The Effects of Movement Education and Physical Activity on Attention and Balance in Children: A Traditional Review

Year 2025, Volume: 7 Issue: 1, 42 - 49, 30.06.2025

Kemal Arda Kurt , Ceren Suveren

https://doi.org/10.51538/intjourexerpsyc.1660071

Abstract

Children's sedentary lifestyle, bad eating habits, and increased use of technology negatively affect their motor development processes. For this reason, monitoring motor development and intervening by recognizing possible disruptions early is essential. Lack of motor skills can negatively affect children's self-confidence and social relationships. Since movement experiences form the basis of the skills to be learned later in life, children need to be supported with basic movement processes. Attention and balance represent two essential elements of the basic education process: cognitive and motoric. This study, which was designed as a traditional review and the data were collected by document analysis method, emphasizes the importance of movement development by examining the effect of movement training on attention and balance skills.

Keywords

attention, balance, basic movement education

Hareket Eğitimi ve Fiziksel Aktivitenin Çocuklarda Dikkat ve Denge Üzerindeki Etkileri: Geleneksel Derleme

Abstract

Çocukların hareketsiz yaşam tarzı, yanlış beslenme alışkanlıkları ve artan teknoloji kullanımı motor gelişim süreçlerini olumsuz etkilemektedir. Bu nedenle hareket gelişimini takip etmek ve olası aksaklıkları erken fark ederek müdahale etmek büyük önem taşımaktadır. Motor becerilerin eksikliği çocukların özgüvenini ve sosyal ilişkilerini olumsuz etkileyebilir. Hareket deneyimleri, ilerleyen yaşlarda öğrenilecek becerilerin temelini oluşturduğundan, çocukların temel hareket süreçleriyle desteklenmesi gerekmektedir. Dikkat ve denge temel eğitim sürecinin bilişsel ve motorik olmak üzere iki önemli unsurunu temsil etmektedir. Geleneksel derleme türünde tasarlanan ve verilerin doküman analizi yöntemiyle toplandığı bu çalışma, hareket eğitiminin dikkat ve denge becerilerine etkisini inceleyerek, hareket gelişiminin önemini vurgulamaktadır.

Keywords

temel hareket eğitimi, dikkat, denge

References

• Adsız, E. (2010). İlköğretim çağındaki öğrencilerde düzenli yapılan sporun dikkat üzerine etkisin araştırılması [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Ege Üniversitesi.
• Akca, A., & Ayaz Alkaya, S. (2019, 20-23 Nisan). Erken çocukluk döneminde ekran maruziyetinin etkileri. 1. Uluslararası 23 Nisan Multidisipliner Çalışmalar Kongresi, Ankara.
• Akcınlı, N. (2005). Sekiz yaş grubu çocuklarda hareket eğitimi ile dikkat ve hafıza gelişiminin ilişkisi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Celal Bayar Üniversitesi.
• Altınkök, M., Esen, H. T., Eraslan, M., Gürbüz, C., Şeran, B., Kurnaz, M., & Eravşar, H. (2020). Farklı hareket eğitimi alan okulöncesi çocukların denge ve esneklik kapasitelerinin incelenmesi. Sportive, 3(1), 42-53. https://dergipark.org.tr/tr/pub/sportive/issue/53103/694597
• Altun, M. (2019). The effects of mind games and games containing physical activity on attention and visual perception levels of primary school students. Journal of Education and Learning, 8(6), 72-82. https://doi.org/10.5539/jel.v8n6p72
• Altun, M. (2017). Fiziksel etkinlik kartları ile zeka oyunlarının ilkokul öğrencilerinin dikkat ve görsel algı düzeylerine etkisi [Yayımlanmamış doktora tezi]. Gazi Üniversitesi.
• Arslan, Y., Yavaşoğlu, B., Beykumül, A., Pekel, A. Ö., Suveren, C., Karabulut, E. O., Ayyıldız Durhan, T., Çakır, V. O., Sarıakçalı, N., Küçük, H., & Ceylan, L. (2024). The effect of 10 weeks of karate training on the development of motor skills in children who are new to karate. Frontiers in Physiology., 15,1347403. https://doi.org/10.3389/fphys.2024.1347403
• Balıkçı, Ş. (2022). 8 haftalık ritmik cimnastik temelli antrenmanın 4-6 yaş çocukların bazı güç ve denge parametreleri üzerine etkisinin incelenmesi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. İstanbul Gelişim Üniversitesi.
• Barnett, L. M., Stodden, D., Cohen, K. E., Smith, J. J., Lubans, D. R., Lenoir, M., Iivonen, S., Miller, A. D., Laukkanen, A., Dudley, D., Lander, N. J., Brown, H., & Morgan, P. J. (2016). Fundamental movement skills: An important focus. Journal of Teaching in Physical Education, 35(3), 219-225. https://doi.org/10.1123/jtpe.2014-0209
• Barnett, L. M., van Beurden, E., Morgan, P. J., Brooks, L. O., & Beard, J. R. (2009). Childhood motor skill proficiency as a predictor of adolescent physical activity. Journal of Adolescent Health, 44(3), 252-259. https://doi.org/10.1016/j.jadohealth.2008.07.004
• Boz, M., & Güngör Aytar, A. (2012). The effects of the fundamental movement education on preschool children’s movement skills. Hacettepe University Journal of Education, 1, 51-59. http://efdergi.hacettepe.edu.tr/shw_artcl-608.html
• Can, İ., & Bayrakdaroğlu, S. (2023). Kuramdan uygulamaya sportif performans. Efe Akademi.
• Canlı, U., Taşkın, C., & Kurt, C. (2021). Çoklu beceri hareket eğitimi programı: okul öncesi çocuklarda vücut kompozisyonu ve motor performans değişimleri. Uluslararası Bozok Spor Bilimleri Dergisi, 2(1), 156-167.
• Çelebi, B. (2010). Hareket eğitiminin okulöncesi eğitim kurumlarındaki 5- 6 yaş grubu çocuklarda fiziksel ve motor gelişime etkisi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Muğla Üniversitesi.
• Chen, W., Zhang, Z., Callaghan, B., LaChappa, L., Chen, M., & He, Z. (2017). Acute effects of aerobic physical activities on attention and concentration in school-aged children. Biomed J Sci & Tech Res, 1(5), 1-8. https://doi.org/10.26717/BJSTR.2017.01.000456
• Dağdelen, O., & Köstereli̇oğlu, İ. (2015). İlkokullardaki oyun ve fiziki etkinlikler dersinin öğretmen görüşlerine göre değerlendirilmesi. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 19, 97-128. https://doi.org/10.14520/adyusbd.35272
• Demir, A., & Manolya, A. (2018). Aktif video oyunları ve wobble board denge antrenmanının 6 yaş çocuklarda dinamik dengeye etkisinin karşılaştırılması. Gaziantep Üniversitesi Spor Bilimleri Dergisi, 3(4), 109-121. https://doi.org/10.31680/gaunjss.461858
• Dolu, N., Bahür, S., Demirer, F., Kulak, E., & Çam, A. (2016). Fiziksel aktivitenin kognitif fonksiyonlar üzerine etkisi. İzmir Üniversitesi Tıp Dergisi, D(5).https://www.researchgate.net/profile/Nazan-Dolu/publication/304717498_Fiziksel_aktivitenin_kognitif_fonksiyonlar_uzerine_etkisi_The_effect_of_physical_activity_on_cognitive_function/links/5778404308aeb9427e2a1faa/Fiziksel-aktivitenin-kognitif-fonksiyonlar-uezerine-etkisi-The-effect-of-physical-activity-on-cognitive-function.pdf
• Durukan, H., Koyuncuoğlu, K., & Şentürk, U. (2016). Okul öncesi çocuklarda temel cimnastik programının motor gelişim açısından incelenmesi. CBÜ Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 11(2), 131-140. https://dergipark.org.tr/en/pub/cbubesbd/issue/32244/357862
• Gallahue, D. L., & Ozmun, J. C. (2006). Understanding motor development: Infants, children, adolescents, adults (6. baskı). McGraw-Hill Education.
• Gezen Bölükbaş, M., Vatansever, Ş., & Güngör, A. (2022). Okul öncesi çocukların fiziksel aktivitelere katılımının bazı fiziksel uygunluk parametrelerine ve dikkat toplama becerisine etkisi. Turkiye Klinikleri Journal of Sports Sciences, 14(1), 92-102. https://doi.org/10.5336/sportsci.2021-84119
• Goodway, J. D., Ozmun, J. C., & Gallahue, D. L. (2019). Understanding motor development: Infants, children, adolescents, adults (8. baskı). Jones & Bartlett Learning.
• Graham, G., Holt/Hale S. A., & Parker M. (2010). Children moving: A reflective approach to teaching physical education (8. baskı). McGraw-Hill.
• Ibis, S., & Aktug, Z. B. (2018). Effects of sports on the attention level and academic success in children. Educational Research and Reviews, 13(3), 106-110. https://doi.org/10.5897/ERR2017.3455
• İnce, M. L., Mirzeoğlu, A. D., Altay, F., Koçer, S., Akgün, A., Gazioğlu, E. & Çebi, H. (2018). İlkokul beden eğitimi ve oyun dersi (1-4. sınıflar) etkinlik kılavuzu. Millî Eğitim Bakanlığı. https://eegitimim.com/wp-content/uploads/2021/07/Beden-Egitimi-ve-Oyun-Etkinlik-Klavuzu.pdf
• Karaçam, Z. (2013). Sistematik derleme metodolojisi: Sistematik derleme hazırlamak için bir rehber. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Elektronik Dergisi, 6(1), 26-33. https://dergipark.org.tr/tr/pub/deuhfed/issue/46815/587078
• Karaman, B., & Emin, S. (2020). Okul öncesi eğitim kurumlarında oynatılan fiziksel etkinliğe dayalı oyunların psikomotor gelişimi üzerine etkisi. Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 14(3), 529-539. https://dergipark.org.tr/en/pub/bsd/issue/57953/819901
• Kayapınar, F. Ç. (2011). The effect of movement education program on static balance skills of pre-school children. World Applied Sciences Journal, 12(6), 871-876.
• Kaymak, S. (1995). Yuvaya giden beş yaşındaki çocuklarda dikkat toplama çalışmaları [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Ankara Üniversitesi.
• Kerkez, F. (2004). Geliştirilmiş oyun-egzersiz programının anaokulu çocuklarında lokomotor becerilere etkisi. Spor Bilimleri Dergisi, 15(2), 76-90. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/151374
• Kerkez, F. (2006). Oyun ve egzersizin yuva ve anaokuluna giden 5-6 yaş grubu çocuklarda fiziksel ve motor gelişime etkisinin araştırılması [Yayımlanmamış doktora tezi]. Karadeniz Teknik Üniversitesi.
• Kırıcı, H. M. (2008). Okulöncesi eğitim kurumlarındaki 4-6 yaş grubu çocuklarda 8 haftalık hareket eğitiminin motor performanslarına etkisi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Muğla Üniversitesi.
• Koyuncuoğlu, K., & Şentürk, U. (2015, 26-27 Ocak). Okul öncesi (6 yaş) çocuklarda 10 haftalık temel cimnastik eğitim programının motor gelişime etkisi. 5. Beden Eğitimi ve Spor Öğretiminde Yeni ve Yaratıcı Yaklaşımlar Sempozyumu, Ankara.
• Koyuncuoğlu, K., Şentürk, U., Abanoz, H., & Taşkıran, K. (2014, 07-09 Kasım). Okul öncesi (5-6 yaş) cimnastik çalışmasının esneklik, denge ve koordinasyon üzerine etkisi. 13. Uluslararası Spor Bilimleri Kongresi, Konya.
• Lubans, D. R., Morgan, P. J., Cliff, D. P., Barnett, L. M., & Okely, A. D. (2010). Fundamental movement skills in children and adolescents: review of associated health benefits. Sports Medicine, 40(12), 1019-1035. https://doi.org/10.2165/11536850-000000000-00000
• Mülazimoğlu Balli, Ö. (2006). Bruininks-Oseretsky motor yeterlik testinin geçerlik, güvenirlik çalışması ve beş-altı yaş grubu çocuklara uygulanan cimnastik eğitim programının motor gelişime etkisinin incelenmesi [Yayımlanmamış doktora tezi]. Ankara Üniversitesi.
• Newell, K. M. (1986). Constraints on the development of coordination. M. G. Wade, & H. T. A. Whiting (Ed.), Motor development on children: Aspects of coordination and control (ss. 341-360). Martinus Nijhoff
• Ozyurek, A., Özkan, İ., Begde, Z., & Yavuz, N. F. (2015). Okul öncesi dönemde beden eğitimi ve spor. International journal of Science Culture and Sport, 3, 479-488. https://doi.org/10.14486/IJSCS314
• Özbar, N. (2007). Hareket eğitimi programının 4-6 yaş grubu çocuklarda motor beceri ve vücut kompozisyonu üzerine etkisinin incelenmesi [Yayımlanmamış doktora tezi]. Marmara Üniversitesi.
• Özdemir, H. (2019). 10-11 yaş çocuklarda fiziksel etkinlik kartları ve video oyun konsollu hareket etkinliklerinin dikkat, ekran ve kâğıt okuma performansı üzerine etkisinin incelenmesi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Marmara Üniversitesi.
• Özdenk, Ç. (2007). 6 yaş grubu öğrencilerinin psikomotor gelişimlerinin sağlanmasında oyunun yeri ve önemi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Fırat Üniversitesi.
• Payne, V. G., & Isaacs, L. D. (2017). Human motor development: A lifespan approach (9. baskı). Routledge.
• Renk, M., İbi̇ş, S., & Aktuğ, Z. B. (2020). 10-13 Yaş grubu çocuklarda oyunsal etkinliklerin dikkat gelişimine etkisi. Gaziantep Üniversitesi Spor Bilimleri Dergisi, 5(2), 181-193. https://doi.org/10.31680/gaunjss.675451
• Stodden, D. F., Goodway, J. D., Langendorfer, S. J., Roberton, M. A., Rudisill, M. E., Garcia, C., & Garcia, L. E. (2008). A developmental perspective on the role of motor skill competence in physical activity: An emergent relationship. Quest, 60(2), 290-306. https://doi.org/10.1080/00336297.2008.10483582
• Suveren Erdoğan, C. (2014). Okul öncesi eğitim alan çocuklarda denge ve koordinasyon çalışmalarının bazı motorik özellikler üzerine etkisi [Yayımlanmamış doktora tezi]. Gazi Üniversitesi.
• Suveren Erdoğan, C. (2020). Motor gelişim. A. D. Mirzeoğlu (Ed.), Sporda öğrenme ve öğretme I (ss. 75-95). Anadolu Üniversitesi
• Suveren Erdogan, C. (2018). Effect of wall-assisted exercises on the balance and walking ability of visually impaired individuals. Journal of Education and Learning, 7(6), 191-196. https://doi.org/10.5539/jel.v7n6p191
• Suveren Erdoğan, C., Er, F., İpekoğlu, G., Çolakoğlu, T., Zorba, E., & Çolakoğlu, F. (2017). Farklı denge egzersizlerinin voleybolcularda statik ve dinamik denge performansı üzerine etkileri. Spor ve Performans Araştırmaları Dergisi, 8(1), 11-18. https://doi.org/10.17155/spd.63957
• Suveren Erdoğan, C., & Öz, E. (2019). Beceri öğrenimi. M. Günay (Ed.), ÖABT Öğretmenlik alan bilgisi beden eğitimi öğretmenliği konu anlatımlı soru bankası içinde (ss. 525-556). Gazi Yayıncılık.
• Şen, M. (2004). Anaokuluna devam eden altı yaş çocukların motor gelişimlerine beden eğitimi çalışmalarının etkisinin incelenmesi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Ankara Üniversitesi.
• Topsakal, N., Bozkurt, S., & Akın, H. (2019). Farklılıkla öğrenme yaklaşımı ile uygulanan temel hareket becerileri eğitiminin ilkokul öğrencilerinin dikkat ve motorik özelliklerine etkisi. Beden Eğitimi ve Spor Araştırmaları Dergisi, 11(2), 95-105. https://doi.org/10.30655/besad.2019.19
• Türk Dil Kurumu (t.y.). Oyun. Türk Dil Kurumu sözlükleri içinde. 07 Şubat 2025 tarihinde https://sozluk.gov.tr/ adresinden edinilmiştir.
• Ummanel, A., & Dilek, A. (2016). Gelişim ve öğrenme. S. Çelenk (Ed.), Öğretim ilke ve yöntemleri (ss. 35-52). Pegem
• Weiller Abels, K., & Bridges J. M. (2010). Teaching movement education: Foundations for active lifestyles. Human Kinetics.
• Yarımkaya, E., & Ulucan, H. (2015). Çocuklarda hareket eğitimi programının motor gelişim üzerine etkisi. International Journal of New Trends in Arts, Sports & Science Education, 4(1), 37-48.
• Yavuz, A., Özüdoğru, E., & Kayapınar, F. Ç. (2019). Okul öncesi ve ilköğretimde beden eğitimi ve oyun eğitimi: sistematik derleme. Beden Eğitimi ve Spor Araştırmaları Dergisi, 11(2), 130-138. https://doi.org/10.30655/besad.2019.22
• Yurdakul, N. A., Çamlıyer, H., Çamlıyer, H., Karabulut, N., & Soytürk, M. (2012). Sekiz yaş grubu çocuklarda hareket eğitiminin dikkat ve hafıza gelişimine etkileri. Selçuk Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilim Dergisi, 14(1), 103-108. https://www.ajindex.com/dosyalar/makale/acarindex-1423931849.pdf