Union Member Teachers’ Perceptions and Expectations towards Unions

Year 2017, Volume: 6 Issue: 1, 419 - 442, 16.03.2017

Hasan Güner Berkant , Mustafa Gül

Abstract

The main purpose of this study is to determine union member teachers’ perceptions
and expectations towards unions. The sample of the study consists of 20 teachers
who are the union members and have worked in public schools of Kahramanmaraş
city during 2015-2016 educational years. Interview method was used in a
qualitative design and the data were collected by using semi structured interview
form. The results show that unions contribute to increase the social, cultural,
economical, freedom, and personal rights of teachers, but they have limited contibution
to education; they are too affected from politics and they may cause othering. Results
indicate that, teachers should be members of the unions in order to declare their
opinions, defend their rights, and feel themselves in safe. Also, it was found that
the unions can primarily take into consideration teachers’ rights instead of
politization. 

Keywords

Union Member, Union Perception, Union Expectation, Othering, Teacher’s View

Sendika Üyesi Öğretmenlerin Sendikalara Yönelik Algıları ve Sendikalardan Beklentileri

Abstract

Bu araştırmanın genel amacı, eğitim sendikalarına
üye öğretmenlerin sendikalara yönelik algılarını ve sendikalardan
beklentilerini belirlemektir. Araştırmanın örneklemini 2015-2016 eğitim-öğretim
yılında Kahramanmaraş ilindeki devlet okullarında görev yapan sendika üyesi 20
öğretmen oluşturmaktadır. Araştırmada nitel veri toplama yöntemlerinden görüşme
yöntemi kullanılmış ve veriler yarı yapılandırılmış görüşme formu ile
toplanmıştır. Öğretmenlerin görüşleri genel olarak incelendiğinde sendikaların
sosyal, kültürel, ekonomik,  özgürlük ve
özlük haklarının artırılmasında önemli katkıları olduğu, ancak sendikaların
eğitim-öğretime katkısının sınırlı olduğu, siyasetten gereğinden fazla
etkilendiği ve ötekileştirmeye yol açabildiği belirlenmiştir. Sendikalara
öğretmenlerin düşüncelerinin duyurulması, öğretmen haklarının savunulması ve
öğretmenlerin kendini güvende hissetmeleri için mutlaka üye olunması gerektiğine
yönelik öğretmen görüşleri elde edilmiştir. Bununla birlikte sendikaların
siyasallaşmak yerine öğretmenlerin haklarını gözetmesi gerektiğine yönelik
öğretmen görüşlerine de ulaşılmıştır.

Keywords

Sendika Üyeliği, Sendikal Algı, Sendikal Beklenti, Ötekileştirme

References

• Açıkgöz, K. (1994). Eğitimde etkili yönetici davranışları. İzmir: Kendi yayını.
• Aksoy, M. (2013). Lise öğretmenlerinin sendikal örgütlenmeye bakışları: Eskişehir ili örneği. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eskişehir.
• Akturan, U. ve Esen, A. (2008). Nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Akyüz, Y. (1980). Öğretmen örgütlenmesi (Türkiye, Fransa, İsviçre ve Uluslararası Düzeyde Kuruluşlar, Etkinlikler, Sorunlar). Ankara: Ankara Üniversitesi Eğitim Fakültesi Yayınları.
• Aldatmaz, E. B. (2002). Türkiye’de eğitim sendikaları ve etkilerinin değerlendirilmesi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Altunya, N. (2008). Türkiye’de öğretmen örgütlenmesi (1908-2008). Ankara: Ürün Yayınları.
• Arslan, C. (2014). Öğretmenlerin sendikal örgütlenmeye ilişkin tutumları ve sendikal örgütlenme nedenleri. Yüksek lisans tezi, Cumhuriyet Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Sivas.
• Aslan, S. ve Gül, C. (2004). Geçmişten günümüze Türkiye’de baskı grupları Cumhuriyet Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 5, 1-10.
• Aydın, M. (1998). Eğitim yönetimi: Kavramlar, kuramlar, süreçler, ilişkiler. Ankara: Hatiboğlu Yayınevi.
• Balcı, A. (2004). Sosyal bilimlerde araştırma yöntem teknik ve ilkeler. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Battal, E. ve İnce, T. (2004). Öğretmen örgütlenmeleri ve Eğitim Bir Sen. Ankara: Eğitim Bir Sen Yayınları.
• Battal, E. (2008). Sendika işyeri temsilcisinin el kitabı. Ankara: Eğitim Bir Sen Yayınları.
• Baysal, Ö. (2006). Sınıf öğretmenlerinin mesleki örgütlenme tutumları (Uşak Örneği). Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Afyon Kocatepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Afyonkarahisar.
• Bilge, E. (2003).Türkiye’de memur sendikacılığı ve örgütlenmeleri. İstanbul.
• Boyacı, H. (1994). Öğretmenlerin mesleki örgütlenmeye ilgilerinin düzeyi ve bu ilgi düzeyinin etkenleri. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Büyüköztürk, Ş. (2002). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. Ankara: Pegema Yayınları.
• Clark, P. M. Ve Marick, F. (2001). Competing interest group and union members voting. Social Science Quarterly, South Western Social Science Association, 82, 105-116.
• Çankaya, İ. (2005). Sivil toplum örgütlerinin eğitim amaçlı faaliyetleri (Elazığ ili sendika örneği). Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Elazığ.
• De Cenzo, D. A. ve Robbins, S. P. (2002). Human resource management. USA: Von Hofman Press.
• Demir, S. (1991). Türkiye’de kamu görevlileri dernekleri (1971-1980). Amme İdaresi Dergisi, 24(1), 1-3.
• Demirdizen, D. ve Lordoğlu, K. (2012). Türkiye’de sendika içi demokrasi ya da bir imkânsızın arayışı mı? Sosyal Haklar Uluslararası Sempozyumu ve Bildiriler (s.223-241).Petrol İş Yayını.
• Eberts, R. W. (2007). Teachers unions and student performance: Help or hindrance? The Future of Children, 17(1), 175-200.
• Erkılıç, T. A. (2007). İnsan kaynakları ve eğitim programının yönetimiyle ilgili etmenlerin ortaöğretimde çalışanların sendikal örgütlenmelerine etkileri. Manas Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7(17), 53-64.
• Erarslan, L. (2011). Günümüz öğretmen sendikacılığının değerlendirilmesi. 21.yy’da Eğitim ve Toplum, 1(1), 59-72.
• Gemici, Y. (2008). Eğitimde sendika yönetim ilişkileri. Yayımlanmamış doktora tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
• Gezen, B. (2001), Türkiye’de memur sendikalarının birleşme ve bütünleşme sorunları. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Heystek, J. ve Lethoko, M. (2001). The contribution of teacher unions in the restoration of teacher professionalism and the culture of learning and teaching. South Africa Journal of Education, 21(4), 222-227.
• Işık, R. (1962). Sendika hakkının tanınması ve kanuni sınırları. Ankara: AÜHF Yayınları.
• Karakaya, H. (2001). Öğretmenlerin örgütlenme nedenleri. Yayımlanmamış Yüksek LisansTezi, Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
• Kayıkçı, K. (2013). Türkiye’de kamu ve eğitim alanında sendikalaşma ve öğretmen ile okul yöneticilerinin sendikalardan beklentileri. Amme İdaresi Dergisi, 46(1), 99-126.
• Kayıkcı, K. ve İnceoğlu, E. (2010). İlköğretimve ortaöğretim kurumlarındaki öğretmenlerin sendikaların işleyişine ilişkin algıları. Çağdaş Eğitim Dergisi, 37, 22-29.
• Kingdon, G. ve Teal, F. (2008).Teacher unions, teacher pay and student performance in India: A pupil fixed effects approach. Journal of Development Economics, 91(2), 278-288.
• Mahiroğulları, A. (2013). Dünyada ve Türkiye'de sendikacılık. Bursa: Ekin Basım Yayın Dağıtım.
• Okçu, K. (1981). Türkiye’de öğretmen dernekleri milli federasyonu (1948-1969). Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Ankara Üniversitesi, Ankara.
• Öcal, L. (1998). Türkiye’de memur sendikacılığı: Öğretmen sendikacılığı örneği, Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara.
• Öz, Ü. (2010). Bir siyasal katılma aracı olarak memur sendikaları: Isparta örnek olayı. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Isparta.
• Özdemir, S. (2002). Eğitimde örgütsel yenileşme. Ankara: Pegem A.
• Özkiraz, A. ve Talu, N. (2008) Sendikaların doğuşu; Türkiye ve Batı Avrupa ülkeleri karşılaştırması. Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 2, 108-126.
• Resmi Gazete (2001). Kamu görevlileri sendikaları kanunu. 12 Temmuz, Sayı: 24460, 1-17.
• Resmi Gazete (2010). 5982 sayılı Türkiye Cumhuriyeti anayasasının bazı maddelerinde değişiklik yapılması hakkında kanun. 25/5/2010 tarih ve 27580 Sayılı Resmi Gazete.
• Resmi Gazete (2016). 4688 sayılı kamu görevlileri sendikaları ve toplu sözleşme kanunu gereğince kamu görevlileri sendikaları ile konfederasyonların üye sayılarına ilişkin 2016 Temmuz istatistikleri hakkında tebliğ. 04/07/2016 tarih ve 29762 sayılı Resmi Gazete.
• Sarpkaya, R. (2006). Eğitim sendikalarından öğretmenlerin beklentileri. Eurasian Journal of Educational Research, 22, 188-200.
• Serinoğlu, R. (2004). Eğitim hizmet kolundaki sendikaların eğitim amaçları ve amaçladıkları insan modelleri. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Niğde Üniversitesi, Niğde.
• Tas, A. (1995). Ankara ili ilköğretim okulu öğretmenlerinin eğitim sendikalarından sendikacıların öğretmenlerden beklentileri. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Taşdan, M. (2013). Eğitim işkolundaki sendikalara ilişkin öğretmen görüşleri. Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 15(1), 231-265.
• Tortop, N. (2005). Kamu personel yönetimi insan kaynakları yönetimi. Ankara: Yargı Yayınevi.
• Yasan, T. (2008). İlköğretim okulu yöneticilerinin ve öğretmenlerinin sendikalara ilişkin görüşlerinin farklı değişkenlere göre incelenmesi: Malatya ili örneği. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 31(1), 271-293.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma teknikleri. Ankara: Seçkin Yayınları.
• Yıldırım, İ. S. (2007). Türkiye’de sendikalaşma sürecinde öğretmen sendikaları ve siyasetle ilişkisi: Adapazarı örneği. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sakarya.
• Yorgun, S. (2007). Türkiye’de sendikal örgütlenmelerin güncel sorunları ve alternatif öneriler. İş, Güç Endüstri İlişkileri ve İnsan Kaynakları Dergisi, 9(2), 51-78.
• Yorgun, S. (2007). Dirilişin eşiğinde sendikalar yeni eğilimler yeni stratejiler. Bursa: Ekin Basım Yayın Dağıtım.
• Yüksel, Ö. (2000). İnsan kaynakları yönetimi. Ankara: Gazi Kitapevi.