İDARİ YARGILAMA USULÜNDE KANUN YARARINA TEMYİZ

Yıl 2020, Cilt: 11 Sayı: 1, 353 - 371, 30.06.2020

Burkay Can Kara

https://doi.org/10.21492/inuhfd.704292

Cited By: 3

Öz

Kanun yararına temyiz, İdari Yargılama Usulü Kanununda düzenlenen olağanüstü kanun yollarından biridir. İdari yargı yerlerinin kesin olarak verdikleri kararlar ile kesin olarak verilmemiş olmakla birlikte kanun yolları aşamasında taraflarca başvuru yapılmaması sebebiyle kesinleşen nihai kararları, kanun yararına temyiz başvurusuna konu edilebilir. Kanun yararına temyiz incelemesi sonucu verilen kararlar, İdari Yargılama Usulü Kanununun 51. maddesi uyarınca başvuruya konu edilen mahkeme kararının hukuki sonuçlarını ortadan kaldırmamaktadır. Kesin hüküm kavramı çerçevesinde yorumlanan bu düzenleme, kanun yararına temyiz incelemesi sonucunda verilecek bozma kararının kendi hukuki sonuçları olmayacağı anlamını taşımamaktadır. İptal talebinin reddi yönündeki kararlar kesin hüküm niteliği taşımaz ve bu tip kararların kanun yararına bozulması hukuki sonuç doğurabilir. Kanun yararına bozma kararının uyuşmazlığın esasına ilişkin bir hukuka aykırılık saptaması durumunda, hukuka bağlı idarenin uymakla yükümlü olduğu bir yargı kararı ortaya çıkar. Başka bir ifadeyle bu hâllerde idare, kanun yararına temyiz sonucu verilen bozma kararına uymakla yükümlüdür ve bu yükümlülük, ilgililerce talep konusu edilebilir niteliktedir.

Anahtar Kelimeler

İdari Yargılama Usulü, Olağanüstü Kanun Yolları, Kanun Yararına Temyiz, Kesin Hüküm

APPEAL FOR THE SAKE OF LAW IN ADMINISTRATIVE JUDICIAL PROCEDURE

Öz

Appeal for the sake of law is one of the extraordinary legal remedies regulated in Code of Administrative Judicial Procedure. Administrative courts’ definite final decisions and their final decisions that became definite at process of legal remedies may be subject to appeal for the sake of law. According to Article 51 of Code of Administrative Judicial Procedure; decisions made as a result of this legal remedy will not eliminate the legal consequences of administrative court’s decision. This article, which is interpreted within the frame of res judicata concept, does not mean the decision of reversal will not have its own legal consequences. Rejection of a nullity action is a decision but it does not constitute a res judicata. So reversal of these decisions may have legal consequences.If the decision of reversal detects a contradiction to law on the basis of dispute, a lawful administration will have an obligation to act as indicated in the decision. This obligation can be requested by those concerned.  

Anahtar Kelimeler

Administrative Jurdicial Procedure, Extraordinary Legal Remedies, Appeal for the Sake of Law, Res Judicata

Kaynakça

• ---: Milli Güvenlik Konseyi – İdari Yargılama Usulü Kanunu Tasarısı ve Adalet Komisyonu Raporu, (Türkiye Büyük Millet Meclisi – 1908’den Günümüze Tutanaklar, https://www.tbmm.gov.tr/kutuphane/tutanak_sorgu.html) (Erişim: 01.03.2020)
• AKYILMAZ, Bahtiyar/SEZGİNER, Murat/KAYA, Cemil: Açıklamalı – İçtihatlı Türk İdari Yargılama Hukuku, Savaş Yayınevi, Ankara 2019.
• ARAS ALTINOK, Zeliha: İptal Kararlarının Hukuki Etki ve Sonuçları, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara 2018.
• ARSLAN, Ramazan/YILMAZ, Ejder/TAŞPINAR AYVAZ, Sema/HANAĞASI, Emel: Medenî Usul Hukuku, 5. Baskı, Yetkin Yayınları, Ankara 2019.
• ASLAN, Zehreddin/BARLASS, İrfan/BERK, Kahraman/ARAT, Nilay/SAYHAN, Şebnem/BARDAKCI, Mehmet Akif/GÜMÜŞKAYA, Gamze/KAĞITCIOĞLU, Mutlu/ALTINDAĞ, Halil: Açıklamalı ve İçtihatlı İdari Yargılama Usulü Kanunu, Seçkin Yayın, Ankara 2019.
• AVCI, Mustafa: “6545 ve 6552 Sayılı Kanunlar ile İdari Yargıya İlişkin Kanunlarda Yapılan Değişiklikler Üzerine Bir İnceleme”, Legal Hukuk Dergisi, 152, 2015, s.35-106.
• AYDIN, Hüseyin: İdari Yargıda Kanun Yolu, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Çankaya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara 2010.
• AZRAK, Ali Ülkü: “İptal Davalarının Objektif Niteliği Üzerine Düşünceler”, Onar Armağanı, İstanbul 1977, s.145-164.
• CANDAN, Turgut: Açıklamalı İdari Yargılama Usulü Kanunu, 7. Baskı, Yetkin Yayınları, Ankara 2017.
• CENTEL, Nur/ZAFER, Hamide: Ceza Muhakemesi Hukuku, 12. Baskı, Beta Yayınları, İstanbul 2015.
• CHAPUS René: Droit Du Contentieux Administratif, 13. Baskı, Montchrestien, Paris 2008.
• ÇAĞLAYAN, Ramazan: İdari Yargı Kararlarına Karşı Başvuru Yolları (Fransa-Türkiye: Mukayeseli Bir Deneme), Seçkin Yayınevi, Ankara 2017.
• DERDİMAN, R. Cengiz: İdarî Yargının Genel Esasları, Aktüel Yayınları, 3. Baskı, Bursa 2014.
• DURAN, Lûtfi: İdare Hukuku Meseleleri, Fakülteler Matbaası, İstanbul 1964.
• ERSÖZ, Ahmet Kürşat/GÜZEL, Oğuzhan (ed.): İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun Kabul Edilişinin 35. Yıl Dönümü Sempozyumu, On İki Levha Yayınları, İstanbul 2017.
• GÖZÜBÜYÜK, A. Şeref/TAN, Turgut: İdare Hukuku Cilt II İdari Yargılama Hukuku, 9. Baskı, Turhan Kitabevi, Ankara 2017.
• GÜRKAN, Mehmet/DENİZ, Yusuf/BOZ, Selman Sacit: “İdarî Yargıda Kanun Yararına Bozma”, Selçuk Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 21(1), 2013, s.105-128.
• KAPLAN, Gürsel: İdari Yargılama Hukuku, 6. Baskı, Ekin Yayınları, Bursa 2020.
• KAPLAN, Gürsel: Fransız İdari Yargılama Hukukunda Kararlara Karşı Başvuru Yolları, Ekin Yayınları, Bursa 2016.
• KARAHANOĞULLARI, Onur: İdari Yargı - İdarenin Hukuka Zorlanması, Turhan Kitabevi, Ankara 2019.
• KARAVELİOĞLU, Celâl: Açıklamalı, İçtihatlı ve İstinaf Kurumuyla İdari Yargılama Usulü Kanunu, 9. Baskı, Adalet Yayınevi, Ankara 2016.
• KUNTER, Nurullah: “Olağanüstü Temyiz Kanun Yolunda Reform”, Ceza Adaletinde Reform İlkeleri Sempozyumu, İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası, 38(1-4), 1973, s.163-175.
• KURU, Baki: İstinaf Sistemine Göre Yazılmış Medenî Usul Hukuku (Ders Kitabı), Yetkin Yayınları, Ankara 2017.
• NALBANTOĞLU, Cahit: “Kanun Yararına Temyizin Düşündürdükleri”, Yargıtay Dergisi, 2, 1977, s.125-131.
• ÖZBEK, Veli Özer/DOĞAN, Koray/BACAKSIZ, Pınar/TEPE, İlker: Ceza Muhakemesi Hukuku, 11. Baskı, Seçkin Yayınevi, Ankara 2018.
• ÖZEKES, Muhammet: Pekcanıtez Usûl Medenî Usûl Hukuku Cilt III, 15. Baskı, On İki Levha Yayınları, İstanbul 2017.
• ÖZTÜRK, Bahri/TEZCAN, Durmuş/ERDEM, Mustafa Ruhan/SIRMA GEZER, Özge/SAYGILAR KIRIT, Yasemin F./ALAN AKCAN, Esra/ÖZAYDIN, Özdem/ERDEN TÜTÜNCÜ, Efser: Nazari ve Uygulamalı Ceza Muhakemesi Hukuku, 11. Baskı, Seçkin Yayınevi, Ankara 2017.
• TEKİNSOY, M. Ayhan: “Danıştay’ın Temyiz İncelemesi Üzerine Verdiği Kararların Uygulanması”, İnönü Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 5(2), 2014, s.23-50.
• ULER, Yıldırım: İdari Yargıda İptal Kararlarının Sonuçları, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Yayınları, Ankara 1970.
• ULUSOY, Ali D.: Yeni Türk İdare Hukuku, Yetkin Yayınları, Ankara 2019.
• YILDIZ, Müzeyyen: “Kanun Yararına Bozma”, Ankara Barosu Dergisi, 4, 1995, s.52-65.
• YILMAZ, Ejder: Olağanüstü Temyiz, Yetkin Yayınları, Ankara 2003.
• ZABUNOĞLU, Yahya Kâzım: İdare Hukuku Cilt 2, Yetkin Yayınları, Ankara 2012.
• Anayasa Mahkemesi Kararlar Bilgi Bankası (Erişim: 01.03.2020)
• HukukTürk İçtihat Bilgi Bankası/Kazancı İçtihat Bilgi Bankası (Erişim: 01.03.2020)