İŞ SAĞLIĞI-GÜVENLİĞİ, İŞ TATMİNİ VE ÖRGÜTSEL BAĞLILIK ARASINDAKİ İLİŞKİNİN İNCELENMESİ: ERZURUM VE İSTANBUL UYGULAMASI

Year 2019, Volume: 5 Issue: 9, 231 - 247, 31.08.2019

Orhan Çınar Mine Gündoğdu

Abstract

Bu çalışmanın amacı, çimento ve tekstil işletmelerinde iş sağlığı-güvenliği (İSG) uygulamaları ile iş tatmini ve örgütsel bağlılık arasındaki ilişkiyi incelemektir. Araştırma verileri Erzurum’da faaliyet gösteren özel bir çimento fabrikası (115 kişi) çalışanları ile İstanbul’da faaliyet gösteren özel bir tekstil fabrikası (83 kişi) çalışanlarından elde edilmiştir. Araştırma sonucunda İSG uygulamaları ile iş tatmini ve örgütsel bağlılık arasında pozitif yönlü bir ilişki olduğu tespit edilmiştir. İş sağlığı-güvenliği uygulamalarının iş tatminini ve örgütsel bağlılığı olumlu yönde etkilediği görülmüştür.

Keywords

İş sağlığı-güvenliği, İş tatmini

References

• Allen, D. G. (2006). Do organizational socialization tactics influence newcomer embeddedness and turnover? Journal of Management, 32: 237-256. Allen, N. J. and Meyer, J. P. (1990). The measurement and antecedents of affective, continuance, and normative commitment to the organization. Journal of Occupational Psychology, 63: 1-18. Amponsah-Tawiah, K. and Mensah, J. (2016). Occuppional health and safety and organizational commitment: Evidence from the Ghanaian mining industry, Safety and Health at Job, 1-6. Atak, M. (2009). Öğrenen Örgüt ve Örgütsel Bağlılık İlişkisi, (Yayınlanmamış Doktora Tezi), Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Aykaç, A. (2010). İş Doyumunun Örgütsel Bağlılık Üzerine Etkisi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Balay, R. (2000). Yönetici ve Öğretmenlerde Örgütsel Bağlılık, Nobel: Ankara. Balcı, A. (2000). Örgütsel Sosyallesme: Kuram, Strateji ve Taktikler, Ankara: Pegem. Baysal, A.C. ve Paksoy M. (1999). Mesleğe ve örgüte bağlılığın çok yönlü incelenmesinde Meyer-Allen modeli. İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi. 28 (1): 7-15. Bıyıkçı, E.T. (2010). İş Sağlığı ve Güvenliğinin Sağlanmasında İş Güvenliği Uzmanlığı. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Uludağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Bilgin, N. (1995). Sosyal Psikolojide Yöntem ve Pratik Çalışmalar. Sistem Yayıncılık. Brayfield, A.H. and Rothe, H.F. (1951). An index of job satisfaction. Journal of Applied Psychology, 35(5): 307-311. Celep, C. (1996). Eğitim Örgütlerinde Öğretmenlerin Örgütsel Adanmışlığı, Yayınlanmamış Doçentlik Tezi, Ankara. Centel, T. ve Demircioğlu A.M. (2003). İş Hukuku. (9. Baskı). İstanbul: Beta Yayıncılık. Chimanikire, P. (2007). Factors affecting job satisfaction among academic professionals in tertiary institutions in Zimbabwe. African Journal of Business Management, 1 (6): 166-175. Çınar, O. (2012). İş Yaşamı Kalitesi: Mobbing, Örgütsel Bağlılık, İş Tatmini İlişkisi. Ankara: Pegem Akademi. Devebakan, N, (2007). Özel Sağlık İşletmelerinde İş Sağlığı ve Güvenliği. (Yayımlanmamış Doktora Tezi), Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Ghosh, P.K. and M.B Ghorpade (1991). Industrial and Organizations Psychology, Himalaya Publishing House: Bombay. Gözen, E.D. (2007). İş Tatmini ve Örgütsel Bağlılık Sigorta Şirketlerine Üzerine Bir Uygulama. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Ankara: Atılım Üniversitesi. Green, F. (2010). Well-being, job satisfaction and labour mobility. Labour Economics, 17: 897-903 Gyekye, S.A. (2015). Workers’ perceptions of workplace safety and job satisfaction. International Journal of Occupational Safety and Ergonomics, 11 (3): 291-302. Hasanov, V. (2010). Çalışanların İşletmelerin Sosyal Sorumluluklarına İlişkin Algılamalarının Örgütsel Bağlılığa Etkisi. (Yayınlanmamış Doktora Tezi), Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Karasar, N. (2000). Bilimsel Araştırma Yöntemi. Ankara: Nobel Yayıncılık. Kılıç, G. ve Selvi, M.S. (2009). The effects of occupational health and safety risk factors on satisfaction in hotel enterprises. Ege Akademik Bakış Dergisi, 9 (3): 903-921. Kılkış, İ. (2014). İş Sağlığı ve Güvenliği. Bursa: Dora Yayıncılık. Locke, E. A. (1976). The nature and causes of job satisfaction. In Dunnette, M. D. (Ed.) Handbook of Industrial and Organizational Psychology (1st Ed.), Chicago, IL: Rand McNally. 1297-1349. Moser, K. (1997). Commitment in organizations. Psychologies, 41 (4): 160-170. Mowday, R.T. et al. (1979). The measurement of organizational commitment. Journal of Vocational Behavior, 14 (2): 224-247. Omusulah, I.D. (2013). Perceived Influence of Occupational Health and Safety Practices on Job Satisfaction among Employees in Chemelil Sugar Company Limited. Master Thesis. The University of Nairobi (Kenia). Öner, S. (2014). İş Sağlığı, Güvenliği ve Sağlık Çalışanları. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), İstanbul: Beykent Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Özkaya, M.O., Kocakoç, İ.D. ve Karaa, E. (2006).Yöneticilerin örgütsel bağlılıkları ve demografik özellikleri arasındaki ilişkileri incelemeye yönelik bir alan çalışması. Yönetim ve Ekonomi, 13 (2): 77-96. Pala, K. (2005). İSG politikası ve güvenlik kültürü. İş Sağlığı ve Güvenliği Dergisi, 5 (25): 18-22. Rusbult, C. E., et al. (1998). Impact of exchange variables on exit, voice, loyalty, and neglect: an integrative model of responses to declining job satisfaction. Academy of Management Journal, 31 (3): 599-627. Tett, R. P. and Meyer, J. P. (1993). Job satisfaction, organizational commitment, turnover intention, and turnover: path analyses based on meta-analytic findings. Personnel Psychology, 46 (2): 259-293. Tınar, M.Y. (1996). Çalışma Psikolojisi. İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi Yayını. TMMOB, (Türkiye Makine Mühendisleri Odası Oda Raporu). (2015). İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği, Yayın No: MMO/617. Tuncer, A. (1995). MEB Bilgisayar Eğitimi ve Hizmetleri Genel Müdürlüğü Personelinin İş Doyumu ve Örgütsel Bağlılık Durumları, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), TODAİE, Üngüren, E. ve Koç, T.S. (2015). İş sağlığı ve güvenliği uygulamaları performans değerlendirme: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Sosyal Güvenlik Dergisi, 5 (2): 124-142. Varoğlu, D. (1993). Kamu Sektörü Çalışanlarının İşyerine ve Kuruluşlarına Karşı Tutumları, Bağlılıkları ve Değerleri, (Yayınlanmamış Doktora Tezi), Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Zeynel, E. ve Çarıkçı, İ.H. (2015). Mesleki motivasyonun, iş tatmini ve örgütsel bağlılık üzerine etkisi: Akademisyenler üzerine görgül bir araştırma. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 20 (3): 217-248.