Abstract
Değerler eğitimi ve sportmenlik davranışı bireyin hayatında doğru ve yanlışı ayırt ederek seçimlerini ve kararlarını etkileyen aynı zamanda bireyin bakış açısını genişleten en önemli faktörlerdendir. Beden eğitimi ve spor ise; bir eğitim aracı ve aynı zamanda ahlaki değerlerin ve sportmenlik davranışının kazandırılmasında önemli bir unsurdur. Bu araştırmada, ortaokul öğrencilerinin beden eğitimi dersindeki sportmenlik davranışları ile temel demokratik değerlere karşı tutumları arasındaki ilişki incelenmiştir. Araştırma; nicel araştırma modeline göre tasarlanmış olup, betimsel tarama ve korelasyonel (ilişkisel) araştırma desenleri kullanılmıştır. Araştırmanın evrenini 11-14 yaş grubundaki ortaokul öğrencileri oluştururken, örneklemi ise uygun (kolayda ulaşılabilir) örneklem yöntemi kullanılarak Ankara ili Keçiören ilçesi 23 Nisan Ortaokulu 5,6,7 ve 8. sınıf öğrencileri oluşturmaktadır. Araştırmada ölçme aracı olarak öğrencilerin sportmenlik davranış algılarını belirlemek için Koç (2013) tarafından geliştirilen ‘‘Beden Eğitimi Dersi Sportmenlik Davranışı Ölçeği” ve değer yönelim algılarını tespit etmek için Uygun ve Engin tarafından geliştirilen “Temel Demokratik Değerler Ölçeği” kullanılmıştır. Verilerin istatiksel analizi ve çözümlenmesi için SPSS 22.0 paket programından yararlanılmıştır. Araştırmada bağımsız iki grup ortalamalarının karşılaştırıldığı, bağımsız örneklem olan t-testi kullanılırken, ikiden fazla bağımsız grup ortalamasının karşılaştırılmasında ise One Way ANOVA testlerinden yararlanılmıştır ayrıca iki ölçek arasındaki ilişkiyi belirlemek için Pearson Korelasyon testi kullanılmıştır. Araştırmada anlamlılık düzeyi p=,05 olarak alınmıştır. Araştırma bulguları doğrultusunda katılımcıların temel demokratik değerler ve sportmenlik davranışı ile ilgili tutumlarının cinsiyet değişkeni üzerinde etkili olduğu belirlenmiştir. Katılımcıların annelerinin eğitim durumu değişkeni üzerinde hiçbir etki görülmezken, babalarının eğitim durumu değişkeni incelendiğinde temel demokratik değerler üzerinde etkili olduğu, sportmenlik davranışı üzerinde herhangi bir etki olmadığı sonucuna ulaşılmıştır. Ayrıca ortaöğretim öğrencilerinin beden eğitimi dersi sportmenlik davranışı ve temel demokratik değer algılarının yüksek düzeyde olduğu tespit edilmiştir.