Metodolojik birey yaklaşımı, ana akım iktisadın bilimsellik iddiasına hizmet etmiş olsa da gerçek insanı modellemekten uzaktır. Soyutlama düzeyini artıran iktisat, insan doğasını bireyin bencil olduğu varsayımını da ekleyerek homoekonomikusla ifade etmektedir. Homoekonomikus, kendisine en yüksek faydayı sağlayacak seçimi, faydalarını doğru olarak hesapladığı tamlık, geçişlilik, devamlılık, yansıtma, dışbükeylik varsayımlarına uyan tercihleri arasından yapmaktadır. Oysaki bireyler, sınırlı rasyonel kapasiteleri ile bilişsel kısa yolları kullanarak karar alır; dinamik bir ortamda hiçbir karşılık beklemeden hatta belli bir maliyete katlanarak diğerlerinin faydasına olan özgeci eylemlerde bulunurlar. Çalışmada, psikoloji, sosyoloji ve etikte temel kavramlardan biri olan özgecilik, davranışsal iktisat kapsamında incelenmektedir. Özgeci tercihleri incelemek için ültimatom oyunu oynatılan deneklerden 100 birim parayı diğer oyuncu ile paylaşmaları istenmiştir. Teklif miktarı dünya geneline de yakın olan %36 civarında gerçekleşmiş, tekliflerin tümü dünya ve Türkiye örneklerinden yüksek olan %28 oranında reddedilmiştir. Bireylerin adil olmayan dağılım karşısında kendi çıktısını da feda ederek karşı tarafı cezalandırdığı görülmektedir. Bulguların iktisadi insan varsayımından saptığı tartışması, öncelikle iktisatta rasyonalite ve metodolojik birey kavramlarıyla ardından özgecilikle genişletilmiştir. Çalışma, ültimatom oyunu ve yapılan anketin incelenmesi sonrasında tercih temelli olmayan farklı yaklaşımları araştırmacılara önererek sonuçlandırılmaktadır.
Metodolojik birey homoekonomikus açıklanmış tercihler davranışsal iktisat özgecilik altruizm ültimatom oyunu.
Although methodological individualism has served the scientific claims of mainstream economics, it is far removed from modeling actual people. To raise the level of abstraction, mainstream economics has started expressing human nature through homo economicus by adding the selfishness assumption to methodological individualism. From this point of view, homo economicus makes the choice that provides the highest benefit to the self among the preferences one has correctly calculated and organized by following the assumptions of completeness, transitivity, continuity, reflectivity. However, an actor decides in a dynamic environment through one’s limited rational capacities using cognitive shortcuts and takes altruistic actions for others’ benefit without expecting anything in return or even bearing a cost. In this research, altruism as one of the basic concepts in psychology, sociology, and ethics is examined within the scope of behavioral economics. In order to examine altruistic preferences, the subjects played the ultimatum game and were asked to offer a portion of their 100 units of money (36% was the average offer, close to the world average for this game) with another anonymous player. The offers was rejected at a rate of 28%, which is higher than other rates for this game in Turkey and the world. Individuals are understood to punish others by sacrificing their output in the face of unjust distribution. Firstly, the argument that the obtained findings deviate from the assumption of homo economicus has been expanded by dealing with rationality and methodological individualism in economics, and then further expanded with altruism. After examining the ultimatum game and the questionnaire, the study concludes by suggesting different non-preference-based approaches to researchers.
Methodological individualism homo economicus revealed preferences behavioral economics altruism ultimatum game
Primary Language | Turkish |
---|---|
Subjects | Psychology |
Journal Section | Research Articles |
Authors | |
Publication Date | September 15, 2021 |
Published in Issue | Year 2021 Volume: 11 Issue: 3 |