ABDULLA ORIPOV’UN ŞİİRİNDE TOPLUMA ADANMIŞLIĞIN KUTSALLIĞI

Year 2024, Volume: 3 Issue: 2, 225 - 229, 20.12.2024

Muhayyo Rayhonova

Abstract

Sanatçı ile toplum arasındaki ilişkinin sanatsal açıdan yorumlanması meselesinin incelenmesi, şairin bu konuya ayırdığı şiirlerinde sanatçı ilkelerini yansıttığını göstermiştir. Ona göre sanatçı, sadece kalbin emrine göre yazmalıdır, sanatçılık zorlamayı ve sahteliği desteklemez. Sanatçı ile toplum arasındaki ilişki Abdulla Oripov için geçici, rastgele bir konu değildir. Abdulla Oripov, sanatçıyı toplumun en önde gelen insanı, kalbi ve beyni olarak görüyordu.
Abdulla Oripov’un çalışmasını iki aşamada değerlendirdik ama bu, esas olarak tarihi ve sosyal çevreden, sosyal ideallerden ve ideolojiden kaynaklanan çok yönlü bir sınıflandırmadır. Çünkü şairin eserinde ideolojik-estetik ideal, ana duygu, iç ruh, üslup bütünlüklü ve değişmezdir. Bir düşünür olarak şair, gerçek, geçmiş-gerçeklik ile yüksek idealler arasındaki, söz ile eylem arasındaki, kürsü ile hayatın gerçekleri arasındaki çatışmayı iç gözleriyle her zaman görebilir ve bir sanatçı olarak bunu yüksek bir sanatsal formda ifade etmiştir.
Kaysin Guliev “Abdulla Oripov kelimelerin ifade gücünü algılıyor, hayatı kendi bildiği gibi görüyor” derken, gerçekliğin özünü anlamayı ve onu uygun bir biçimde ifade etmeyi kastediyordu.
Bütün bunların temelinde, hiç şüphe yok ki toplumumuzda meydana gelen büyük değişimler vardır. Bir sanat eserinin incelenmesinde şairin kişiliği çok önemlidir. Dolayısıyla şiir, şairinin ruhunda meydana gelen süreçleri yansıtır. Aslında sanatçının kendisi bu evrimi, bu deneyimi her zaman yaşayamaz çünkü sanatçılık, ruhun anlık gizemli görüntüsüdür. Abdulla Oripov’un kendisi bunu şu şekilde açıklıyor: “Belirli bir şairin eserini değerlendirirken yalnızca onun, yani şairin zihinsel imajından bakılmalıdır. Mükemmel becerilere ve berrak bir zihne sahip bir sanatçının yazdığı eser, konusu ne olursa olsun mutlaka okuyucunun kalbine ulaşacaktır. Sanatsal çalışma, ne kadar bireysel bir süreç olursa olsun, toplumsal çevrenin dışında ortaya çıkamaz”.
Bu makale, Abdulla Oripov’un eserlerinin sanatsal değerini ve onun edebiyatımızdaki yerini incelemiştir. Şairin, Özbek şiirinin insan yüreğindeki karmaşıklığı, çatışmaları, adaletsizlikleri, adaleti, neşeyi derinden ve doğru bir şekilde dile getirdiği tespit edilmiştir.

Keywords

Deneyim, Yaratıcılık, Şiirsel Düşünce, Milli Ruh, Sanatsal-Estetik Pathos

THE DIVINITY OF SOCIAL DISEASE IN ABDULLA ORIPOV’S POETRY

Abstract

An examination of the issue of the artistic interpretation of the relationship between the artist and society has shown that the poet reflects the principles of the artist in the poems devoted to this subject. According to him, the artist should write only according to the dictates of the heart, artistry does not support coercion and falsity. The relationship between the artist and society is not a temporary, random issue for Abdulla Oripov. Abdulla Oripov considered the artist to be the foremost person, the heart and brain of society.
We have evaluated Abdulla Oripov's work in two stages, but this is a multifaceted classification, which is mainly due to the historical and social environment, social ideals and ideology. Because in the poet's work, the ideological-aesthetic ideal, the main emotion, the inner spirit, the style are integral and unchanging. As a thinker, the poet can always see with his inner eyes the conflict between reality, past-reality and high ideals, between word and deed, between the pulpit and the realities of life, and as an artist he expressed it in a high artistic form. When Kaysin Guliev said that “Abdulla Oripov perceives the expressive power of words, sees life as he knows it,” he meant understanding the essence of reality and expressing it in an appropriate form. At the root of all this, there is no doubt, are the great changes that have taken place in our society. The personality of the poet is very important in the analysis of a work of art. Therefore, poetry reflects the processes occurring in the soul of the poet. In fact, the artist himself cannot always experience this evolution, this experience, because artistry is a momentary mysterious manifestation of the soul. Abdulla Oripov himself explains it this way: “When evaluating the work of a particular poet, one should look at it only from his, the poet's, mental image. The work written by an artist with excellent skills and a clear mind will surely reach the reader's heart, regardless of the subject matter. Artistic work, no matter how individual a process, cannot emerge outside the social environment”. This article analyzes the artistic value of Abdulla Oripov's works and his place in our literature. It has been established that the poet deeply and accurately expresses the complexity, conflicts, injustices, injustice, justice, joy in the human heart of Uzbek poetry.

Keywords

Experience, Creativity, Poetic Thought, National Spirit, Artistic-Aesthetic Pathos

References

• ORIPOV, Abdulla, Tanlangan asarlar, Birinçi Cild, Şe’rlar va Dostonlar, G‘afur G‘ulom Nomidagi Adabiyot va San’at Nashriyoti, Toshkent 2000. ORIPOV, Abdulla, Tanlangan asarlar. İkinçi Cild, Şe’rlar ve Dostonlar, G‘afur G‘ulom Nomidagi Adabiyot va San’at Nashriyoti, Toshkent 2001. ORIPOV, Abdulla, Tanlangan Asarlar, Altınçı Cild, G‘afur G‘ulom nomidagi Adabiyot va San’at Nashriyoti, Toshkent 2000. SHARAFİDDİNOV, Ozod, “Muvashshah”, Abdulla Oripov, Tanlangan Asarlar, Beşinçi Cild, Adolat Ko’zgisi: Şe’rler, Makolalar, Suhbatlar, Tarcimalar, Adolat, Toshkent 2005, s. 6-40.