Amin Maalouf’un “Tanios Kayası” Adlı Romanının Teknik ve Tematik Açıdan İncelenmesi

Year 2019, Volume: 2 Issue: 2, 181 - 218, 07.12.2019

Mustafa Gördebil

Abstract

1949 Lübnan’da
doğan ve hâlen Fransa’da yaşayan Amin Maalouf, Modern Arap Edebiyatının son
dönemde eser vermiş önemli yazarlarından biridir. Ekonomi ve sosyoloji
bölümleri okuyan yazar, romanlarında doğup büyüdüğü coğrafyayı başarılı bir
şekilde işlemektedir. 1986 yılında yayımlanan ve yazara Fransız-Arap Dostluk
Ödülü’nü kazandıran Afrikalı Leo romanının ardından bu çalışmada incelenen
Tanios Kayası adlı romanıyla da yazar, Goncourt Ödülü’ne layık görülmüştür.
Roman Fransızca kaleme alınmış, daha sonra Arapça’ya çevrilmiştir. Fransızca
ismi Le Rocher de Tanios’dur. Konusunu yaşanmış bir hikâyeden almış olan romanda
Mehmet Ali Paşa’nın idaresindeki Mısır’da şeyhler, derebeylikler ve emirler
arasında yaşanan mücadelelerle birlikte Fransız İhtilâlı’nın bölgedeki
yansımaları ele alınmıştır. Roman dokuz bölümden oluşup bölümler geçiş adı
altında verilmiştir. Bu bölümlerde İngilizlerin ve Fransızların bölgedeki
hâkimiyetleri adına girdikleri siyasi rekabet, Fransız İhtilalı’nın feodal
yönetim üzerindeki etkileri, halkın idareciler tarafından ezilmesi, Hıristiyan
Araplar arasındaki mezhep kavgaları, sınıfsal çatışmalar ve adaletsiz yönetim
gibi sosyal problemler işlenmiştir. Tür olarak sosyal roman sınıfında kabul
edilen eserde aşk ve sadakat konuları da ön planda tutulmuştur. Modern roman
türünün edebî özelliklerini başarılı bir şekilde taşıyan roman, birçok dile
çevrilmiş ve çevrildiği bu dillerde büyük bir okuyucu kitlesine ulaşmıştır.
Bahsi geçen öneminden dolayı eser bu çalışmaya konu olmuş ve genel roman
çözümleme yöntemiyle olay örgüsü, tema, anlatıcı, zaman, mekân, kişi kadrosu,
dil ve üslup başlıkları altında incelenmiştir.

Keywords

Modern Arap Edebiyatı, Amin Maalouf

Technical and Thematic Analysis of Amin Maalouf’s Novel The Rock of Tanios

Abstract

Amin
Maalouf who was born in Lebanon in 1949 and still living in France, is one of
the most important writers of modern Arabic literature. The author, who studied
economics and sociology, manages the geography where he was born and raised in
his novels successfully. Following the novel Leo The African which was
published in 1986 and won the French-Arab Friendship Award, he was awarded the
Goncourt Prize for his novel The Rock of Tanios. The novel was written in
French and translated into Arabic later. The French name is “Le Rocher de
Tanios”. The novel is based on a lived story. In the novel, the reflections of
the French Revolution in the region and the struggles between feudal lords and
commandments in Egypt under Mehmet Ali Pasha were discussed. The novel consist
of nine chapters and the chapters are given under the name of transition. In
these chapters, social problems such as the political competition entered by
the British and the French in the region, the effects of the french Revolution
on the feudal administration, the oppression of the people by the rulers, the
sectarian fights between the Christian Arabs, the class conflicts and unjust
administration were discussed. The genre is accepted as social novel. In the
novel love and loyalty issues are prioritized. The novel, which successfully
carries the literary characteristics of the modern novel genre, has been
translated into many languages ​​and has reached a large audience in these
languages. Because of its importance, the work has been the subject of this
study and it has been examined under the headings of plot, theme, narrator,
time, place, person staff, language and style by general novel analysis method. 

References

• Ahmet Bağlıoğlu, “Suriye’de Mezhep Hareketlerinin Güncel Siyaset Üzerine Etkileri”, e-makâlât Mezhep Araştırmaları, VI, S.2 (2013), s. 495-523.Aida İmanquliyeva, Modern Arap Edebiyatının Usta Kalemleri, (İstanbul: IQ Kültür Sanat Yayıncılık, 2007)Amin Maalouf, Tanios Kayası. Çev., Işık Ergüden, (İstanbul: Yapı Kredi Yayınları, 2019)Kazım Ürün, Necip Mahfuz ve Toplumsal Gerçekçi Romanları, (Konya: Çizgi Kitabevi, 2002)Mehmet Bakır Şengül, “Romanda Mekân Kavramı”, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, III, S.11 (2010), s. 528-538.Mehmet Bakır Şengül, “Romanda Zaman Kavramı”,Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, IV, S.16 (2011), s. 428-435.Mehmet Kocaoğlu, “Kavalalı Mehmet Ali Paşa İsyanı”, Osmanlı Tarihi Araştırma ve Uygulama Merkezi Dergisi OTAM, VI, S. 6 (1995), s. 195-210.Mehmet Önal, “Edebi Dil ve Üslup”, Atatürk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi, 36 (2008), s. 23-47.Mehmet Tekin, Roman Sanatı-Ⅰ Romanın Unsurları, (İstanbul: Ötüken Neşriyat, 2017)Meral Demiryürek, ”Kurgusal Metinlerde İkinci Kişili Anlatıcı ve Bakış Açısı”, FSM İlmî Araştırmalar İnsan ve Toplum Bilimleri Dergisi, 2 (2013), s. 119-139.Nurullah Çetin, Roman Çözümleme Yöntemi, (Ankara: Akçağ Yayınları; 2015)Özcan Gürbüz, “Düşünce İle Tema ve Konu”, Kurgu Dergisi, 18 (2001), s. 101-108.Rıza Bağcı, “Tarık Buğra’nın Dönemeçte Romanında Kişiler ve Karakterizasyon”, Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, II, S. 1 (2004), s. 11-28.