Maksim Gorki’nin Artamatovlar Eserinde Rusya’da Sanayileşme

Yıl 2025, Cilt: 2025 Sayı: 1, 93 - 107, 31.01.2025

Sevra Fırıncıoğulları

Öz

Bu çalışma Rus ve Dünya edebiyatı içinde büyük yeri olan Maksim Gorki’yi genel olarak tanıtma ve yazarın Artamanovlar eserini sanayileşme bağlamında analiz etme amacı taşımaktadır. Gorki 68 yıllık yaşamına onlarca eser sığdırmış ve çoğunda yoksulluk, işçi sınıfı, sanayi devrimi, Bolşevik devrimi, Çarlık Rusya’sı ve toplumu, toplumun ötekilerinin yaşam şartları gibi gerçeklikleri ele almıştır. Kendi biyografisini içeren eserler de kaleme alan yazarın söz konusu eserleri yine benzer öykülerle doludur. Zira Gorki, sekiz yaşında çalışmak zorunda kalmış ve çok kısa süre okula gidebilme şansı bulmuştur. Çocuk yaşta çalışmaya başlaması ve yaşam şartlarının ağırlığı nedeniyle Gorki adını almış ve bu nedenle ilk proleter yazarı olarak tanımlanmıştır. Gorki’nin Artamanovlar eseri Rusya’da sanayileşme hamlesini tarihsel süreç içinde adım adım işleyen bir eserdir. Eserde fabrikatör bir ailenin yaşamı üzerinden Rusya’da sanayileşme olgusu, Çarlık rejimi ile Bolşevik Devrimi’ne kadarki süreç işlenmiştir. Yazar dönemsel değişimi ve toplumsal koşulları üç kuşak fabrikatör bir ailenin yaşamı üzerinden kurgulamıştır. Bu çerçevede çalışma söz konusu tarihsel değişimi ele alan eseri sanayileşme gerçekliği bağlamında analiz etmeyi amaçlamıştır.

Anahtar Kelimeler

Gorki, SAnayileşme, KApitalizm, Bolşevik Devrimi, Edebiyat Sosyolojisi

Kaynakça

• Armaoğlu, F. (1999). 20. Yüzyıl Siyasi Tarihi. İstanbul: Alkım Yayınları
• Dinç, B. D. (2023). Maksim Gorki’in Ana ve Sabahattin Ali’nin Kuyucaklı Yusuf Romanlarında Toplumcu Gerçekçilik. Korkut Ata Türkiyat Araştırmaları Dergisi. Özel Sayı:1.
• Fırıncıoğulları, S. (2024). Olağanüstülüklerin Yazarı: Maksim Gorki. Temrin Dergisi. 139. Sayı – Eylül Ekim-.
• Gerschenkron, A. (1962). Economic Backwardness in Historical Perspective, Harvard University Press, Cambridge
• Gorki, M. (2022). Ana. Roman Dizisi. İstanbul: Yar Yayınları.
• Gorki, M. (1977). Artamonovlar. Çeviri: Şemsa İlkin. İstanbul: Oda Yayınları.
• Gökdeniz, K, (2016). Ekim Devrimi’nden Federasyona Rusya’da Rejim Yapılanması, Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt: 15, Sayı: 57
• Gürsoy, Y. (2019). Maksim Gorki’nin Artamanovlar Örneğiyle Bir Tür Olarak Aile Romanı. Iğdır Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. Sayı: 20.
• Koç, E. (2017). Temel Göstergeler Işığında Sanayileşme ve Türkiye. ISBN: 978-9944- 0426-0-4. Samsun: Türk Ocağı Samsun Şubesi Yayınları.
• Koç, E. Şenel, M. C. Kaya, K. (2018). Dünyada ve Türkiye’de Sanayileşme I –Strateji ve Temel Sanayileşme Sorunları, Mühendis ve Makine Dergisi. Sayı: 690, Cilt: 59.
• Kurat, A. N. (1987). Rusya Tarihi Başlangıçtan 1917’ye Kadar. Ankara: Türk Tarih Kurumu Basımevi.
• Parer, Ö. M, Öztürk, E. (2021). Bir Sosyalist Realistin Doğuşu: Maksim Gorki Romantizmi, Tobider İnternational Journal Of Science, Cilt: 2, Say:5
• www.wikipedia.org. Maksim Gorki. Son erişim: 4.10.2024.