Performans Sanatının Doğuşu ve Günümüze Yansımaları

Yıl 2016, Cilt: 2 Sayı: 2, 340 - 350, 30.12.2016

Pelin Avşar Karabaş Fatih İşleyen

Öz

Birinci Dünya Savaşı’nda yaşanan yıkımlar ve oluşan yeni Dünya düzeni,
toplumun her kesiminde olduğu gibi sanatçılar tarafından da bir takım
tepkilerle karşılanmıştır. Kökleri 20.yy.başlarındaki Dada akımına,1920’live1930'luyılların Sürrealist ve Fütürist performanslarına kadar uzanan bu
tepkiler, sanatçıların kurdukları gruplar, yazdıkları manifestolar ve
yaptıkları gösteriler ile sosyal ve politik eylemler olarak nitelenmektedir. Bu
araştırma; eylemler sırasında bir ifade aracı olarak kullanılan bedensel
hareketler ve temelinde yatan felsefenin, 1960'lı yıllarda yaygınlaşıp 1970'li
yıllarda fikirleri ön plana çıkaran ve kavramsal sanatla bağlantılı olarak devam
ettirilen Performans Sanatı’nın ortaya çıkış ve ilerleyiş süreçlerindeki
evreleri inceleyen tarama modelinde bir çalışmadır. 1970’li yıllarda başlı
başına sanatsal bir ifade biçimi olarak kabul görmüş bu sanat anlayışı,
günümüze kadar çeşitli coğrafyalarda ve bambaşka biçimlerde gelişim göstermiş;
Happening, Action Painting - Eylem Resmi, Fluxus ve Body Art - Vücut Sanatı
gibi başlıklar altında çeşitli performanslarla boy göstermiştir. Bu çerçeve
içerisinde Performans Sanatı; dans, müzik, tiyatro, şiir, video ve plastik
sanatlar gibi birçok alanı kapsayan, özellikle sanatçının bedenini kullanarak
seyirci önünde canlı olarak sergilediği eylemler olarak çeşitli mekanlarda ve
etkinliklerde sponsorların da desteği ile sanatçıların düşüncelerini daha büyük
kitlelere dolaysızca iletebilecekleri bir ifade dili olarak varlığını
sürdürmektedir.

Anahtar Kelimeler

Performans sanatı, eylem resmi, vücut sanatı

The Emergence of Performance Art and its Present Reflections

Öz

After World War I, the social
devastation and the new world order have caused some reactions by artists as
every part of the society. These reactions can be considered as Dadaism from
the early 20th century, surrealistic and futuristic performances from the 1920s
and 1930s, social and political groups, manifests and performances from the
artists. This study is a screening model research that discusses the emergence
and stages in the progression process of Performance Art that uses the body
movements as expressions, was widespread in the 1960s and in 1970s gave
prominence to the ideas and maintained in relation with the conceptual art. In
the 1970s Performance Art has been accepted as a form of artistic expression,
until today, it has developed in various geographies, in different ways and has
appeared under a variety of titles such as Happening, Action Painting, Fluxus
and Body Art. In this scope Performance Art continues to exist as an expression
language that covers many areas such as, dance, music, theatre, poetry, video,
the plastic arts and performed live in front of the audience especially by
using the body acts. Besides the artists can get in contact with the larger
groups directly at various locations and events with the support of sponsors.

Anahtar Kelimeler

Performance art, happening, action painting, fluxus and body art

Kaynakça

• Antmen, A. (2008). 20. Yüzyıl Batı Sanatında Akımlar. İstanbul: Sel Yayıncılık.
• Atakan, N. (1998). Arayışlar: Resim ve Heykelde Alternatif Akımlar, İstanbul: Yapı Kredi Yayıncılık.
• Demirkol, C. (2008). Batı Sanatında Modernizm ve Postmodernizm. İstanbul: Doğa Basın Yayın.
• Eroğlu, Ö. (2007). Sanatın Tarihi. İstanbul: Kolaj Kitaplığı.
• Lucie, E. (1996). 20.yüzyılda görsel sanatlar. İstanbul: Akbank Kültür Sanat Yayınları.
• Sözen, M. (2001). Sanat Kavram Ve Terimleri Sözlüğü. İstanbul: Remzi Kitapevi.
• Yılmaz, M. (2006). Modernizmden Postmodernizme Sanat. Ankara: Ütopya Yayınevi
• Resimler Kaynakça
• Görsel 1. http://classroomcanvas.weebly.com/whats-happening-in-art/action-painting-with-jackson-pollock
• Görsel 2. http://www.jackson-pollock.org/convergence.jsp&prev=search
• Görsel 3. http://www.medienkunstnetz.de/works/18-happenings-in-6-parts/
• Görsel 4. http://www.kenney-mencher.com/pic_old/20th_century/dine_and_pop.html
• Görsel 5. https://tr.pinterest.com/pin/529524868657697340/
• Görsel 6. https://www.youtube.com/watch?v=gN2zcLBr_VM
• Görsel 7. http://www.openculture.com/2015/05/yoko-ono-lets-audience-cut-up-her-clothes.html
• Görsel 8. http://www.medienkunstnetz.de/works/zen-for-head/images/1/
• Görsel 9. https://tr.pinterest.com/edadams52/body-art/
• Görsel 10. http://www.yveskleinarchives.org/works/works1_us.html
• Görsel 11. http://www.wikiart.org/en/dennis-oppenheim/two-stage-transfer-drawing-1971
• Görsel 12. http://ars.mkp.emokykla.lt/Ars2/9h_xx2/kuno_menas.htm
• Görsel 13. https://janelfeliz.wordpress.com/2011/06/06/orlan%E2%80%99s-omnipresence-by-janel-feliz-martir/