Ulus Devletin Güvenlik Krizi Bağlamında Gramsci’nin Etnik Milliyetçi Köklerinin Radikal Demokrasi ve Medyadaki İzleri

Yıl 2019, Cilt: 5 Sayı: 1, 73 - 95, 30.06.2019

Zeliha Oçak

Öz

Barış ve güvenliğin
devamlılığı açısından demokrasinin gelişimi ile toplumsal uzlaşı ortamının
yaratılması ülke güvenliği açısından önem verilen bir konudur. Demokrasi tarihi
çeşitli demokrasi yaklaşımlarının gelişmesi ile sorunlara tikel koşullar
dikkate alınarak çözüm aranan sürecin tarihidir. Doğru demokrasi arayışında
gelinen son nokta radikal demokrasi önerisidir. 1980’lerle beraber gelişen
radikal demokrasi söyleminin, erken çalışmaları etnik milliyetçiliğe dayanan
Antonio Gramsci’nin görüşlerine dayanması, ulus devletler açısından çelişkili
bir durum oluşturmaktadır. Her ne kadar literatürde sıklıkla etnik
milliyetçilik yaklaşımını terk edip sosyalist bir yaklaşım benimsediği söylense
de bu konu araştırmacılar arasında tartışmalı bir konudur. Askeri disiplindeki
örgütlenme modelini esas alarak alternatif bir örgütlenme modeli ile “karşıt
hegemonya” kurmayı önererek, iktidar ilişkilerinde proleter sınıfın etkinliğini
arttırmayı amaçlayan Gramsci’nin hegemonya kavramının; radikal demokrasi
yaklaşımı ve radikal alternatif medya pratiklerinin temel göstergesi olduğu
dikkate alındığında, Gramsci ve fikirleri, ulus devletlerin iletişim
sahasındaki güvenliği açısından kritik bir konudur. İlerleyen iletişim
teknolojilerinin toplumsal kullanımının yaygınlığı, iletişim kanallarından
yayılan enformasyonu ülke güvenliği açısından ehemmiyet verilen bir konuma
getirmiştir. 2010 yılında başlayan Arap Baharı ile beraber radikal demokrasi
bağlamında toplulukların radikal alternatif medya kapsamında ulus devletlere
karşın etkin bir örgütlenme pratiği geliştirdiği dikkate alındığında, Gramsci
ve fikirlerinin ulus devletlerin politik yapısına etki ederek güvenlik krizleri
açığa çıkarttığı görülmektedir. Çalışma kapsamında radikal demokrasi ve radikal
alternatif medya kapsamında Gramsci’nin etnik milliyetçi köklerinin izleri
aranacak, ulus devletin güvenlik problemi açısından değerlendirilecektir. 

Anahtar Kelimeler

Ulus Devlet, Radikal Demokrasi, Radikal Alternatif Medya, Gramsci, Etnik Milliyetçilik

Kaynakça

• Atton, C. (2010). Alternatif medyaya bakış: Kuram ve metodoloji. B. Yanıkkaya, & B. Çoban içinde, Kendi medyanı yarat (s. 11-61). İstanbul: Kalkedon Yayınları.
• Aydın, R. (2018). Ulus, uluslaşma ve devlet: Bir modern kavram olarak ulus devlet. Marmara Üniversitesi Siyasal Bilimler Dergisi , 6(1): 229-255.
• Bal, H. (2014). David Held'in sınıflandırmasına göre demokrasinin klasik modelleri. The Journal of Academic Social Science Studies, (26): 213-229.
• B., Rigel, N.,Batuş , G., Çoban , & Yücedoğan, G. (2005). Kadife karanlık. İstanbul: Su Yayınları.
• Carpentier, N., & Cammaerts, B. (2006). Hegemony, democracy, agonism and journalism: an interview with Chantal Mouffe. Journalism Studies, 7(6): 964-975.
• Çelikçi, A. S., & Kakışım , C. (2013). İtalyan faşizmi ve tarihsel gelişimi. Muş Alparslan Üni̇versi̇tesi̇ Sosyal Bi̇li̇mler Dergisi, 1(2): 83-99.
• Dadal, A. (2014). Power and ideology in Michel Foucault and Antonio Gramsci: A comparative analysis. Review of History and Political Science, 2(2):149-167
• Davidson, A. (1968). Antonio Gramsci: The man. Australian Left Review, 1(12): 51-63.
• Dural, B. (2012). Antonio Gramsci ve hegemonya . 11(39): 309-321
• Egorova, M., & Egorav, A. (2016). Culturural and language aspects and the problem of regional disintegration :The case of Italy. International Conference on Arts, Design and Contemporary Education (s. 202-208). Atlantis Press.
• Felsefe.gen.tr. (2018, Ekim 31). Antonio Gramsci'nin Hayatı. Ekim 31, 2018 tarihinde felsefe.gen.tr: http://www.felsefe.gen.tr/antonio_gramsci_hayati.asp adresinden alındı
• Fuchs, C. (2010). Alternative media and critical media. Europen Journal of Social Theory , 13(2):173-192
• Gülenç , K. (2010). Post Marksizim, radikal demokrasi ve eleştirileri. Yeditepe'de Felsefe, 138-188.
• Gramsci, A. (1997). Hapishane defterleri . (Çev. Adnan Cemgil) İstanbul : Belge.
• Gramsci, A. (2012). Gramsci kitabı - Seçme yazılar 1916-1935. (Haz. David Forgacs ve Çev. İbrahim Yıldız) Ankara: Dipnot Yayınları.
• Hall, S., Lumley, B., & McLennan, G. (1985). Siyasat ve ideoloji Gramsci. (S. Emrealp, Çev.) Ankara: Birey ve Toplum Yayınları.
• Heatherington, T. (2010). Wild Sardinia: Indigeneity and the global dreamtimes of environmentalism. Seatle: University of Washington Press.
• Jones, S. (2006). Antonio Gramsci. Londra ve New York: Routledge.
• Kışlalı, A. T. (2010). Siyasal sistemler. Ankara: İmge Kitapevi .
• Kılıç, A. Z. (2006). 1980'den sonra Türkiye'de sosyalist partilerin siyaset anlayışı . Ankara: Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Ensititüsü Siyasal Bilimi Anabilim Dalı .
• Kanatlı, M. (2014). Chantal Mouffe’un radikal demokrasi projesi üzerine bir değerlendirme. Türkiye Akademi Dergisi, 115-135. 1(2):115-135
• Keskin, İ. (2011). Sosyolojik teoriler bağlamında yapısalcı analizin imkânı ve sınırlılıkları. Beytulhikme An International Journal of Philosophy, 1 (2): 63-88
• Marx, K. (1997). Yahudi Sorunu. (Çev. Niyazi Berkes) Ankara: Sol Yayınları.
• Marx, K. ve Engels, F. (2015), Komünist Manifesto. (Çev. Ethem Levent Bakaç). İstanbul: Zeplin Kitap
• McNally, M., & Schwarzmantel, J. (2009). Gramsci and global politics. Londra ve New York: Routledge.
• Mouffe, C. (2009). Democratic politics and agonistic pluralism. Consello da Cultura Galega, 1-17, http://consellodacultura.gal/mediateca/extras/texto_chantal_mouffe_eng.pdf (Erişim Tarihi :29 Ocak 2019 tarihinde erişim sağlanmıştır)
• Purvis , T., & Hunt, A. (2014). Söylem, ideoloji, söylem, ideoloji, söylem, ideoloji... Hacettepe Üniversitesi İletişim Fakültesi Kültürel Çalışmalar Dergisi, 1: 9-36
• Sancar, S. (2008) İdeolojinin serüveni. İstanbul: İmge Kitapevi
• Şenses, F. (2016). Neoliberal küreselleşme ve kalkınma. (Haz. F. Şenses) İletişim Yayınları.
• Yaylagül, L. (2010). Kitle iletişim kuramları. Ankara: Dipnot Yayınları.
• Zabunoğlu, G. (2017). Bir radikal demokrasi modeli olarak müzakereci demokrasi. Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 66(4):795-817.