Styles in Documentary Cinema: An Analysis of the Documentary "Keçenin Teri" (sweat of felt) in the Context of Poetic Style

Yıl 2025, Cilt: 5 Sayı: 1, 1 - 12, 26.03.2025

Elif Ak

Öz

Cinema has continued its journey of transformation and evolution through social, artistic, and technological developments since its invention. A similar process has taken place in the history of documentary cinema, which is as old as the birth of cinema itself. Documentary films have been produced with various approaches during different periods. These approaches have sometimes turned into a movement or a school of thought. Nowadays, every new approach, from the production process to the screening, continues to influence documentary cinema. When looked at the history of documentary cinema, documentary films have been evaluated and classified in terms of form and content by theorists. At the forefront of these theorists is contemporary cinema scholar Bill Nichols. Nichols evaluated documentaries under six styles: expository, poetic, observational, participatory, performative, and reflexive. Nichols did not define the boundaries of these styles with strict lines. A film can exhibit characteristics of more than one style. In this study, "Keçenin Teri" (Sweat and Felt) by Ertuğrul Karslıoğlu, one of the prominent documentary filmmakers in Turkish Cinema, is evaluated using a descriptive analysis method in the context of Nichols' poetic style.

Anahtar Kelimeler

Documentary,, Sweat of Felt,, Poetic style,

Belgesel Sinemada Biçemler: Şiirsel Biçem Bağlamında “Keçenin Teri” Belgeselinin Analizi

Öz

Sinema, icadından günümüze kadar olan süreçte toplumsal, sanatsal ve teknoloji alandaki gelişmelerle değişerek, dönüşerek yoluna devam etmiştir. Sinemanın doğuşu kadar eski olan belgesel sinema tarihinde de benzer bir süreç işlemiştir. Farklı dönemlerde farklı yaklaşımlarla belgesel filmler çekilmiştir. Bu yaklaşımınlar kimi zaman bir akıma kimi zaman da bir ekole dönüşmüştür. Günümüzde ise üretim sürecinden gösterim sürecine kadar ortaya çıkan her yeni yaklaşım belgesel sinemayı etkilemeye devam etmektedir. Belgesel sinema tarihine bakıldığında belgesel filmler, kuramcılar vasıtasıyla biçimsel ve içeriksel açıdan değerlendirilerek sınıflandırılmaya çalışılmıştır. Bu isimlerin en başında da çağdaş sinema kuramcısı Bill Nichols gelmektedir. Nichols, belgeselleri açıklayıcı, şiirsel, gözlemci, katılımcı, edimsel ve dönüşlü biçem olmak üzere altı biçem altında değerlendirmiştir. Nichols, biçemlerin sınırlarını kesin çizgilerle belirlememiştir. Bir filmde birden fazla biçemin özelliği yer alabilir. Bu çalışma kapsamında da Nichols’un şiirsel biçemi bağlamında Türk Sinemasının önde gelen belgesel film yönetmenlerinden Ertuğrul Karslıoğlu’nun “Keçenin Teri” adlı belgeseli şiirsel biçem bağlamında betimsel analiz yöntemiyle değerlendirilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Belgesel,, Keçenin Teri,, Şiirsel Biçem,

Kaynakça

• Ak, M. (2022). Dijitalleşme ve Yeni Medya Döneminde Belgesel Film Estetiği, İstanbul: Doruk Yayınları
• Armes, R. (2011). Sinema ve Gerçeklik Tarihsel Bir İnceleme (Çev. Zeynep Özen Barkot), İstanbul: Doruk Yayıncılık
• Clarke, J. (2012), Sinema Akımları: Sinema Dünyasını Değiştiren Filmler, (Çev. Çağdaş Eylem Babaoğlu), İstanbul: Kalkedon Yayınları
• Elmacı, T. (2011). Belgeselde Çoğalan İmge Buharlaşan Anlam, Belgesel Sinema 2009-2010, 2011, (Edit. Hakan Aytekin) 2011, İstanbul: Golden Medya
• Paul, R. (2000). Belgesel Sinema, (Çev. İbrahim Şener), İstanbul: İzdüşüm Yayınları
• Karslıoğlu, E. (Yönetmen), (1989), Keçenin Teri, İstanbul: TRT
• Mükerrem, Z. (2016). Belgesel Estetiği Üzerine Düşünceler, Konya: Literatürk Academia
• Nichols, B. (2017). Belgesel Sinemaya Giriş (Çev. Duygu Eruçman), İstanbul: Boğaziçi Üniversitesi Yayınevi
• Özön, N. (2008). Sinema Sanatına Giriş, İstanbul: Agora Kitaplığı
• Rabiger, M. (2020). Bir Belgeseli Gerçekleştirmek, Çev. Çiğdem Asatekin & Feyyaz Şahin, İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Robert, K. (2009). Film, Biçim ve Kültür, (Çev: Fırat Ertınaz, Ali Güney, Zeynep Özen, Onur Şakır, Berivan Tokem, Dilek Tunalı, Ertan Yılmaz). İkinci Baskı, Ankara: DeKi Yayınevi
• Sauders, D. (2014). Sinemaya Giriş: Belgesel (Çev. Ali Nejat Kanıyaş). İstanbul: Kolektif Kitap
• Serter, S. (2005). Sinemada Biçem: Ömer Lütfi Akad Sineması, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Anadolu Üniversitesi, SBE.
• Stam, R. (2021). Sinema Teorisine Giriş (Çev. Selda Salman & Çiğdem Asatekin), İstanbul: Ayrıntı Yayınları
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2016). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.