OTEL İŞLETMELERİ ÇALIŞANLARININ ALGILADIKLARI LİDERLİK TARZININ PERFORMANS DÜZEYİNE ETKİSİ: ANTALYA ÖRNEĞİ

Year 2020, Volume: 19 Issue: 39, 1227 - 1245, 27.12.2020

Yağmur Turan , Hasan Cinnioğlu

https://doi.org/10.46928/iticusbe.790956

Cited By: 1

Abstract

Bu araştırmanın temel amacı otel işletmelerinde görev yapan çalışanların yöneticilerinde algıladıkları üretim, değişim ve çalışan odaklı liderlik algılarının sahip oldukları iş performansı düzeyine etkisini ölçmektir. Çalışmanın amacını gerçekleştirmek için Antalya ilinde faaliyet gösteren ve basit tesadüfi yöntemle seçilen 417 beş yıldızlı otel işletmesi çalışanından anket yöntemi ile veriler elde edilmiştir. Verilerin analizde korelasyon ve yapısal eşitlik modellemesi yöntemleri kullanılmıştır. Yapılan analizler neticesinde otel çalışanlarının yöneticilerini en fazla çalışan odaklı bir lider olarak algıladıkları ve çalışanların performans düzeyini en fazla etkileyen liderlik tarzının ise yine aynı şekilde çalışan odaklı liderlik tarzı olduğu belirlenmiştir. Bununla birlikte değişim ve üretim odaklı liderlik tarzlarının da çalışanların iş performansı düzeyini etkilediği tespit edilmiştir

Keywords

Üretim-Değişim-Çalışan Odaklı Liderlik,, İş Performansı,, Otel İşletmeleri, Antalya

References

• Ağca, Y. ve Döven, M. S. (2016). Liderlik Davranışının Örgütsel Vatandaşlığa ve Alt Boyutlarına Etkisi: Perakende Sektöründe Bir Araştırma. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 21 (3), 845-864.
• Akman, V., Hanoğlu, M. ve Kızıl, C. (2015). Liderlik İle Personel Performansı Arasındaki İlişki Üzerine Bir Şirket İncelemesi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 14 (52), 130-145.
• Aktuna, H. C. ve Kılıçlar, A. (2019). Yöneticilerin Liderlik Tarzları ile İşgörenlerin Performansı Arasındaki İlişki. Haliç Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 2 (2), 299-322.
• Al-Amin, Md. (2017). Transformational Leadership And Employee Performance Mediating Effect Of Employee Engagement. North South Business Review, 7 (2), 28-40.
• Alga, E. (2017). Örgütlerde Algılanan Liderlik Tarzlarının Çalışanların Tükenmişliğine Etkisi. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 28, 97-124.
• Alper Ay, F. ve Keleş, K. (2017). Etkileşimci ve Dönüşümcü Liderlik Tarzlarının İşten Ayrılma Niyeti ve İş Performansı Üzerinde Etkisi. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 6 (4), 193-203.
• Altındağ, E. ve Akgün, B. (2015). Örgütlerde Ödüllendirmenin İşgören Motivasyonu ve Performansı Üzerindeki Etkisi. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 12 (30), 281-297.
• Altunışık, R., Coşkun, R., Bayraktaroğlu, S. ve Yıldırım, E. (2005), Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri. (4. Baskı). Sakarya Kitabevi, Sakarya.
• Apoi, A. ve Latip, H. B. A (2019). The Impact of Transformational Leadership on Employee Reactions towards Individual Work Performance: A Conceptual Paper. International Journal of Academic Research in Business and Social Sciences, 9 (8), 47–60.
• Ayan, A. (2015). Etik Liderlik Tarzının İş Performansı, İçsel Motivasyon ve Duyarsızlaşma Üzerine Etkisi: Kamu Kuruluşunda Bir Uygulama. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İİBF Dergisi, 10 (3), 117- 141.
• Baltacı, F., Kavacık, M., Şentürk, F. K. ve Kurar, İ. (2014). Yöneticilerin Liderlik Özelliklerinin Çalışanların İş Tatmini Üzerindeki Etkisi: Alanya’da Bulunan 4 ve 5 Yıldızlı Otel Çalışanları Üzerine Bir Araştırma. AİBÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 14 (2), 59-85.
• Basit, A., Sebastian, V. ve Hassan, Z. (2017). Impact Of Leadership Style On Employee Performance (A Case Study On A Private Organization In Malaysia). International Journal Of Accounting & Business Management, 5 (2), 112-130.
• Cinnioğlu, H. (2019). Hizmetkâr Liderlik Davranışının Örgütsel Özdeşleşme ve İşgören Performansı Üzerine Etkisi: Restoran Çalışanları Üzerinde Bir İnceleme. İşletme Araştırmaları Dergisi, 11 (4), 2902-2911.
• Cinnioğlu, H., Atay, L. ve Karakaş, E. (2019). Algılanan Liderlik Tarzının Tükenmişlik Düzeyine Etkisi: Çanakkale Otel İşletmelerinde Bir Araştırma. Anemon Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7 (6), 157-165.
• Çekmecelioğlu, H. G. (2014). Göreve ve İnsana Yönelik Liderlik Tarzlarının Örgütsel Bağlılık, İş Performansı ve İşten Ayrılma Niyeti Üzerindeki Etkileri. Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, (28), 21-34.
• Çöl, G. (2008). Algılanan Güçlendirmenin İşgören Performansı Üzerine Etkileri. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 9 (1), 35-46.
• Dahkoul, Z. M. (2018). The Determinants of Employee Performance in Jordanian Organizations. Journal of Economics, Finance and Accounting (JEFA), 5 (1), 11-17.
• Demirağ, B. ve Çelik, M. (2019). Lider Davranış Özelliklerinin Örgütsel Bağlılık Üzerindeki Etkisi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 11 (27), 1-21.
• Demirel, Z. H. (2017). Yöneticilerin Liderlik Davranışlarının İş Gören Performansı İle İlişkilerinin İncelenmesi: Beş Yıldızlı Otel İşletmelerinde Bir Uygulama. Akademik Bakış Dergisi, Sayı: 62, 381-397.
• Derue, S. D., Nahrgang J. D., Wellman, N. ve Humphrey, S. E. (2011). Trait And Behavioral Theories Of Leadership: An Integration And Meta-Analytic Test Of Their Relative Validity. Personnel Psychology, 64 (1), 7–52.
• Özdevecioğlu, M ve Kanıgür, S. (2009) Çalışanların İlişki ve Görev Yönelimli Liderlik Algılamalarının Performansları Üzerindeki Etkileri. KMU İİBF Dergisi, Sayı:16
• Diker, O. (2014). Algılanan Liderlik Tarzları, Örgüt Kültürü Ve Örgütsel Bağlılık İlişkisinin Turizm Endüstrisinde İncelenmesi. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Doktora Tezi, 1-313.
• Doğanay, A. ve Şen, E. (2007). Liderlik Tarzlarının Çalışanların Bağlılık Seviyesi ve Performansına Etkisi: Başakşehir Belediyesinde Bir Uygulama. Yalova Sosyal Bilimler Dergisi, 6 (12), 324-348.
• Dwight, R. (1999). Searching For Real Maintenance Performance Measures. Journal of Quality in Maintenance Engineering, 5 (3), 258-275.
• Ekvall, G. (1991). Change-Centred Leaders: Empirical Evidence Of A Third Dimension Of Leadership. Leadership and Organization Development Journal, 12 (6), 18-23.
• Ekvall, G. ve Arvonen, J. (1991). Change-Centered Leadership: An Extension of The Two-Dimensional Model. Scandinavian Journal of Management, 7 (1), 17-26.
• Ergün, E. ve Çelik, S. (2015). Yöneticilerin Görev ve Çalışan Odaklı Liderlik Davranışları ve Hemşirelerin İş Tatmini, Örgütsel Bağlılığı ve İş Stresi Arasındaki İlişki. F.N. Hem. Derg., 23 (3), 203-214.
• Ergün, E. Ve Yalçınkaya, K. (2018). Liderlik Davranışlarının Çalışanların Değişim Kapasitesine Etkileri: Bir Araştırma Çalışması. Business and Economics Research Journal, 9 (3), 681-696.
• Erkuş, A. ve Fındıklı, M. A. (2013). Psikolojik Sermayenin İş Tatmini, İş Performansı ve İşten Ayrılma Niyeti Üzerindeki Etkisine Yönelik Bir Araştırma. İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi, 42 (2), 302-318.
• Fayyaz, H., Naheed, R. ve Hasan, A. (2014). Effect of Task Oriented and Relational Leadership Style on Employee Performance; Moderating Impact of Communicator Competence. Journal of Marketing and Consumer Research - An Open Access International Journal, Vol: 3, 1-9.
• Fernandez, S., Cho, Y. J. ve Perry, J. L. (2010). Exploring The Link Between Integrated Leadership and Public Sector Performance. The Leadership Quarterly, 21 (2), 308 –323.
• Gil, F., Rico, R., Alcover, C. M. ve Barrasa, A. (2005). Change-Oriented Leadership, Satisfaction And Performance in Work Groups: Effects Of Team Climate And Group Potency. Journal of Managerial Psychology, 20 (3/4), 312-328.
• Gül, H., Oktay, E. ve Gökçe, H., (2008), İş tatmini, stres, örgütsel bağlılık, işten ayrılma niyeti ve performans arasındaki ilişkiler: Sağlık sektöründe bir uygulama. Akademik Bakış, Uluslararası Hakemli Sosyal Bilimler E-Dergisi, 20, 1-11.
• Iqbal, N., Anwar, S. ve Haider, N. (2015). Effect of Leadership Style on Employee Performance. Arabian Journal Business Management Review, 5 (5), 1-6.
• İnce, C. (2013). Demokratik Liderlik İle İhtiyaçlar Hiyerarşisi Arasındaki İlişkiye Yönelik 5 Yıldızlı Otel İşletmelerinde Bir Araştırma. Akademik Bakış Dergisi, Sayı: 35, 1-15.
• İraz, R. ve Akgün, Ö. (2014). Örgütsel Bağlılığın Çalışan Performansı Üzerine Etkilerini Ölçmeye Yönelik Bir Çalışma. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Meslek Yüksekokulu Dergisi, 14 (1-2), 201-224.
• İslamoğlu, A. H. ve Alnıaçık, Ü. (2014). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri. Beta Basım, İstanbul.
• Jyoti, J. ve Bhau, S. (2015). Transformational Leadership and Job Performance: A Study Of Higher Education. Journal Of Services Research, 15 (2), 1-36.
• Kale, E. (2015). Lider Desteği ve İş Arkadaşları Desteğinin İş Performansı Üzerine Etkileri: İş Tatmini Ve Yaşam Tatmininin Aracı Rolü. Uluslararası İktisadi ve İdari İncelemeler Dergisi, 7 (14), 103-120.
• Kalsoom, Z., Khan, M. A. ve Zubair, S. S. (2018). Impact of Transactional Leadership and Transformational Leadership on Employee Performance: A Case of FMCG Industry of Pakistan. Industrial Engineering Letters, 8 (3), 23-30. Kalu, D. C. ve Okpokwasili, N. P. (2018). Impact Of Democratic Leadership Style On Job Performance Of Subordinates In Academic Libraries In Port Harcourt, Rivers State, Nigeria. International Journal Of Research – Granthaalayah, 6 (10), 232-239.
• Koponen, S., Bonsdorff, M. E. ve Innanen, H. (2016). Job Satisfaction Mediates The Association Between Perceived Leadership Styles And Early Retirement Intentions. Social Inquiry into Well-Being, 2 (1), 4-15.
• Küçük, Ş. (2019). Liderlik Yöntemleri Ve Çalışanlar Üzerindeki Etkileri. İstanbul T.C. Maltepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 1-49.
• Küçükelçi, D.T. (2019). Hastane Anksiyete ve Depresyon Ölçeği (Hads) Üzerine Bir Çalışma. Yaşam Becerileri Psikoloji Dergisi, 3 (5), 85-91.
• Meydan, C. H., Dirik, D. ve Eryılmaz, İ. (2018). Liderin İç Kaynakları ve İş Performansı Arasındaki İlişkide Pelz Etkisinin Düzenleyici Rolü. Yönetim ve Ekonomi: Manisa Celal Bayar Üniversitesi İ.İ.B.F., 25 (1), 75-92.
• NawoseIng’ollan, D. ve Roussel, J. (2017). Influence of Leadership Styles on Employees’ Performance: A Study of Turkana County, Kenya. International Journal of Business and Social Science, 8 (7), 82-98.
• Osifo, S. J. ve Lawal, B. (2018). Leadership Styles and Employee performance: Empirical Evidence from Selected Banks in Edo State. Department of Business Administration, Faculty of Management Sciences, University of Benin, 1-15.
• Özdemir, H. ve Yaylı, A. (2014). Çalışanın Örgütsel Bağlılığı, Performansı ve İşten Ayrılma Niyeti Arasındaki İlişkinin Belirlenmesine Yönelik Bir Araştırma. Journal of Recreatıon and Tourism Research (JRTR), 1 (1), 48-58.
• Özşahin, M. ve Sudak, M. K. (2015). The Mediating Role Of Leadership Styles On The Organizational Citizenship Behavior And Innovativeness Relationship. Journal of Business, Economics & Finance, 4 (3), 443-455.
• Rouzbahani, M. T., Madian, M. J., Garshasbi, K. ve Goudarzi, M. M. (2012). The Study of Relationship between Change-oriented Leadership and the Quality of Services. Journal of Basic and Applied Scientific Research, 2 (11), 11336-11340.
• Shafique, I., Kalyar, M. N. ve Ahmad, B. (2018). The Nexus Of Ethical Leadership, Job Performance And Turnover Intention: The Medıatıng Role Of Job Satisfaction. Interdisciplinary Description of Complex Systems, 16 (1), 71-87.
• Shah, S. M. M. ve Abhamid, K. B. (2015). Transactional Leadership and Job Performance: An Empirical Investigation. Sukkur Institute of Business Administration, 2 (2), 69-81.
• Singh, K. (2016). Influence of Internal Service Quality on Job Performance: A Case Study of Royal Police Department. Procedia - Social and Behavioral Sciences, Vol: 224, 28-34.
• Skogstad, A. ve Einarsen, S. (1999). The Importance Of A Change-Centred Leadership Style in Four Organizational Cultures. Scandinavion Journal of Management, 15 (3), 289-306.
• Sougui, A., Orozi, B., Abdul, T. ve Hassan, H. M. H. (2015). The Impact Of Leadership Styles On Employees’ Performance in Telecom Engineering Companies. Australian Journal of Basic and Applied Sciences, 8 (4), 1-13.
• Tajammal, H. ve Wajid, A. (2012). Effects Of Servant Leadershıp On Followers’ Job Performance. Sci., Tech. and Dev., 31 (4), 359-368.
• Tekin, E. (2018). Lider-Üye Etkileşiminin Çalışan Performansı Üzerindeki Etkisinde Örgütsel Vatandaşlık Davranışının Aracı Rolü. Karadeniz Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyal Bilimler Dergisi, 6 (1), 343-363.
• Tekingündüz, S., Kurtuldu, A. ve Eğilmez, Ç. (2016). Sosyal Destek, İşe Yabancılaşma ve İş Stresinin İşgören Performansı Üzerindeki Etkisinin İncelenmesi. International Journal of Human Sciences, 13 (1), 683-694.
• Tengilimoğlu, D. (2005). Kamu ve Özel Sektör Örgütlerinde Liderlik Davranışı Özelliklerinin Belirlenmesine Yönelik Bir Alan Çalışması. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 4 (14), 1-16.
• Thompson, K. ve Webber, J. K. (2016). Leadership Best Practices And Employee Performance: A Phenomenological Telecommunication Industry Study. Global Journal of Business Research, 10 (1), 41-54.
• Tekingündüz, S., Top, M. ve Seçkin, M. (2015). İş Tatmini, Performans, İş Stresi ve İşten Ayrılma Niyeti Arasındaki İlişkilerin İncelenmesi: Hastane Örneği. Verimlilik Dergisi, 0 (4), 1-23.
• Tsui, A. S., Zhang, Z. X., Wang, H., Xin, K. R. ve Wu, J. B. (2006). Unpacking The Relationship Between CEO Leadership Behavior And Organizational Culture. The Leadership Quarterly, 17 (2), 113–137.
• Turizm Belgeli Tesisler (2020), https://antalya.ktb.gov.tr/, Erişim tarihi: 11 Nisan 2020.
• Uludağ, G. (2018). Örgütsel Bağlılık İle İşgören Performansı İlişkisini İncelemeye Yönelik Bir Alan Araştırması. Bitlis Eren Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7 (1), 171-193.
• Uysal, H. T. (2016). Çalışanların Liderlik Algısı ve Ters Mobbing Eğilimi: İş gören Odaklı Liderliğin Etkisi. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 9 (47), 933-943.
• Wen, T. B., Ho, T. C. F., Kelena, B. W. Y., Othman, R. ve Syed, O. R. (2019). Leadership Styles in Influencing Employees’ Job Performances. International Journal of Academic Research in Business and Social Sciences, 9 (9), 55–65.
• Yaşlıoğlu, M. M., 2017. Sosyal bilimlerde faktör analizi ve geçerlilik: keşfedici ve doğrulayıcı faktör analizlerinin kullanılması. Istanbul University J. of the School of Business, No: 46, Special Issue, 74-85.
• Yılmaz, H. (2014). Bilgi Liderliğinin İşletme Performansı Üzerine Etkilerinin Değerlendirilmesi. Optimum: Journal of Economics & Management Sciences/Ekonomi ve Yönetim Bilimleri Dergisi, 1 (1), 51-68.
• Zehir, C. ve Yavuz, A. (2017). Değişim Odaklı Liderlik, Örgütsel Özdeşleşme ve Örgütsel Vatandaşlık Davranışı İlişkisi. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 18 (2), 97-115.