BİR ERMENİ PROPAGANDA DERGİSİ: THE ARMENIAN HERALD (1917-1919)

Yıl 2020, Cilt: 1 Sayı: 2, 169 - 192, 30.12.2020

Elif Kaymak

Öz

Bu çalışmanın ana eksenini, Aralık 1917 ile Nisan 1919 tarihleri arasında Ermeniler tarafından Amerika Birleşik Devletleri’nde propaganda amacıyla yayımlanmış olan The Armenian Herald (TAH) dergisi oluşturmaktadır. Dergi, özellikle Türkiye ve Türk düşmanlığı konularında Amerika’daki Ermenilerin Osmanlı hakkında nasıl radikal ve kesin düşündüğünü ve Türkiye’de bulunan Ermenilerin rol aldıkları olaylarda nasıl etkili bir güç haline geldiğini göstermesi bakımından önem taşır. Bunun yanı sıra, bu çalışma Ermenilerin özellikle Osmanlı Devleti’ni hedef alıp onu pek çok şeyden sorumlu tutması, Türklere karşı yürüttükleri yıpratıcı politikalar ile propaganda çalışmaları açısından da önem arz etmektedir.
Bu çalışmanın öncelikle birinci kısmında Türk-Ermeni ilişkilerinin başlamasına temas edilmiş; ardından Osmanlı döneminde ve bilhassa I. Dünya Savaşı’nın sonlarına kadarki süreçte Türk-Ermeni ilişkilerinin durumuna, bu ilişkilerin nasıl bozulduğuna ve Büyük Devletlerin Ermeni meselesindeki menfaatlerine kısaca yer verilmiştir. Çalışmanın ikinci kısmında önemli bir propaganda dergisi hüviyetindeki “The Armenian Herald (1917-1919)” dergisinin 17 sayısının Michigan Üniversitesi’nin arşivinden alınmasıyla birlikte dergideki makale ve yazılar analiz edilmiştir. Çalışmanın sonuç kısmında ise dergide yoğun olarak çizilmeye çalışılan “Mazlum Ermeni, zalim Türk!” imajının günümüze kadar süren ve muhtemel sürmesi beklenen tartışmaların fitilini nasıl ateşlendiğine değinilmiştir.

Anahtar Kelimeler

The Armenian Herald, Propaganda, TAH, Tehcir

An Armenian Propaganda Journal: The Armenian Herald (1917-1919)

Öz

The main scope of this study is The Armenian Herald (TAH) Journal published by Armenians between the dates of December 1917 and April 1919 for propaganda purposes in the United States. The journal is attached importance since it shows how Armenians in America thought radically and definitely about the Ottoman State, especially on the issues of Turkey and Turkish hostility, and how Armenians in Turkey became a powerful force in the incidents in which they had a part. In addition, this study is also significant in those Armenians targeted the Ottoman State particularly and held it responsible for many things, and they had corrosive policies and spread propaganda against the Turks.
In the first part of this study, the beginning of Turkish-Armenian relations has been addressed. Then, the situation of Turkish-Armenian relations during the Ottoman period and especially during the period until the end of World War I, and how these relations broke down, and the interests of the Great Powers in the Armenian Question have been briefly mentioned. In the second part of the study, 17 issues of the journal "The Armenian Herald (1917-1919)", which is an important propaganda journal, have been taken from the archive of the University of Michigan, and the articles and writings in the journal have been analysed. In the conclusion part, it was explained how the image of ‘Oppressed Armenian, Cruel Turkish!’, which was intensely implied in the journal, heated the discussions that have continued until today and are likely expected to continue.

Anahtar Kelimeler

The Armenian Herald, Propaganda, TAH, Deportation

Kaynakça

• “Armenian Freedom and Independence”, TAH, 1/12, November 1918, ss. 619-621.
• “Armenia, Turkey and Germany”, TAH, 1/2, January 1918, ss. 95-204.
• BARON, James Y., “The Armenian Massacres, the Beginning of the World Massacres?”, TAH, 2/2, January 1919, ss. 108-114.
• “Complementary Notes”, TAH, 2/ 3,4,5, February-March-April 1919, ss. 137-152.
• “Delenda Est Carthago”, TAH, 1/1, December 1917, ss. 46-50.
• “Integral Armenia”, TAH, 2/ 3,4,5, February-March-April 1919, ss. 131-137.
• KURKJIAN, Vahan M., “The Armenian Kingdom of Cilicia”, TAH, 2/2, January 1919, ss. 60-69.
• MORGENTHAU, Henry, “The Greatest Horror in History”, TAH, 1/4, March 1918, ss. 223-229 . PAPAZIAN, Bertha S., “The Tragedy of Armenia – After The Massacres V”, TAH, 2/3,4,5, February-March-April 1919, ss. 199-208.
• “Part I. Turkish Armenia and The Armenians in Turkey”, TAH, 2/1, December 1918, ss. 3-8.
• PASDERMADJIAN, G., “Why Armenia Should Be Free”, TAH, 2/1, December 1918, s. 20-28.
• PINON, Rene, “The Fate of Ottoman Empire”, TAH, 1/10, September 1918, ss. 530-533.
• “Our Raison D’etre”, TAH, 1/1, December 1917, ss. 1-3.
• SEROPIAN, Moushegh, “The Asiatic Policy Of Germany”, TAH, 1/1, December 1917, ss. 20-23.
• TEKEIAN, Vahan, “The Late Sultan Abdul Hamid”, TAH, 1/7, June 1918, ss. 384-386.
• “The Armenian Question Before The Peace Conference”, TAH, 2/3,4,5, February-March-April 1919, ss. 127-130.
• “The Deportation of The Armenians and The World War”, TAH, 1/1, December 1917, ss. 51-53.
• “The Situation of The Armenians, Including Transcausia and Turkey, Prior to The Present World War”, TAH, 2/2, January 1919, ss. 72-81.
• TOYNBEE, Arnold J., “The Murderous Tyranny of The Turks”, TAH, 1/11, October 1918, ss. 593-607.
• VALLOTIN, Benjamin, “The Armenian Agony”, TAH, 1/6, May 1918, s. 324-325.
• AKBULUT, İlhan, “Türk Tarihinde Ermeniler”, Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, 50/1, 1995, ss. 29-41.
• AR, Necdet Kamil, Türk – Amerikan İlişkileri Çerçevesinde Ermeni Meselesi (1918-1923), Kaynak Yayınları, İstanbul 2011.
• ARSLANOĞLU, İbrahim, “Prof. Dr. Süleyman Hayri Bolay ve Düşündürdükleri”, ss. 1-10, http://w3.gazi.edu.tr/~iarslan/suleymanhayri.pdf (08.06.2018)
• BAL, Halil, “Ermeni Meselesinin Tarihi Boyutu”, Tarihi ve Stratejik Boyutlarıyla Ermeni Meselesi, Hasan Demirhan (der.), İdil Yayınları, İstanbul 2012, ss. 15-74.
• BARDAKÇI, İlhan, “Ermeni Şirretliğine Karşı Hala Gaflet Uykusundayız”, Tarih ve Medeniyet Dergisi, Sayı 5, Temmuz 1994, ss. 17-21.
• ÇELİK, M. Bilal, “Birinci Dünya Savaşı’na kadar Osmanlı İngiliz İlişkileri Çerçevesinde Ermeni Meselesi”, Geçmişten Günümüze Ermeni Sorunu ve Avrupa, Haluk Selvi (ed.), Sakarya 2006, ss. 125-162.
• DUMAN, Önder, 1. Dünya Savaşı Sırasında Orta ve Doğu Karadeniz Bölgesinde Ermeni Terör Faaliyetleri, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Samsun 2002.
• GÜRÜN, Kamuran, Ermeni Dosyası, 7. Basım, Bilgi Yayınevi, Ankara 2012.
• İSKEFİYELİ, Zeynep, “Ermeni Kimliğinin Oluşumunda Din Faktörü: Hıristiyanlık, Kilise ve Misyonerler”, Akademik İncelemeler Dergisi, 2/1, 2007, ss. 231-255.
• KARACA, Birsen, Sözde Ermeni Soykırımı Projesi – Toplumsal Bellek ve Sinema, Say Yayınları, İstanbul 2006.
• KARACAKAYA, Recep, ”Amerika Birleşik Devletleri ve Ermeni Meselesi (1890-1900)”, Tarih Dergisi, Sayı 46 (2007), İstanbul 2009, ss. 85-105.
• _____, “1909 Adana Ermeni Olayları”, http://turksandarmenians.marmara.edu.tr/tr/1909-adana-ermeni-olaylari/ (25.12.2017).
• KARADUMAN, Fethi, “İkinci Oturum: Tarihsel Süreç İçerisinde Emperyalizm ve Ermeni Sorunu”, Osmanlı’dan Günümüze Emperyalizm Kıskacında Ermeni Sorunu, Orhan Suveren (ed.), Ozan Yayıncılık, İstanbul 2011, ss. 159-219.
• SARI, Hicabettin, “Fransız Basını ve Türk-Ermeni Meselesi (1908-1923)”, Yeni Türkiye Dergisi, Sayı 60, 2014, ss. 1-4.
• SAVRANLI, Ali Haydar, Ermeni Terör Örgütleri ve Faaliyetleri, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kahramanmaraş 2009.
• ŞAHİN, Enis, “I. Dünya Savaşı Öncesi Ermeni Nüfusu”, http://www.ermenisorunu.gen.tr/enis-sahin-i-dunya-savasi-oncesinde-ermeni-nufusu-2/ (17.03.2017).
• _____, “Bir Ermeni Propaganda Klasiği: “Mavi Kitap (Blue Book)”, http://turksandarmenians.marmara.edu.tr/tr/bir-ermeni-propaganda-klasigi-mavi-kitap-blue-book/ (25.10.2017).
• _____, “Bir Ermeni Propaganda Dergisi: The Armenian Herald (1917-1919)”, http://turksandarmenians.marmara.edu.tr/tr/bir-ermeni-propaganda-dergisi-the-armenian-herald-1917-1919/ (03.12.2017).
• URAS, Esat, Tarihte Ermeniler ve Ermeni Meselesi, Belge Yayınları, İstanbul 1987.