رفع ثمن استهلاك الكهرباء بين الحكم الشرعي والاحتجاج الشعبي
Year 2018,
Volume: 13 Issue: 1, 193 - 171, 01.08.2018
Fadi Suûd El-cebbûr
Amine Erşîd El-aklî
Abstract
تدخل الكهرباء اليوم جميع المجالات، وتعد من الحاجات الأساسية التي يجب على
الدولة أن توصلها للمواطنين، لكن اعتماد الكهرباء على النفط في أغلب الدول شكل
تحدياً للدول الفقيرة بسبب الارتفاع المستمر لأسعار النفط عالمياً، ولذا تعمل الدول
الفقيرة بين الحين والآخر على إعادة النظر في أسعار استهلاك الكهرباء، وتفكر جدياً في
تحرير أسعارها تدريجياً بحيث لا تتحمل الميزانية أي دعم لها، وإنما يتحمل المواطن
كامل التكلفة لاستهلاك الكهرباء.
هذا الارتفاع المستمر في أسعار الكهرباء - والذي يؤدي إلى ارتفاع كثير من السلع أيضاً -
أوجد أصواتاً تنادي بالامتناع عن دفع ثمن استهلاك الكهرباء والاحتجاج على ذلك، وقد
جاءت هذه الدراسة لتبين حكم رفع التعرفة الكهربائية من قبل شركة الكهرباء المملوكة
للدولة بسبب ارتفاع أسعار الوقود، وحكم الوسائل الاحتجاجية من الامتناع عن الدفع أو
التظاهر والاعتصام السلمي، وختمت الدراسة ببعض التوصيات
References
- Abdulhalık, Ahmed, Meşrûiyyetu’l-muzâherât ve’l-ızdırâbât ve’l-i’tisâmât, http://forum.
islamstory.com
Abdulmaksud, Muhammed Ebubekir, “İâdetu’t-tevâzuni’l-mâlî li’l-akdi’l-idârî fî zılli’lezmeti’l-
mâliyyeti’l-âlemiyye”, el-Mu’temeru’l-ilmiyyi’s-seneviyyi’s-sâlis aşer,
Mansura Üniversitesi, 1-2 Nisan 2009.
el-Adevî, Safâ ed-Davî Ahmed, Hükmü’l-muzâherât ve’l-I’tisâmât, http://www.aldawy.
com/index.php?param=281&type=1
el-Ahmed, Süheyl ve Ebu Mariye, Ali, “el-Idrâb ani’l-amel: Dirâse mukârene beyne’lkânûn
ve’l-fıkhi’l-islâmî”, Mecelletü câmiati’n-necâh li’l-ebhâs (el-ulûmu’linsâniyye),
26 (6), 2012.
el-Âmidî, Ebu’l-hasen Seyyidüddin Ali b. Ebî Ali b. Muhammed (ö. H. 631), el-İhkâm fî
usûli’l-ahkâm, Beyrut-Dımaşk: el-Mektebü’l-islâmi, t.y.
el-Avâvede, Semir Muhammed Cum’a, Vâcibâtu’l-ummâl ve hukûkihim fi’ş-şerîati’lislâmiyye
mukârene mea kanûni’l-ameli’l-filistînî, Kudüs Üniversitesi, 2010.
el-Bâcî, Süleyman b. Halef, el-Müntekâ şerhu’l-muvattâ’, Dâru’l-kütübi’l-islâmî, t.y.
el-Buceyremî, Süleyman b. Muhammed (ö. H.1221), Hâşiyetü’l-buceyremî ale’l-minhâc,
Matbaatü’l-halebî, 1950.
el-Buhârî, Muhammed b. İsmâil, el-Câmiu’s-sahîhi’l-muhtasar, thk. Mustafa Dîb el-
Bagâ, Beyrut, 1987.
ed-Derdîr, Ebu’l-berekât Ahmed b. Muhammed el-Adevî, eş-Şerhu’l-kebîr, Dâru’l-fikr, t.y.
ed-Dureynî, Fethi, en-Nazariyyâtu’l-fıkhiyye, Câmiatu Dımaşk: 1996-97.
el-Esmerî, Salih b. Muhammed b. Hasan, Mecmûatu’l-fevâidi’l-behiyye alâ manzûmeti’lkavâidi’l-
behiyye, Dâru’s-semîî, 2000.
Farkos, Ebu Abdulmuiz Muhammed Ali, “Hukmu umûmi’l-izdırâbât ve’l-I’tisâmât ve’lmuzâherât”,
http://majles.alukah.net/showthread.php
el-Ganânîm, Kaddafi İzzat, el-Uzr ve eseruhu fî ukûdi’l-muâvedâti’l-mâliyye fi’l-fıkhi’lislâmi,
Amman, 2008.
el-Hadar, Abdulkerim b. Yûsuf, el-Edilletü ve’l-beyânât alâ hükmi’l-müzâherât ve’li’tisâmât,
Şebeketü Fersân li’l-magribi’l-islâmî, h. 1432. http://ferssan.wordpress.
com/2011/03/13/aladillawalbayyinat/
el-Hafîf, Ali, eş-Şerikât fi’l-fıkhi’l-islâmî, Arap Birliği Küresel Arap Araştırmaları Enstitüsü,
1962.
Hallâf, Abdulvehhâb, İlmu usûli’l-fıkh, Mektebetü’d-da’ve, Şebâbu’l-ezher, t.y.
el-Hattâb er-Raînî, Şemsüddin Muhammed b. Abdurrahman el-Trablûsî (ö. H. 954),
Mevâhibü’l-celîl şerhu muhtasar halîl, thk. Zekeriyya Umeyrât, Dâru âlemi’lkütüb,
2003.
el-Huleymî, Lueyy Muhammed Said Tevfîk, el-Ahkâmu’ş-şer’iyyetu li’l-ızdırâbât fi’lmiheni’l-
insâniyye, Yüksek Lisans Tezi, Gazze İslam Üniversitesi, 2010.
el-Hurkûşi, Abdulmelik b. Muhammed b. İbrahim en-Nisâbûrî, Ebû Sa’d (ö. H. 407),
Şerhu’l-mustasfâ, Mekke, h. 1424.
İbn âbidîn, Muhammed Emin Efendi, Tenbîhu’r-rukûd alâ mesâili’n-nukûd, y.y., t.y.
İbn Kayyım el-Cevziyye, Muhammed b. Ebubekr Eyyûb ez-Zer’î Ebû Abdullah, Âlâmu’lmuvakkaîn
and rabbi’l-âlemîn, thk. Muhammed Abdüsselam İbrahim, Beyrut,
1991.
İbn Kudâme el-Makdisî, Ebu Muhammed Muvaffakuddin Abdullah b. Ahmed (ö. H.
620), Ravzatü’n-nâzır ve cennetu’l-menâzir fî usûli’l-fıkh alâ mezhebi’l-imâm Ahmed
b. Hanbel, Müessesetü’r-reyyan, 2002.
________, el-Furûk (Envâru’l-burûk fî envâi’l-furûk), Alemu’l-kütüb, t.y
İbn Manzûr, Muhammed b. Mükrim, Lîsânu’l-arab, Beyrut, t.y.
YASAL KARAR VE KİTLESEL PROTESTO ARASINDA ELEKTRİK KULLANIMININ PAHALILAŞMASI
Year 2018,
Volume: 13 Issue: 1, 193 - 171, 01.08.2018
Fadi Suûd El-cebbûr
Amine Erşîd El-aklî
Abstract
Günümüzde elektrik hayatın her alanında kullanılmakta ve devletin
elektriği tüm vatandaşlarına sağlamakla yükümlü olduğu kabul
edilmektedir. Fakat elektrik üretiminin petrole bağlı olması, özellikle fakir
ülkelerde elektriğe ulaşmada sıkıntılar doğurmaktadır. Bunun bir sonucu
olarak fakir ülkeler zaman zaman, elektrik tüketim fiyatlarını yeniden
belirleme yoluna gitmekte ve kademeli olarak fiyatlarını serbest bırakmayı
düşünmektedirler. Zira elektrik tüketim bedelinin bir kısmını devletin
karşılaması durumunda devletin bütçesi bundan zarar görmektedir.
Elektrik fiyatının devamlı surette artması pek çok eşyanın da
pahalılaşmasına neden olmakta ve bu da kitlesel protestolara yol
açmaktadır.
Bu çalışma, artan elektrik fiyatları yüzünden devletin elektrik şirketi
tarafından elektrik tarifesinin zamnlandırılmasına yönelik yargı kararını
ve bu kararın halk nezdindeki sonuçlarını ele almakta ve sonuç kısmında
bazı önerilerde bulunmaktadır.
References
- Abdulhalık, Ahmed, Meşrûiyyetu’l-muzâherât ve’l-ızdırâbât ve’l-i’tisâmât, http://forum.
islamstory.com
Abdulmaksud, Muhammed Ebubekir, “İâdetu’t-tevâzuni’l-mâlî li’l-akdi’l-idârî fî zılli’lezmeti’l-
mâliyyeti’l-âlemiyye”, el-Mu’temeru’l-ilmiyyi’s-seneviyyi’s-sâlis aşer,
Mansura Üniversitesi, 1-2 Nisan 2009.
el-Adevî, Safâ ed-Davî Ahmed, Hükmü’l-muzâherât ve’l-I’tisâmât, http://www.aldawy.
com/index.php?param=281&type=1
el-Ahmed, Süheyl ve Ebu Mariye, Ali, “el-Idrâb ani’l-amel: Dirâse mukârene beyne’lkânûn
ve’l-fıkhi’l-islâmî”, Mecelletü câmiati’n-necâh li’l-ebhâs (el-ulûmu’linsâniyye),
26 (6), 2012.
el-Âmidî, Ebu’l-hasen Seyyidüddin Ali b. Ebî Ali b. Muhammed (ö. H. 631), el-İhkâm fî
usûli’l-ahkâm, Beyrut-Dımaşk: el-Mektebü’l-islâmi, t.y.
el-Avâvede, Semir Muhammed Cum’a, Vâcibâtu’l-ummâl ve hukûkihim fi’ş-şerîati’lislâmiyye
mukârene mea kanûni’l-ameli’l-filistînî, Kudüs Üniversitesi, 2010.
el-Bâcî, Süleyman b. Halef, el-Müntekâ şerhu’l-muvattâ’, Dâru’l-kütübi’l-islâmî, t.y.
el-Buceyremî, Süleyman b. Muhammed (ö. H.1221), Hâşiyetü’l-buceyremî ale’l-minhâc,
Matbaatü’l-halebî, 1950.
el-Buhârî, Muhammed b. İsmâil, el-Câmiu’s-sahîhi’l-muhtasar, thk. Mustafa Dîb el-
Bagâ, Beyrut, 1987.
ed-Derdîr, Ebu’l-berekât Ahmed b. Muhammed el-Adevî, eş-Şerhu’l-kebîr, Dâru’l-fikr, t.y.
ed-Dureynî, Fethi, en-Nazariyyâtu’l-fıkhiyye, Câmiatu Dımaşk: 1996-97.
el-Esmerî, Salih b. Muhammed b. Hasan, Mecmûatu’l-fevâidi’l-behiyye alâ manzûmeti’lkavâidi’l-
behiyye, Dâru’s-semîî, 2000.
Farkos, Ebu Abdulmuiz Muhammed Ali, “Hukmu umûmi’l-izdırâbât ve’l-I’tisâmât ve’lmuzâherât”,
http://majles.alukah.net/showthread.php
el-Ganânîm, Kaddafi İzzat, el-Uzr ve eseruhu fî ukûdi’l-muâvedâti’l-mâliyye fi’l-fıkhi’lislâmi,
Amman, 2008.
el-Hadar, Abdulkerim b. Yûsuf, el-Edilletü ve’l-beyânât alâ hükmi’l-müzâherât ve’li’tisâmât,
Şebeketü Fersân li’l-magribi’l-islâmî, h. 1432. http://ferssan.wordpress.
com/2011/03/13/aladillawalbayyinat/
el-Hafîf, Ali, eş-Şerikât fi’l-fıkhi’l-islâmî, Arap Birliği Küresel Arap Araştırmaları Enstitüsü,
1962.
Hallâf, Abdulvehhâb, İlmu usûli’l-fıkh, Mektebetü’d-da’ve, Şebâbu’l-ezher, t.y.
el-Hattâb er-Raînî, Şemsüddin Muhammed b. Abdurrahman el-Trablûsî (ö. H. 954),
Mevâhibü’l-celîl şerhu muhtasar halîl, thk. Zekeriyya Umeyrât, Dâru âlemi’lkütüb,
2003.
el-Huleymî, Lueyy Muhammed Said Tevfîk, el-Ahkâmu’ş-şer’iyyetu li’l-ızdırâbât fi’lmiheni’l-
insâniyye, Yüksek Lisans Tezi, Gazze İslam Üniversitesi, 2010.
el-Hurkûşi, Abdulmelik b. Muhammed b. İbrahim en-Nisâbûrî, Ebû Sa’d (ö. H. 407),
Şerhu’l-mustasfâ, Mekke, h. 1424.
İbn âbidîn, Muhammed Emin Efendi, Tenbîhu’r-rukûd alâ mesâili’n-nukûd, y.y., t.y.
İbn Kayyım el-Cevziyye, Muhammed b. Ebubekr Eyyûb ez-Zer’î Ebû Abdullah, Âlâmu’lmuvakkaîn
and rabbi’l-âlemîn, thk. Muhammed Abdüsselam İbrahim, Beyrut,
1991.
İbn Kudâme el-Makdisî, Ebu Muhammed Muvaffakuddin Abdullah b. Ahmed (ö. H.
620), Ravzatü’n-nâzır ve cennetu’l-menâzir fî usûli’l-fıkh alâ mezhebi’l-imâm Ahmed
b. Hanbel, Müessesetü’r-reyyan, 2002.
________, el-Furûk (Envâru’l-burûk fî envâi’l-furûk), Alemu’l-kütüb, t.y
İbn Manzûr, Muhammed b. Mükrim, Lîsânu’l-arab, Beyrut, t.y.
Year 2018,
Volume: 13 Issue: 1, 193 - 171, 01.08.2018
Fadi Suûd El-cebbûr
Amine Erşîd El-aklî
References
- Abdulhalık, Ahmed, Meşrûiyyetu’l-muzâherât ve’l-ızdırâbât ve’l-i’tisâmât, http://forum.
islamstory.com
Abdulmaksud, Muhammed Ebubekir, “İâdetu’t-tevâzuni’l-mâlî li’l-akdi’l-idârî fî zılli’lezmeti’l-
mâliyyeti’l-âlemiyye”, el-Mu’temeru’l-ilmiyyi’s-seneviyyi’s-sâlis aşer,
Mansura Üniversitesi, 1-2 Nisan 2009.
el-Adevî, Safâ ed-Davî Ahmed, Hükmü’l-muzâherât ve’l-I’tisâmât, http://www.aldawy.
com/index.php?param=281&type=1
el-Ahmed, Süheyl ve Ebu Mariye, Ali, “el-Idrâb ani’l-amel: Dirâse mukârene beyne’lkânûn
ve’l-fıkhi’l-islâmî”, Mecelletü câmiati’n-necâh li’l-ebhâs (el-ulûmu’linsâniyye),
26 (6), 2012.
el-Âmidî, Ebu’l-hasen Seyyidüddin Ali b. Ebî Ali b. Muhammed (ö. H. 631), el-İhkâm fî
usûli’l-ahkâm, Beyrut-Dımaşk: el-Mektebü’l-islâmi, t.y.
el-Avâvede, Semir Muhammed Cum’a, Vâcibâtu’l-ummâl ve hukûkihim fi’ş-şerîati’lislâmiyye
mukârene mea kanûni’l-ameli’l-filistînî, Kudüs Üniversitesi, 2010.
el-Bâcî, Süleyman b. Halef, el-Müntekâ şerhu’l-muvattâ’, Dâru’l-kütübi’l-islâmî, t.y.
el-Buceyremî, Süleyman b. Muhammed (ö. H.1221), Hâşiyetü’l-buceyremî ale’l-minhâc,
Matbaatü’l-halebî, 1950.
el-Buhârî, Muhammed b. İsmâil, el-Câmiu’s-sahîhi’l-muhtasar, thk. Mustafa Dîb el-
Bagâ, Beyrut, 1987.
ed-Derdîr, Ebu’l-berekât Ahmed b. Muhammed el-Adevî, eş-Şerhu’l-kebîr, Dâru’l-fikr, t.y.
ed-Dureynî, Fethi, en-Nazariyyâtu’l-fıkhiyye, Câmiatu Dımaşk: 1996-97.
el-Esmerî, Salih b. Muhammed b. Hasan, Mecmûatu’l-fevâidi’l-behiyye alâ manzûmeti’lkavâidi’l-
behiyye, Dâru’s-semîî, 2000.
Farkos, Ebu Abdulmuiz Muhammed Ali, “Hukmu umûmi’l-izdırâbât ve’l-I’tisâmât ve’lmuzâherât”,
http://majles.alukah.net/showthread.php
el-Ganânîm, Kaddafi İzzat, el-Uzr ve eseruhu fî ukûdi’l-muâvedâti’l-mâliyye fi’l-fıkhi’lislâmi,
Amman, 2008.
el-Hadar, Abdulkerim b. Yûsuf, el-Edilletü ve’l-beyânât alâ hükmi’l-müzâherât ve’li’tisâmât,
Şebeketü Fersân li’l-magribi’l-islâmî, h. 1432. http://ferssan.wordpress.
com/2011/03/13/aladillawalbayyinat/
el-Hafîf, Ali, eş-Şerikât fi’l-fıkhi’l-islâmî, Arap Birliği Küresel Arap Araştırmaları Enstitüsü,
1962.
Hallâf, Abdulvehhâb, İlmu usûli’l-fıkh, Mektebetü’d-da’ve, Şebâbu’l-ezher, t.y.
el-Hattâb er-Raînî, Şemsüddin Muhammed b. Abdurrahman el-Trablûsî (ö. H. 954),
Mevâhibü’l-celîl şerhu muhtasar halîl, thk. Zekeriyya Umeyrât, Dâru âlemi’lkütüb,
2003.
el-Huleymî, Lueyy Muhammed Said Tevfîk, el-Ahkâmu’ş-şer’iyyetu li’l-ızdırâbât fi’lmiheni’l-
insâniyye, Yüksek Lisans Tezi, Gazze İslam Üniversitesi, 2010.
el-Hurkûşi, Abdulmelik b. Muhammed b. İbrahim en-Nisâbûrî, Ebû Sa’d (ö. H. 407),
Şerhu’l-mustasfâ, Mekke, h. 1424.
İbn âbidîn, Muhammed Emin Efendi, Tenbîhu’r-rukûd alâ mesâili’n-nukûd, y.y., t.y.
İbn Kayyım el-Cevziyye, Muhammed b. Ebubekr Eyyûb ez-Zer’î Ebû Abdullah, Âlâmu’lmuvakkaîn
and rabbi’l-âlemîn, thk. Muhammed Abdüsselam İbrahim, Beyrut,
1991.
İbn Kudâme el-Makdisî, Ebu Muhammed Muvaffakuddin Abdullah b. Ahmed (ö. H.
620), Ravzatü’n-nâzır ve cennetu’l-menâzir fî usûli’l-fıkh alâ mezhebi’l-imâm Ahmed
b. Hanbel, Müessesetü’r-reyyan, 2002.
________, el-Furûk (Envâru’l-burûk fî envâi’l-furûk), Alemu’l-kütüb, t.y
İbn Manzûr, Muhammed b. Mükrim, Lîsânu’l-arab, Beyrut, t.y.