Eleştirel Söylem Analizi Bağlamında Haber Sitelerinde Dijital Kimlik Başlıklı Haberlerin İncelenmesi

Yıl 2021, , 127 - 138, 30.06.2021

Sevgi Kavut

https://doi.org/10.46442/intjcss.910457

Cited By: 2

Öz

Bir dijital veya elektronik kimlik; bir birey, kurum veya nesne hakkındaki bilgilerin dijital sunumudur. Bir kişinin veya kurumun gerçek kimliğine eş değer olan bilgisayar ağı olarak tanımlanır. Bu çalışmada dijital kimlik konulu haberlerin analizinde Teun Van Dijk’in eleştirel söylem çözümlemesinden yararlanılmıştır. Haber siteleri eleştirel söylem analizi ile incelenmiştir. Van Dijk’e göre eleştirel söylem analizi makro ve mikro seviyede olmak üzere iki şekilde analiz edilmektedir. Makro seviye analizlerde tematik yapılar incelenmektedir. Mikro seviyede ise sözcük yapıları incelenmektedir. Bu araştırmanın amacı; SimilarWeb araştırmasında ilk 3 sırada yer alan haber siteleri üzerinden dijital kimlik haberleri eleştirel söylem analizi çerçevesinde analiz etmektir. Haberlerde başlıkların, haber girişlerinin, görsellerin, gelecek zaman ifadelerinin yer aldığı görülmüştür. Haberler retorik ve ikna stratejileri açısından değerlendirildiğinde otoriter başka bir deyişle güvenilir kaynak kullanımı, kaynağın doğrudan ifadelerinin haber içerisinde aktarılması, haberlerin kesinlik ve doğruluğunun sayısal ifadelerle ve yüzdelerle desteklenmesi, olaylarla ilgili doğrudan betimlemesi yapılması stratejilerinden ve retorikten yararlanıldığı görülmüştür. Bu doğrultuda yetkili isimlerin görüşlerini paylaştığı, Türkiye’de bir ilk, dünyada ilk vb. ifadelerinin sıkça kullanıldığı gözlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

dijital kimlik, haber siteleri, eleştirel söylem analizi, dijital kimlik sunumu

Analyze of News Entitled ‘Digital Identity’ in News Sites in the context of Critical Discourse Analysis

Öz

The digital identity or electronic identity; is digital presentation of knowledges about individual, organization or object. Digital identity is defined that as computer network equivalent to real identity of person and institution. It is utilized from criticial discourse analysis of Teun Van Dijk for news analyses with digital identity issue in this study. News sites is examined with critical discourse analysis method. According to Van Dijk critical discourse analysis is analyzed by means two as in macro and micro level. In macro level analyses is investigated thematic structures. In case in micro level anayses is examined word structures. The aim of this study is to analyze using of digital identity and digital identities through news sites in the context of critical discourse analysis method ranked among the top three in SimilarWeb research. It is seen that in news found title, news entries, visual and photograph, with the future expressions. All in all news in the sense of rhetoric and persuasion strategies it is observed that in news utilized from rhetoric and direct description strategies regarding events, to support with percent and quantitative expressions certainty and trueness of news, using in news direct expression of resource, authority in other words reliable resource using. Accordingly it is observed that in news used often the first of Turkey, the first of in the world and so on expressions and specialist passed an opinion on.

Anahtar Kelimeler

digital identity, news, critical discourse analysis

Kaynakça

• Allan M. & Jan G. (2006). DigEuLit: Concepts and Tools for Digital Literacy Development, Innovation in Teaching and Learning in Information and Computer Sciences, 5(4): 249-267, DOI: 10.11120/ital.2006.05040249.
• Al-Saaidi, S.K., Pandian, A., Al-Shaibani, S. G.K. (2016). The Semantic Macrostructures And Lexicalizations In Osama Bin Laden’s Speech Of Incitement. Academic Research International, 7 (3): 288-300.
• Amoussou, F., Allagbe, A. A. (2018). Principles, Theories and Approaches to Critical Discourse Analysis. International Journal on Studies in English Language and Literature (IJSELL), 6(1):11-18.
• Arner, W.D., Zetzsche, D.A., Buckley, R.P. & Barberis, N.J. (2018). The Identity Challenge in Finance: Identity to Digitized Identification to Digital KYC Utilities. European Banking Institute (EBI) Working Paper Series. No.28.
• Atabek, G.Ş., Atabek, Ü. (2007). Medya Metinlerini Çözümlemek, Siyasal Kitabevi: Ankara.
• Bamberg, M. (2010). Who am I? Narration and its contribution to self and identity”, Theory&Psychology. 21 (1): 1-22.
• Bertino, E., Paci, F. & Shang, N. (2009). Digital Identity Protection- Concepts and Issues, 4th International Conference on Availability, Reliability and Security.
• Birch, D. (2016). Kimlik: Yeni Para, Çev. A. Usta, İstanbul: Mediacat Yayınları. Bozkurt, A., Tu, C.H.(2016). Digital identity formation: socially being real and present on digital networks, Educational Media International, 53 (3): 153-167, DOI:10.1080/09523987.2016.1236885.
• Brynjolfsson, E.,McAfee, A. (2014). The Second Machine Age-Akıllı Teknolojiler Devrinde Çalışma, İlerleme ve Refah, Çev. L. Göktem, İstanbul: Türk Hava Yolları Yayınları.
• Dijk, V.T. (2002). Media contents The Interdisciplinary Study of News As Discourse. DOI:10.4324/9780203409800-11.
• Jahedi, M., Abdullah, F.S., Mukundan, J. (2014). An Overview of Focal Approaches of Critical Discourse Analysis. International Journal of Education & Literacy Studies, ISSN: 2202-9478, 2 (4): 28-35.
• Kavut, S. (2019).İletişim Araştırmalarında Kullanılan Yöntem ve Teknikler Üzerine Bir Değerlendirme. Intermedia International e-Journal, 6 (10): 1-14.
• Kavut, S. (2020). Kimliğin Dönüşümü: Dijital Kimlikler. Selçuk İletişim Dergisi, 13 (2): 987-1008.
• Liu, K., Guo, F. (2016). A Review on Critical Discourse Analysis. Theory and Practice in Language Studies, 6 (5): 1076-1084, DOI: http://dx.doi.org/10.17507/tpls.0605.23.
• Mulderrig, J., Montessori, M.N., Farrelly, M. (2020). Introducing Critical Policy Discourse Analysis.
• Rigel, N. (2000). İleti Tasarımında Haber, Der Yayınları: İstanbul.
• Sadiku, N.O. M., Shadare, A.E., Musa, M.S. (2016). Digital Identity. IJISET - International Journal of Innovative Science, Engineering & Technology, 3 (12).
• Shibuya, K. (2020). Digital Transformation of Identity in the Age of Artificial Intelligence, Springer.
• Toth, C.K., Priddy-Anderson, A. (2019). Self Sovereign Identity- A Paradigm Shift for Identity. IEEE Computer and Reliability Societies, 17-27. İnternet Kaynakları
• Hurriyet.com.tr (2020). 5 Milyon Yeni Dijital Müşterinin Davranışları İncelenmeli, https://www.hurriyet.com.tr/teknoloji/5-milyon-yeni-dijital-musterinin-davranislari-incelenmeli-41527523, Erişim Tarihi: 02.07.2020.
• Hurriyet.com.tr (2020). Anne Kızlık Soyadı Tarihe Karışıyor, https://www.hurriyet.com.tr/ekonomi/anne-kizlik-soyadi-tarihe-karisiyor-41553375 Erişim Tarihi: 02.07.2020.
• Hurriyet.com.tr (2020). Dijital Ortamda Kimlik Bilgileriniz Ne Kadar Güvende, https://www.hurriyet.com.tr/ekonomi/sigorta/dijital-ortamda-kimlik-bilgileriniz-ne-kadar-guvende-41446758, Erişim Tarihi: 02.07.2020.
• Hurriyet.com.tr (2020). Dijitalleşme Yolculuğunda KOBİ’lere Altın Tavsiyeler, https://www.hurriyet.com.tr/ekonomi/sigorta/dijitallesme-yolculugunda-kobilere-altin-tavsiyeler-41473833, Erişim Tarihi: 02.07.2020.
• Hurriyet.com.tr (2020). Kızlık Soyadı Sorulamayacak, https://www.hurriyet.com.tr/ekonomi/kizlik-soyadi-sorulamayacak-41469688, Erişim Tarihi: 02.07.2020.
• Hurriyet.com.tr (2020). Şirketlerin Covid 19 Krizi İle Nasıl Mücadele Ediyor https://www.hurriyet.com.tr/teknoloji/sirketlerin-covid-19-krizi-ile-nasil-mucadele-veriyor-41527640, Erişim Tarihi: 02.07.2020.
• Hurriyet.com.tr (2020). Vakıfbank’tan Kimlik Kartıyla Anında Temassız İşlem, https://www.hurriyet.com.tr/ekonomi/vakifbanktan-kimlik-kartiyla-aninda-temassiz-islem-41517316, Erişim Tarihi: 02.07.2020.
• Hurriyet.com.tr (2020).Estonya E-Oturum Programı Yeni E-Noter Hizmetini Tanıttı, https://www.hurriyet.com.tr/teknoloji/estonya-e-oturum-programi-yeni-e-noter-hizmetini-tanitti-41487376, Erişim Tarihi: 02.07.2020.
• Milliyet.com.tr. (2020). Anne Kızlık Soyadı Tarih Oluyor, https://www.milliyet.com.tr/ekonomi/son-dakika-anne-kizlik-soyadi-tarih-oluyor-6247549, Erişim Tarihi: 04.07.2020.
• Milliyet.com.tr. (2020). Çipli Kimlikle Temassız İşlem, https://www.milliyet.com.tr/ekonomi/cipli-kimlikle-temassiz-islem-6212604, Erişim Tarihi: 04.07.2020.
• Milliyet.com.tr. (2020). Dijital Türkiye’ye 46 Milyonu Aşan Kullanıcı Tek Tıkla Ulaşıyor, https://www.milliyet.com.tr/siyaset/dijital-turkiyeye-46-milyonu-asan-kullanici-tek-tikla-ulasiyor-6203742, Erişim Tarihi: 04.07.2020.
• Milliyet.com.tr. (2020).Dijital Mobil Kimlik Başlıyor, https://www.milliyet.com.tr/ekonomi/dijital-mobil-kimlik-basliyor-6154602, Erişim Tarihi: 04.07.2020.
• Sabah.com.tr. (2020). Anne Kızlık Soyadı Tarihe Karışıyor, https://www.sabah.com.tr/galeri/ekonomi/son-dakika-anne-kizlik-soyadi-tarihe-karisiyor, Erişim Tarihi: 30.06.2020.
• Sabah.com.tr. (2020). Dijital Mobil Kimlik Büyük İlgi Çekiyor, https://www.sabah.com.tr/egeli/2020/05/11/dijital-mobil-kimlik-buyuk-ilgi-cekiyor, Erişim Tarihi: 30.06.2020.
• Sabah.com.tr. (2020). Dijital Mobil Kimlik Dönemi Başlayacak, https://www.sabah.com.tr/egeli/2020/03/04/dijital-mobil-kimlik-donemi-baslayacak, Erişim Tarihi: 30.06.2020.
• Sabah.com.tr. (2020).Cep Telefonlarına Dijital Mobil Kimlik, https://www.sabah.com.tr/egeli/2020/02/26/cep-telefonlarina-dijital-mobil-kimlik, Erişim Tarihi: 30.06.2020.
• SimilarWeb.(2020). Erişim adresi: https://www.similarweb.com/top-websites/turkey/ 30.06.2020.