Göktuğ Sönmez, Gökhan Batu ve Pınar Demirci, İran’ın Direniş Ekseni’nde Süleymani Kırılması: Orta Doğu’da Vekalet Savaşları’nda Yeni Dönem, Ankara: Nobel Yayınları, 2020, 141 s.

Year 2021, Volume: 11 Issue: 1, 283 - 286, 07.03.2021

Nail Elhan

Abstract

Tarihsel olarak bir bagaja sahip vekâlet savaşları ve “Direniş Ekseni” gibi kavramlar özellikle Suriye’de başlayan iç savaş ve İran’ın bu savaşta üstlendiği rol ile yeniden gündeme gelmiş ve uzun süre tartışılmıştır. İran’ın Suriye sahasında ardından da Irak’ta izlediği politikalar, İran’a bağlı Devrim Muhafızları Ordusu’nun ve Kudüs Gücü’nün iç savaşa doğrudan müdahil olmaları, Afganistan ve Pakistan Şiilerinden müteşekkil silahlı gruplar, Haşdi Şabi ve Hizbullah’ın silahlı çatışmalardaki rolleri sıklıkla bu bağlamda ele alınmıştır. Kudüs Gücü’nün komutanı Kasım Süleymani ise öldürüldüğü 3 Ocak 2020 tarihine kadar tüm bunların merkezindeki aktör olarak öne çıkmıştır. 27 Kasım 2020’de İran’da nükleer enerji alanında çalışan üst düzey bilim insanı Muhsin Fahrizade’nin Tahran’da yine bir suikast ile öldürülmesi, Süleymani’nin öldürülmesini yeniden gündeme taşımıştır. Askerî yaşamı boyunca üstlendiği rol ve girişimleri bağlamında Süleymani bir yandan kamusal bir figür hâline gelirken diğer taraftan efsaneleşmiştir. Öyle ki rehber Ayetullah Ali Hamaney kendisinden “yaşayan şehit” olarak bahsederken çok sayıda yerli ve yabancı haber ve rapor, Süleymani’nin “İran’ın Orta Doğu’daki kılıcı” olduğunu belirtmiştir. Göktuğ Sönmez, Gökhan Batu ve Pınar Demirci tarafından yazılan ve 2020 yılında Nobel Yayıncılık tarafından yayımlanan İran’ın Direniş Ekseni’nde Süleymani Kırılması: Orta Doğu’da Vekalet Savaşları’nda Yeni Dönem başlıklı kitap, bu noktada Direniş Ekseni, vekâlet savaşları ve Kasım Süleymani konuları üzerine eğilerek güncel bir inceleme yapmaktadır

Keywords

İran’ın Direniş, Süleymani Kırılması, Orta Doğu