DİN SOSYOLOJİSİ METOT ARIYOR: MÜMTAZ TURHAN VE GÖSTERGEBİLİMSEL ANALİZ

Year 2017, Volume: 12 Issue: 1, 117 - 137, 20.06.2017

Birsen Banu Okutan

Abstract

Sosyolojinin metotlarını kullanan bir
alt disiplin hüviyetindeki din sosyolojisi, Müslüman bireylerin toplumda neleri
nasıl yaptığını, kurumsal yapılanmaların ve sosyal ilişkilerin nasıl
geliştiğini inceleme soruları olarak ele almaktadır. Bugün nomotetik yaklaşımlardan ziyade ideografik eğilimleri takip
eden çalışmalar, sıradan insana eğilerek bireyi, önce kendi toplumunun, sonra
büyük T’li Toplumun içinde geliştirdiği tavırları bağlamlarında açıklamaya,
daha net ifadeyle “anlamaya” uğraşmaktadır. Bu çalışmanın hedefi inceleme
masasına yatırılan birimlerin katlarını açmak için, iletişim, görsel sanatlar,
medya, reklamcılık, dilbilimi gibi alanlarda geniş açı sağlayan “göstergebiliminin”,
din sosyolojisi alanı içindeki yöntemsel imkânını tartışmaktır. Hipotetik
olarak “göstergebilim din sosyolojisi disiplinine metodolojik açı sağlar” ve
“Mümtaz Turhan’ın din sosyolojisine katkıları göstergebilimsel olarak yeniden
okunabilir” şeklinde formüle edilen iki önerme sorgulanmaktadır. Bu çerçevede,
çalışmanın birinci bölümünde, din sosyolojisi disiplini ile göstergebilimin
yöntemsel olabilirliği tartışılacak; ardından Mümtaz Turhan’ın din
sosyolojisine katkıları açımlanarak, alan çalışmasından elde ettiği verileri göstergebilim
açısından tekrar yorumlanacaktır.

Keywords

metot, göstergebilim, kültür, Mümtaz Turhan, Din sosyolojisi

References

• -