. Edebi Eleştiri Dergisi, 2(1), 1-19. https://doi.org/10.31465/eeder.397704
• Caroline S. Wagner, J. David Roessner, Kamau Bobb, Julie Thompson Klein, Kevin W. Boyack, Joann Keyton,
• Ismael Rafols, Katy Börner. (2011). Approaches to understanding and measuring interdisciplinary scientific research (IDR): A review of the literature. Journal of Informetrics, Volume 5, Issue 1, Pages 14-26, ISSN 1751-1577, https://doi.org/10.1016/j.joi.2010.06.004.https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S1751157710000581
• Calvet, A. (1968). Unpublished studies for "the oath of the horatii" by Jacques-Louis David. Master Drawings.
• Çelik, K. (2014). L‟Interaction de plume et de camera entre le nouveau roman et la nouvelle Vague Chez Alexandre Astruc. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Konya.
• David’s, J. L. (1990). Oath of the Horatii. The Ohio State University Press.
• Değirmenci, K. (2011). Sosyal bilimlerde disiplinlerarasılığı ve disipliner ayrımları yeniden düşünmek . Akdeniz Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi , (15) , 72-80 . Retrieved from https://dergipark.org.tr/tr/pub/akil/issue/48080/607904
• Deleuze, G. (1985). Sinema II zaman ve imge. Norgung Yayıncılık.
• Elgenius, G. (2011). Symbols of nations and nationalism celebrating nationhood. Palgrave Macmillan.
• Ettlinger L. D. (1967). Jacques Louis David and Roman virtue. Journal of the Royal Society of Arts, 115(5126), 105-123. https://www.jstor.org/stable/i40066384 Gözüpek G. (2019). Yeni Türk sinemasında biçem: Onur Ünlü sineması. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Mersin.
• Hauser, A. (2006). Sanatın toplumsal tarihi. Cilt 2., (Çev. Y. Gölönü), Deniz Kitabevi.
• Hitchman, A. (2009). The politics of the French new wave. https://www.newwavefilm.com/about/french-new-wave-politics.shtml, Erişim tarihi: 24.06.2023
• Horasların Yemini (1784). Jacques-Louis David - wartburg.edu, Public Domain, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=5510374, Erişim tarihi: 5.5.2024
• Kabadayı, L. (2013). Film eleştirisi kuramsal çerçeve ve sinemamızdan örnek çözümlemeler. Ayrıntı Yayınları.
• Küçükler Daldaban, H. (2006). Gerçeküstü resmin oluşumunun nesnenin dönüşümüne bağlı olarak incelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Adana.
• Kracauer, S. (2012). Film teorisi fiziksel gerçekliğin kurtuluşu. Metis Yayıncılık.
• Louvre Müzesi, (2024). https://tr.wikipedia.org/wiki/Louvre_M%C3%BCzesi, Erişim tarihi:8.06.2024
• Martin of Tours. (2024).https://en.wikipedia.org/wiki/Martin_of_Tours, Erişim tarihi:2.05.2024
• Mayer, T. (2017). Drawing the corporeal: balance and mirror reversal in Jacques-Louis David's Oath of Horatii. Studies in Eighteenth-Century Culture, 46(1), doi:229-260. 10.1353/sec.2017.0017
• Poli. A., Benussi. F. O. (2017). Cinema at school for an interdisciplinary approach. The Online Journal of Communication and Media, 4 (3), https://www.tojcam.net/journals/tojcam/articles/v03i04/v03i04-01.pdf
• Roman Salute. (2024). https://en.wikipedia.org/wiki/Roman_salute, Erişim tarihi:4.5.2024
• Shafto, S. G. (2000). Ut pictura cinema: The strange adventure of Jean-Luc Godard, Unpublished Doctoral Dissertation, Iowa.
• Te Salutant, A. C. M. (2024). The Oath of the Horatii, by Jacques-Louis David. https://en.wikipedia.org/wiki/Roman_salute, Erişim tarihi:27.4.2024
• Tenis Kortu Yemini. (1791). by Jacques-Louis David — Par Jacques-Louis David, CC0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=98368155, Erişim tarihi: 6.5.2024
• Tetikçi, İ. (2017). Jacques Louis David’in resimlerinde teatrallik. Sanat ve Tasarım Dergisi, (19), 183-197. doi: 10.18603/sanatvetasarim.323113
• Turna, Ö. & Bolat, M. (2015). Eğitimde disiplinlerarası yaklaşımın kullanıldığı tezlerin Analizi . Ondokuz Mayis University Journal of Education Faculty , 34 (1) , 35-55 . Retrieved from https://dergipark.org.tr/tr/pub/omuefd/issue/20280/214920
• Ugur, U. (2017). Auteur yönetmen yaklaşımının türk sinemasına yansımaları: Demirkubuz sineması. MANAS Sosyal Araştırmalar Dergisi, 6 (3), 227-241.
• Walsh, D. (2024). The art and politics of filmmaker Jean-Luc Godard (1930-2022). WSWS. https://www.wsws.org/en/articles/2022/10/06/xbqg-o06.html, Erişim tarihi:6.5.2024
• Vinceti, G. (2008). Sinemanın yüzyılı. Doğa Basın Yayın.
• Yılmazkol, Ö. (2024). Fransız yeni dalga akımı. Iienstitu, https://www.iienstitu.com/blog/fransiz-yeni-dalga-akimi, Erişim tarihi:28.4.2024