Dinin temelini oluşturan ayet ve hadislerin gerçekleştirmek istedikleri hedefler, “makasıdu’ş-şeria” kavramıyla ifade edilmiştir. Fert ve toplumun maslahatı için önemli değerleri barındıran bu kavram, tarihten günümüze birçok araştırmaya konu olmuştur. Bu çalışma, din eğitiminin hedefleriyle yakın ilişkisi bulunan “makasıdu’ş-şeria” nın ortaya koyduğu değerlerin din eğitiminin hedefleri olarak kabul edilme imkanının araştırılması amacıyla yapılmıştır. Din eğitiminin hedefleri incelendiği zaman; dinden gelen mesajların içselleştirilerek bu mesajların içerdiği değerlerin kişisel ve sosyal hayatta davranışa dönüştürülmesi olarak görülmektedir. Ayet ve hadislerin nihai hedeflerinin toplum ve bireylerin dini ve dünyevi maslahatlarını gerçekleştirmek olduğunu savunan “Maksıdu’ş-Şeria” ile dinden gelen mesajları davranışa dönüştürme amacında olan din eğitiminin, hedefleri arasında bir yakınlık olduğu görülmektedir. Makasıdu’ş-şeria ile ifade edilen değerler, din eğitimi yoluyla kazandırılmak istenilen hedefler midir, “makasıdu’ş-şeria” nın din eğitiminin hedefleri olabilme imkânı var mıdır, soruları çalışmanın problemini oluşturmaktadır. Makasıdu’ş-şeria kavramı tarih boyunca eğitime konu olmasına rağmen daha çok “Usul-ü Fıkıh ve Kelam” disiplini çerçevesinde incelenmiştir. Din eğitimi alanıyla da alakalı olduğu düşünülen konu üzerinde, din eğitimi perspektifiyle yeterli çalışma yapılmamış olması, bir eksiklik olarak görülmektedir. Konuyla alakalı yapılacak araştırmanın önemli bir boşluğu dolduracağı ve disiplinler arası bir çalışma olacağı öngörülmektedir. Temel insan haklarıyla da yakından alakalı olan konu, çalışmayı özgün ve önemli kılmaktadır. Araştırmamızda İslam’ın temel kaynakları ve konuyla alakalı eserler incelenerek yorumlanmıştır. Çalışmamız nitel bir araştırma olup doküman analizi yöntemi kullanılmıştır. Konu, din eğitiminin “içe dönük” ve “ötekine dönük” hedefleri bağlamında ele alınmıştır.
Çalışmamızın sonucunda “makasıdu’ş-şeria” nın alt başlığı olan “Zarurat-ı hamse”nin, insanların bireysel ve toplumsal mutlulukları için dini değer ve hedefler olarak öğretilme potansiyeline sahip olduğu; din eğitiminin hedefleri olarak öğretilmesi durumunda din eğitimini daha kapsayıcı ve evrensel kılacağı kanaatine varılmıştır.
Dinin temelini oluşturan ayet ve hadislerin gerçekleştirmek istedikleri hedefler, “makasıdu’ş-şeria” kavramıyla ifade edilmiştir. Fert ve toplumun maslahatı için önemli değerleri barındıran bu kavram, tarihten günümüze birçok araştırmaya konu olmuştur. Bu çalışma, din eğitiminin hedefleriyle yakın ilişkisi bulunan “makasıdu’ş-şeria” nın ortaya koyduğu değerlerin din eğitiminin hedefleri olarak kabul edilme imkanının araştırılması amacıyla yapılmıştır. Din eğitiminin hedefleri incelendiği zaman; dinden gelen mesajların içselleştirilerek bu mesajların içerdiği değerlerin kişisel ve sosyal hayatta davranışa dönüştürülmesi olarak görülmektedir. Ayet ve hadislerin nihai hedeflerinin toplum ve bireylerin dini ve dünyevi maslahatlarını gerçekleştirmek olduğunu savunan “Maksıdu’ş-Şeria” ile dinden gelen mesajları davranışa dönüştürme amacında olan din eğitiminin, hedefleri arasında bir yakınlık olduğu görülmektedir. Makasıdu’ş-şeria ile ifade edilen değerler, din eğitimi yoluyla kazandırılmak istenilen hedefler midir, “makasıdu’ş-şeria” nın din eğitiminin hedefleri olabilme imkânı var mıdır, soruları çalışmanın problemini oluşturmaktadır. Makasıdu’ş-şeria kavramı tarih boyunca eğitime konu olmasına rağmen daha çok “Usul-ü Fıkıh ve Kelam” disiplini çerçevesinde incelenmiştir. Din eğitimi alanıyla da alakalı olduğu düşünülen konu üzerinde, din eğitimi perspektifiyle yeterli çalışma yapılmamış olması, bir eksiklik olarak görülmektedir. Konuyla alakalı yapılacak araştırmanın önemli bir boşluğu dolduracağı ve disiplinler arası bir çalışma olacağı öngörülmektedir. Temel insan haklarıyla da yakından alakalı olan konu, çalışmayı özgün ve önemli kılmaktadır. Araştırmamızda İslam’ın temel kaynakları ve konuyla alakalı eserler incelenerek yorumlanmıştır. Çalışmamız nitel bir araştırma olup doküman analizi yöntemi kullanılmıştır. Konu, din eğitiminin “içe dönük” ve “ötekine dönük” hedefleri bağlamında ele alınmıştır.
Çalışmamızın sonucunda “makasıdu’ş-şeria” nın alt başlığı olan “Zarurat-ı hamse”nin, insanların bireysel ve toplumsal mutlulukları için dini değer ve hedefler olarak öğretilme potansiyeline sahip olduğu; din eğitiminin hedefleri olarak öğretilmesi durumunda din eğitimini daha kapsayıcı ve evrensel kılacağı kanaatine varılmıştır.
Primary Language | Turkish |
---|---|
Subjects | Islamic Studies (Other) |
Journal Section | Articles |
Authors | |
Publication Date | November 30, 2024 |
Submission Date | June 7, 2024 |
Acceptance Date | September 23, 2024 |
Published in Issue | Year 2024 |