تعتبر السيرة الذاتية كتابة الإنسان عن جميع مراحل حياته أو بعضها بقلمه. وقد حاول الكاتب مرتضى الإمام أَكَوحَيْيَيْدَي بكتابه "في سبيل المجد" أن يحيط القراء بسيرة حياته من أيام أخذه عند جده وفي مدرسة دار العلوم النظامية، فالجامعة الإسلامية بدولة النيجر، وقد حصل في كلها على شهادة ختم التعلم لقراءة القرآن وشهادات الإعدادية والثانوية وليسانس الأدب العربي ونقده على التوالي، يتخلل كل ذلك إسهاماته التعليمية والدعوية. وهذه السيرة الذاتية من الأواخر التي لمَّا تقع فيها أيدي الدراسة بنيجيريا حسب علم الباحث. ويهدف البحث إلى دراسة مدى موافقة الكتاب "في سبيل المجد" لنظرية السيرة الذاتية بتطبيق المقاييس النقدية والتقنيات السردية التي تعتبر العناصر الفنية، بالإضافة إلى دور السيرة في تطوير القيم الوطنية والإنسانية في بيئة الكاتب. والمنهج المتبع يشمل التاريخي والوصفي. فالمنهج التاريخي يقوم بعرض الحقائق العلمية للسيرة الذاتية العربية، وبترجمة حياة الكاتب مرتضى الإمام أَكَوحَيْيَيْدَي للوقوف على مدى العلاقة بين ترجمة حياته وبين سيرته الفنية. والمنهج الوصفي يتناول تحليلا فنيا لظواهر الفكرة والأسلوب والخيال والعاطفة وتقنيات السرد في السيرة الذاتية المختارة للدراسة. وظهر أن الكاتب ممتاز في تطبيق تلك المقاييس مثل تحسين تسلسل سيرته واصطناع شخصياتها وتحكيم حواراتها، والإبداع في تقنياتها مع مراعاة قواعد التركيب والتصوير فيها، متقيداً بتلك العناصر الفنية، إلا في بعض الجوانب التي التي أشار إليها الباحث وقام بتصويبها.
Autobiography is the story of a person’s life as written by that person covering the whole or some levels of his or her life. The writer, in his work titled “Fī Sabīl al-Majd” tried to tell his autobiography from the days that he spent with his grandfather and he studied at the Dar Al Uloom Nizamiyya School and later at the Islamic University of Niger. He had obtained the certificates of the Qur’anic recitation learning, secondary school, high school and Bachelor degree in Arabic Literature and Criticism. This creative work is one of the newly written autobiographies which have not been studied based on the researcher’s current knowledge. This paper aimed at analyzing the writer’s level of conformity to the theory of autobiography writing, in addition to the role he played in the uplift of the nation via inculcation of values. The study employed historical and descriptive methods. The historical method traced the origin of the literary development of the art and discussed the biography of the writer for its correlation with the work. The descriptive approach deals with an artistic analysis of the phenomena of idea, style, imagination, emotion and narrative techniques in the autobiography selected for study. The study concluded that the writer was excellent in applying those standards, such as improving his biography, simulating characters, judging his dialogues, and being creative in his techniques, taking into account the rules of the artistic features, critical devices and presentation technicalities adhering to those technical elements, except in some aspects that the researcher pointed out and corrected.
Otobiyografi, kişinin hayatının tamamını veya bir kısmını kaleme almasıdır. Yazar Murteḍâ el-İmâm Akoeyede, “Fî Sebîli’l-Mecd” adlı kitabında Dâru’l-ʿUlûmi’n-Niẓâmiyye okulundan Nijerya İslam Üniversitesi günlerine kadar otobiyografisini okuyuculara aktarmaya çalışmıştır. Bu süreç içerisinde Kur’an kıraati, ortaokul, lise ve Arap Edebiyatı ve Eleştirisi bölümünde lisans diploması almıştır. Bu otobiyografi, Nijerya’da üzerine çalışma yapılmamış son otobiyografilerden bir tanesidir. Araştırmamız, sanatsal unsurlar olarak kabul edilen eleştirel ölçüler ve anlatı teknikleri penceresinden “Fî Sebîli’l-Mecd” kitabının otobiyografik teoriyle ne ölçüde örtüştüğünü incelemeyi amaçlamaktadır. Buna ek olarak, kitabın yazarın çevresindeki milli ve insani değerleri geliştirmesindeki rolüne de değinilecektir. Çalışmada takip edilen metot, tarihsel ve betimleyicidir. Tarihsel yaklaşım; Arap otobiyografi yazını, yazarın hayatı ve yazdığı sanatsal otobiyografi ile hayatı arasındaki ilişkiyi sunmaktadır. Betimleyici yaklaşım iseçalışmamız için seçilen otobiyografideki fikir, üslup, hayal gücü, duygu ve anlatım teknikleri fenomenlerinin sanatsal bir analizini ele almaktadır. Çalışmamız neticesinde yazarın, tarihsel süreci ortaya koyma, karakterleri üretme ve diyalogları güçlendirme gibi ölçülerde başarılı olduğu görülmüştür.
Primary Language | Arabic |
---|---|
Subjects | Creative Arts and Writing |
Journal Section | Articles |
Authors | |
Publication Date | December 9, 2021 |
Submission Date | April 17, 2021 |
Acceptance Date | November 7, 2021 |
Published in Issue | Year 2021 |