Investigation of The Relationship Between Separation Anxiety And Self-Regulation And Executive Function Skills in Preschool Students

Year 2025, Volume: 26 Issue: 1, 135 - 153, 30.04.2025

Sümeyye Belhan Çelik , Elif Bahar Bacanak , Gonca Bumin

https://doi.org/10.17679/inuefd.1525227

Abstract

Separation anxiety, which occurs because preschool students are separated by entering a different environment, can result in not wanting to go to school, and it is important to have self-regulation and executive function skills in order to cope with this anxiety and ensure adaptation to school. This study aims to observe the relationship between preschool students’ separation anxiety and their self-regulation and executive function skills. 79 preschool students were included in the study. Separation Anxiety Scale for Nest Children (SASNC), Self-Regulation Skills Scale for Children Aged 4-6 Years (SRSS) and Childhood Executive Functions Inventory (CHEXI) were used for collecting data. Between SASNC results SRSS’s total (r=-0,286, p=0,011), inhibitory control (r=-0,315, p=0,005), attention (r=-0,249, p=0,027) score a significant negative correlation was found. There was a positive correlation between SASNC and CHEXI total (r=0,277, p=0,013) score. In our study, it was found that students with better self-regulation and executive function skills experienced less separation anxiety. Showing high performance in situations that require self-regulation and executive skills can have a positive effect on children being less depressed and experiencing less anxiety in the face of incidents than their peers. As found in previous studies, executive function skills in the preschool period were found to reflect school readiness. In addition, self-regulation skills are very important for children in regulating their behavior and coping with their anxiety. Because a child who struggles with behavioral control could not feel like a part of her friends' and the school's community and could not want to go to school. Therefore, before starting preschool education, it is important to develop self-regulation and executive function skills to both reduce anxiety and adapt to school.

Keywords

anxiety , executive functions , preschool , self-control , separation

Ethical Statement

Ethics committee approval dated 17.02.2023 and numbered E-68552689-000-00002697385 was received from the Hacettepe University Ethics Committee. The research was conducted under the guidelines related to the Helsinki Declaration of Human Rights. In order to obtain information about the students, the teachers and parents we included in the surveys were approved by the informed consent form stating the purpose and methods of the study Parents were informed that their children's information would be kept confidential.

Supporting Institution

-

Thanks

The authors sincerely thank all of the participants who participated in this study.

Okul Öncesi Eğitim Gören Öğrencilerde Ayrılma Kaygısı ile Öz-Düzenleme ve Yürütücü İşlev Becerileri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi

Abstract

Okul öncesi dönemde olan öğrenciler farklı bir ortama girerek ayrılık yaşadığı için oluşan ayrılık kaygısı, okula gitmeyi istememek ile sonuçlanabilmektedir ve bu kaygıyla baş edebilmek ve okula uyumu sağlamak için öz-düzenleme ve yürütücü işlev becerilerine sahip olmak önem arz etmektedir. Bu çalışma, okul öncesi öğrencilerinin ayrılma kaygısının öz-düzenleme ve yürütücü işlev becerileri ile ilişkisini incelemeyi amaçlamaktadır. Araştırmaya okul öncesi eğitim gören 79 öğrenci dahil edildi. Verilerin toplanmasında Yuva Çocukları İçin Ayrılma Kaygısı Ölçeği (YÇİAKÖ), 4-6 Yaş Çocuklarına Yönelik Öz-Düzenleme Becerileri Ölçeği (ÖDBÖ) ve Çocukluk Dönemi Yürütücü İşlev Envanteri (ÇDYİE) kullanıldı.Yapılan çalışmada YÇİAKÖ sonuçları ile ÖDBÖ toplam (r=-0,286; p=0,011), engelleyici kontrol (r=-0,315; p=0,005), dikkat (r=-0,249; p=0,027) puanlarının negatif yönde ilişkili olduğu bulundu. YÇİAKÖ ile ÇDYİE toplam (r=0,277; p=0,013) puanı arasında pozitif yönde ilişki vardı. Çalışmamızda daha iyi öz-düzenleme ve yürütücü işlev becerilerine sahip öğrencilerin daha az ayrılma kaygısı yaşadıkları bulundu. Öz-düzenleme ve yürütücü becerileri gerektiren durumlarda yüksek performans göstermek, çocukların olaylar karşısında yaşıtlarına göre daha az depresyona girmesi ve daha az kaygı yaşaması konusunda pozitif bir etkiye sahip olabilmektedir. Önceki araştırmalarda saptandığı gibi, okul öncesi dönemdeki yürütücü işlev becerilerinin okula hazır bulunuşluğu arttırdığı tespit edilmiştir. Ayrıca öz-düzenleme becerisi de çocukların davranışlarını düzenlemesi ve kaygılarıyla baş edebilmesi konusunda çocuklar için çok önemlidir. Çünkü davranış kontrolünde başarılı olamayan çocuk kendisini okul ortamına ve arkadaşlarına ait hissedemeyebilir ve okula gitmek istemeyebilir. Bu yüzden okul öncesi eğitimine başlamadan önce hem kaygıyı azaltmak hem de okula uyumu sağlamak için öz-düzenleme ve yürütücü işlev becerilerinin geliştirilmesi önem arz eder.

Keywords

anksiyete , ayrılık , okul öncesi , öz-denetim , yürütücü fonksiyon

Ethical Statement

Ethics committee approval dated 17.02.2023 and numbered E-68552689-000-00002697385 was received from the Hacettepe University Ethics Committee. The research was conducted under the guidelines related to the Helsinki Declaration of Human Rights. In order to obtain information about the students, the teachers and parents we included in the surveys were approved by the informed consent form stating the purpose and methods of the study Parents were informed that their children's information would be kept confidential.

Supporting Institution

-

Thanks

The authors sincerely thank all of the participants who participated in this study.

References

• kman, Y. (1994). Anaokulu öğrencileri ayrılık kaygısı ölçeği. Turkish Psychological Counseling and Guidance Journal, 2(5), 13-18.
• Aksoy, A. B., & Yaralı, K. T. (2017). Çocukların öz düzenleme becerileri ile oyun becerilerinin cinsiyete göre incelenmesi. Trakya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 7(2), 442-455.
• Alisinanoğlu, F., & Kesicioğlu, O. S. (2010). Okul öncesi dönem çocuklarının davranış sorunlarının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi (Giresun ili örneği). Kuramsal Eğitimbilim Dergisi.
• Alisinanoğlu, F., & Ulutaş, İ. (2003). Çocukların kaygı düzeyleri ile annelerinin kaygı düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Eğitim ve Bilim, 28(128).
• Arabacıoğlu, B., & Kahraman, P. B. (2021). OKUL ÖNCESİ DÖNEM ÇOCUKLARININ OKULA UYUM DÜZEYLERİ VE EBEVEYN TUTUMLARININ FARKLI DEĞİŞKENLER AÇISINDAN İNCELENMESİ. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 25(1), 175-192.
• Astarlar, F. (2019). Okul öncesi eğitime devam eden 4-6 yaş çocuklarının öz-düzenleme becerilerinin izlenmesi Pamukkale Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü].
• Aydöner, S. (2022). Okul Öncesi Çocuklarda Duyusal İşlemleme, Motor ve Bilişsel Becerilerin Okula Hazırbulunuşluk ile İlişkisinin İncelenmesi.
• Aykaş, M. (2024). Okul öncesi dönem çocukların yürütücü işlev becerileri ile sınıfa uyumları arasındaki ilişkinin incelenmesi.
• Benjamin, R. S., Costello, E. J., & Warren, M. (1990). Anxiety disorders in a pediatric sample. Journal of anxiety disorders, 4(4), 293-316.
• Blair, C., & Razza, R. P. (2007). Relating effortful control, executive function, and false belief understanding to emerging math and literacy ability in kindergarten. Child development, 78(2), 647-663.
• Bora, A., & Ünüvar, P. Okul Öncesi Eğitime Devam Eden Çocukların Kaygıları İle Ebeveynlerinin Kaygıları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi(56), 345-361.
• Bosquet, M., & Egeland, B. (2006). The development and maintenance of anxiety symptoms from infancy through adolescence in a longitudinal sample. Development and Psychopathology, 18(2), 517-550.
• Bronson, L. M. (2019). Preventing child sexual abuse: A prevention program for elementary school students. California State University, Long Beach.
• Buckner, J. C., Mezzacappa, E., & Beardslee, W. R. (2009). Self‐regulation and its relations to adaptive functioning in low income youths. American Journal of Orthopsychiatry, 79(1), 19-30.
• Camerota, M., Willoughby, M. T., Kuhn, L. J., & Blair, C. B. (2018). The Childhood Executive Functioning Inventory (CHEXI): Factor structure, measurement invariance, and correlates in US preschoolers. Child Neuropsychology, 24(3), 322-337.
• Cole, P. M., Usher, B. A., & Cargo, A. P. (1993). Cognitive risk and its association with risk for disruptive behavior disorder in preschoolers. Journal of Clinical Child Psychology, 22(2), 154-164.
• Cox, K. S. (1980). The effects of second-language study on the cognitive flexibility of freshman university students. The Ohio State University.
• Çıkrıkçı, A. (2020). Okul öncesi eğitime yeni başlayan çocukların ayrılma kaygıları ile annelerinin kaygıları arasındaki ilişki Bursa Uludag University (Turkey)].
• Denham, S. A., Bassett, H. H., Way, E., Mincic, M., Zinsser, K., & Graling, K. (2012). Preschoolers’ emotion knowledge: Self-regulatory foundations, and predictions of early school success. Cognition & emotion, 26(4), 667-679.
• Diamond, A. (2013). Executive functions. Annual review of psychology, 64, 135-168.
• Diamond, A. (2016). Why improving and assessing executive functions early in life is critical. Else-Quest, N. M., Hyde, J. S., Goldsmith, H. H., & Van Hulle, C. A. (2006). Gender differences in temperament: a meta-analysis. Psychological bulletin, 132(1), 33.
• Erol, A., & İvrendi, A. (2018). 4-6 yaş çocuklarına yönelik öz-düzenleme becerileri ölçeğinin geliştirilmesi (anne formu). Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 44(44), 178-195.
• Espy, K. A., McDiarmid, M. M., Cwik, M. F., Stalets, M. M., Hamby, A., & Senn, T. E. (2004). The contribution of executive functions to emergent mathematic skills in preschool children. Developmental neuropsychology, 26(1), 465-486.
• Eysenck, M. W., & Calvo, M. G. (1992). Anxiety and performance: The processing efficiency theory. Cognition & emotion, 6(6), 409-434.
• Geronimi, E. M., Patterson, H. L., & Woodruff-Borden, J. (2016). Relating worry and executive functioning during childhood: The moderating role of age. Child Psychiatry & Human Development, 47, 430-439.
• Hughes, C., & Ensor, R. (2011). Individual differences in growth in executive function across the transition to school predict externalizing and internalizing behaviors and self-perceived academic success at 6 years of age. Journal of experimental child psychology, 108(3), 663-676.
• Jahromi, L. B., & Stifter, C. A. (2008). Individual differences in preschoolers' self-regulation and theory of mind. Merrill-Palmer Quarterly (1982-), 125-150.
• Kalaycı, Ş. (2016). SPSS uygulamalı çok değişkenli istatistik teknikleri,(7. baskı), Asil Yayın Dağıtım Ltd. Şti., Ankara.
• Kısaoğlu, Ş. Y., & Çetin, A. (2023). 5-6 yaşındaki çocukların öz düzenleme ile erken okuryazarlık becerileri arasındaki ilişki. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 11(2), 328-345.
• Küçüködük, C. (2015). 3-5 yaş arasında ve anaokuluna giden çocuk annelerinin ayrılma kaygısı ve bağlanma biçimleri ile çocuğun davranışları ve ayrılma kaygısı arasındaki ilişki: bilişsel esnekliğin aracı rolü Sosyal Bilimler Enstitüsü].
• Ladd, G. W., & Burgess, K. B. (2001). Do relational risks and protective factors moderate the linkages between childhood aggression and early psychological and school adjustment? Child development, 72(5), 1579-1601.
• Lee, J. K., & Orsillo, S. M. (2014). Investigating cognitive flexibility as a potential mechanism of mindfulness in generalized anxiety disorder. Journal of behavior therapy and experimental psychiatry, 45(1), 208-216.
• Manassis, K. (2001). Child–parent relations: Attachment and anxiety disorders. Anxiety disorders in children and adolescents, 255.
• Montroy, J. J., Bowles, R. P., Skibbe, L. E., McClelland, M. M., & Morrison, F. J. (2016). The development of self-regulation across early childhood. Developmental psychology, 52(11), 1744.
• Morrison, F. J., Ponitz, C. C., & McClelland, M. M. (2010). Self-regulation and academic achievement in the transition to school.
• Murphy, Y. E., Luke, A., Brennan, E., Francazio, S., Christopher, I., & Flessner, C. A. (2018). An investigation of executive functioning in pediatric anxiety. Behavior modification, 42(6), 885-913.
• Peleg, O., Halaby, E., & Whaby, E. N. (2006). The relationship of maternal separation anxiety and differentiation of self to children's separation anxiety and adjustment to kindergarten: A study in Druze families. Journal of anxiety disorders, 20(8), 973-995.
• Pepito, G., & Montalbo, I. C. (2019). Separation anxiety on preschoolers’ development. International Journal of English and Education, 8(1), 229-239.
• Puliafico, A. C., & Kendall, P. C. (2006). Threat-related attentional bias in anxious youth: A review. Clinical child and family psychology review, 9, 162-180.
• Rapee, R. M., Schniering, C. A., & Hudson, J. L. (2009). Anxiety disorders during childhood and adolescence: Origins and treatment. Annual review of clinical psychology, 5, 311-341.
• Rebega, O., & Benga, O. (2013). Attentional mechanisms in subclinical anxiey in school-aged children. Cognition, Brain, Behavior, 17(4), 315.
• Rothbart, M. K., Ellis, L. K., Rosario Rueda, M., & Posner, M. I. (2003). Developing mechanisms of temperamental effortful control. Journal of personality, 71(6), 1113-1144.
• Rubin, K. H., & Burgess, K. B. (2001). Social withdrawal and anxiety. The developmental psychopathology of anxiety(Pt III), 407-434.
• Saarni, C. (2011). Emotional development in childhood. Encyclopedia on early childhood development, 2(4), 1-7.
• Saraç, S., Abanoz, T., & Ogelman, H. G. (2021). Okul öncesi dönem çocuklarının öz düzenleme becerilerinin bazı demografik değişkenler açısından incelenmesi. Gelişim ve Psikoloji Dergisi, 2(3), 1-11.
• Schlarb, A. A., Jaeger, S., Schneider, S., In-Albon, T., & Hautzinger, M. (2016). Sleep problems and separation anxiety in preschool-aged children: A path analysis. Journal of child and family studies, 25, 902-910.
• Sektnan, M., McClelland, M. M., Acock, A., & Morrison, F. J. (2010). Relations between early family risk, children's behavioral regulation, and academic achievement. Early childhood research quarterly, 25(4), 464-479.
• Şentürk Gülhan, N., & Burak, Y. (2023). Okul Öncesi Dönem Çocukların Öğrenme Güçlüğü Erken Belirtileri ile Erken Okuryazarlık ve Yürütücü İşlev Becerileri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Journal of Mother Tongue Education/Ana Dili Egitim Dergisi, 11(3).
• Şepitci Sarıbaş, M., & Gültekin Akduman, G. (2019). 5-6 Yaş Çocuklarının Öz Düzenleme Becerilerinin Okul Uyumu İle İlişkisi. Journal of International Social Research, 12(63).
• Tetering, M. v., Laan, A. v. d., Kogel, C. d., Groot, R. d., & Jolles, J. (2020). Sex differences in self-regulation in early, middle and late adolescence: A large-scale cross-sectional study. Plos one, 15(1), e0227607.
• Thorell, L. B., & Nyberg, L. (2008). The Childhood Executive Functioning Inventory (CHEXI): A new rating instrument for parents and teachers. Developmental neuropsychology, 33(4), 536-552.
• Trainin, G., & Swanson, H. L. (2005). Cognition, metacognition, and achievement of college students with learning disabilities. Learning Disability Quarterly, 28(4), 261-272.
• Tuncer, N. (2018). Okul öncesi çocuklarının yürütücü işlevlerinin gelişimini desteklemeye yönelik öğretmen eğitim programının etkililiğinin incelenmesi. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Tutkun, C., & Tezel Şahin, F. (2016). Dört-beş yaş çocuklarının öz düzenleme becerilerinin incelenmesi.
• Wang, T., Li, M., Xu, S., Liu, B., Wu, T., Lu, F., Xie, J., Peng, L., & Wang, J. (2019). Relations between trait anxiety and depression: A mediated moderation model. Journal of affective disorders, 244, 217-222.
• Wesarg-Menzel, C., Ebbes, R., Hensums, M., Wagemaker, E., Zaharieva, M. S., Staaks, J. P., van den Akker, A. L., Visser, I., Hoeve, M., & Brummelman, E. (2023). Development and socialization of self-regulation from infancy to adolescence: A meta-review differentiating between self-regulatory abilities, goals, and motivation. Developmental Review, 69, 101090.
• Wichstrøm, L., Berg‐Nielsen, T. S., Angold, A., Egger, H. L., Solheim, E., & Sveen, T. H. (2012). Prevalence of psychiatric disorders in preschoolers. Journal of child psychology and psychiatry, 53(6), 695-705.
• Yaralı, K. T., & Aytar, F. A. G. (2017). Okul öncesi dönem çocuklarının davranışlarının öz düzenleme becerileri yönünden incelenmesi. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 13(3), 856-870.
• Yıldırım, M. S. Ö., & Yaşa, C. (2019). Ebeveynleri boşanmış yetişkin bireylerin kişilerarası ilişkilerinde bağlanma modelleri ile ayrılma kaygısının ilişkisi. Anemon Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7(4), 267-278.
• Yu, Y., Yu, Y., & Lin, Y. (2020). Anxiety and depression aggravate impulsiveness: the mediating and moderating role of cognitive flexibility. Psychology, health & medicine, 25(1), 25-36.
• Zelazo, P. D., & Frye, D. (1998). Cognitive complexity and control: II. The development of executive function in childhood. Current Directions in Psychological Science, 7(4), 121-126.
• Zimmerman, B. J., & Schunk, D. H. (2001). Reflections on theories of self-regulated learning and academic achievement. Self-regulated learning and academic achievement: Theoretical perspectives, 2, 289-307.