Kıraat çeşitliliğini ortaya çıkaran yönler, Kur’an’daki dil alanlarının en önemlisi olarak kabul edilir. Kıraatler arasında çelişki bulunmaz. Bilakis anlamın zenginliği ve delaletinin genişlemesinde kıraatler önemli bir araçtır. Bu makale Kur’an kıraatlerinde delalet genişlemelerine dikkat çekmektedir. Çünkü halihazırda dilsel i‘caz araştırmaları, kıraat türlerinin estetik ve belagat yönlerinin açığa çıkarılmasıyla sınırlı kalmaktadır. Kıraatler, temelde Kur’an alımlayıcısına kolaylık sağlamak içindir. Bu nedenle ilahi irade kıraatlerde birçok hikmetin bulunmasını dilemiştir. Her bir kıraatte bu hikmetler içkindir. Böylece i‘cazın alanı genişler, biçimlerinin değeri yücelir. Makale, bu hikmetlerin bazılarını kıraat çeşitliliği verilerine dayanan dilsel i‘caz kavramı aracılığıyla okura sunmaya çalışmıştır. Bunun için öncelikle temel dayanaklar ve açık alana geçiş noktaları belirlenmiştir. Ardından kıraatlerin delalet verileri derinlemesine incelenmiş, özellikleri belirlenmiş, anlamlar i‘cazî dil dizilişleri olma vasfıyla ele alınmıştır. Makalede ayrıca Kur’an kıraatlerinin yönelimleri -amaçlarıyla uyumsuzluk göstermeyecek şekilde- sözlük, sarf ve nahiv anlamlarının bağlamlarıyla birlikte ayrıntılanmaları bakımından açıklanmıştır.
تعَدُّ جوانب تُعَدُّدِ القراءات القرآنيَّة أهمَّ وجوهِ الفضاءاتِ اللغويَّةِ في القرآن، من غير أن يكون هناك تناقضٌ بين القراءات، بل أن تكون هذه القراءاتُ أداةً مهمةً في إغناء المعنى واتساع دلالته، فجاء البحث ليضع الأصابع على جوانب الاتساع الدلالي للقراءات القرآنية؛ إذ صارت الدراسات الإعجازية اللغوية مقتصرةً على الاهتمام بضروب الكشف الجمالي البليغ بين أوجه القراءات، وبما أنَّ القراءاتِ جاءت في الأصل للتيسير على متلقّي القرآن، اقتضَتْ إرادة اللهِ أن يكون في هذه القراءات حِكَمٌ أخرى كثيرة، يمتلكها كلُّ وجهٍ فيتسع الإعجازُ وتتعاظم صورُه. وقد استجلى البحثُ بعض هذه الحكم، عبر مفهوم الإعجاز اللغوي القائم على المعطيات التعددية للقراءات، انطلاقاً من تحديد المرتكزات الأساسية، والانتقال إلى فضاء مفتوح، إضافة إلى استقصاء المعطيات الدلالية لهذه القراءات، وتحديد خصائصها، ثم في تناول المعاني بوصفها تتابعات لغوية إعجازية. كما أنّ البحث بيّن اتجاهات القراءات القرآنية، بما لا يتعارض مع الغاية منها، بوصفها مشتجرةً مع سياقات المعاني المعجمية والصرفية والنحوية.
Aspects of the multiplicity of Quranic readings are the most important aspects of the linguistic spaces in Quran, without there being a contradiction between readings, but rather that these readings are an important tool in enriching the meaning and widening its significance. The research came to put fingers on the semantic aspects of the Quran readings; The linguistic miracle studies have become limited to the interest in eloquent aesthetic forms of examination between readings, and since the readings were originally made to facilitate recipients of Quran, God's will required that there should be many other wisdoms in these readings, which each side possesses, so that the miracle will expand and its images grow bigger. The research illustrated some of these wisdoms, through the concept of linguistic miracles based on the plurality of readings, from the defining of the basic underpinnings and the transition to an open space, as well as the investigation and characterization of the semantic data of these readings, and then the treatment of meanings as miraculous linguistic sequences. Research also shows the trends of Qur'anic reading, not inconsistent with their purpose, as they are intertwined with the contexts of lexical, morphological and grammatical meanings.
Primary Language | Arabic |
---|---|
Subjects | Linguistics |
Journal Section | Articles |
Authors | |
Publication Date | December 9, 2021 |
Submission Date | September 3, 2021 |
Acceptance Date | October 21, 2021 |
Published in Issue | Year 2021 |