Neoclassical Funerary Monuments at the Feriköy Latin Catholic Cemetery in Istanbul

Year 2019, Issue: 11, 365 - 392, 31.01.2019

F. Selva Suman

Abstract

Transformations in the socio-cultural structure of Istanbul that started in the eighteenth century were reflected in the
architectural fabric of the city. In the meantime the Ottoman capital witnessed a growing appropriation of foreign
architectural features and the emergence of a hybrid stylistic vocabulary. Westernization of the society was accompanied
by an intensive building activity during the post-Tanzimat (1839) years, and consequently the rise of new buildings with
western façades became the new trend.
This study involves an introduction to the Neoclassical style in nineteenth-century Istanbul, focusing on funerary
monuments displaying this stylistic vocabulary at the Feriköy Latin Catholic Cemetery. Established in the 1850’s, this
cemetery where mostly prominent Levantines and their families are inhumed, is the largest Catholic burial ground in the
city. Among a wide variety of styles, there are also a significant number of funerary structures built in the Neoclassical
idiom. The analysis covers some of these tombs expounding on the ornamental features reflecting the Classical Revivalist
style prevalent in Europe in the nineteenth century.

Keywords

Nineteenth-century Neoclassicism, Feriköy Catholic Cemetery, Neoclassical tombs, Funerary ornaments and symbols

İstanbul Feriköy Latin Katolik Mezarlığında Neoklasik Yapılar

Abstract

İstanbul’da onsekizinci yüzyılda başlayan sosyokültürel değişimler kentin mimari dokusuna da yansımış, yabancı mimari
unsurların artarak kullanılması ile karışık bir üslup dili görülmeye başlamıştır. Toplumda “Batılılaşma” hareketleri ile
Tanzimat sonrası yıllarda görülen yoğun yapılaşma sonucu Osmanlı başkentinde batılı tarzları anımsatan cepheler ve
bezeme unsurları ile yeni yapılar görülmeye başlamıştır.
Bu çalışmada, ondokuzuncu yüzyıl İstanbul’unda Neoklasik üslubun kısa bir tanıtımı yapılarak Feriköy Latin Katolik
Mezarlığında bu tarzı sergileyen mezar anıtları ele alınmaktadır. 1850’lerde kurulmuş olan mezarlıkta çoğunlukla
Levanten aileler gömülü olup halen kentin en büyük Katolik mezarlığı olma özelliğini sürdürmektedir. Burada görülen
mezar yapıları, aralarında pek çok Neoklasik tarz da bulunan farklı üslupları yansıtmaktadır. Bunlar arasında yer alan
mezarlar incelenirken, ondokuzuncu yüzyılda Avrupa’da yaygınlaşan Neoklasik üslubu işaret eden bezeme unsurları da
irdelenmektedir.

Keywords

Ondokuzuncu yüzyılda Neoklasisizm, Feriköy Latin Katolik Mezarlığı, Neoklasik Mezarlar, Mezar süslemeleri ve semboller

References

• AĞIR, Aygül, “William James Smith’in Mimarlığı Üzerine Bir Üslupsal Analiz”, Sultan Abdülmecid’in Bir Mimarı William James Smith, Ed. Afife Batur, İstanbul 2016, pp. 214-223.
• ALP, Selda, İstanbul’daki Rum, Ermeni ve Levanten Mezarlıklarında 19. Yüzyıl Figürlü Mezar Anıtları, Anadolu Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Unpublished Ph.D., Eskişehir 2015.
• ALP, Selda, “İstanbul’un Sessiz Tanıkları: Feriköy Latin Katolik Mezarlığı Heykelleri”, İstanbul Araştırmaları Yıllığı, No. 6, İstanbul 2017, pp. 177-192.
• ALP, Selda, “İstanbul Hıristiyan Mezarlıklarındaki Hayvan Sembolleri”, http://dergipark.gov.tr/ uploads/issuefiles/912e/be7e/2e47/59df1c463bd67.pdf Erişim Tarihi: 14. 11. 2018
• BERGDOLL, Barry, European Architecture 1750-1890, New York 2000.
• BELIN, Alphonse, Histoire de la Latinité de Constantinople, Paris 1894.
• CHEVALIER, Jean & GHEERBRANT, Alain, Dictionnaire des Symboles, Paris 1982.
• CURL, James Stevens, Dictionary of Architecture, Oxford 2000.
• ÇELİK, Zeynep, The Remaking of Istanbul, The Portrait of an Ottoman City in the Nineteenth Century, Seattle 1986.
• GERSON, Martha Blythe, “A Glossary of Robert Adam’s Neoclassical Ornament”, Architectural History, Vol. 24, 1981, pp. 59-82.
• HAMADEH, Shirine, The City’s Pleasures, Istanbul in the Eighteenth-Century, Seattle 2004.
• HITZEL, Frédéric, Couleurs de la Corne D’Or, Peintres Voyageurs à la Sublime Porte, Paris 2002.
• JOHNSON, Brian, “İstanbul’s Vanished City of the Dead, The Grands Champs des Morts”, Istanbul Selected Themes, İstanbul 2002, pp. 93-104.
• KARPAT, Kemal Karpat, Osmanlı’da Değişim, Modernleşme ve Uluslaşma, İstanbul 2006.
• KARPAT, Kemal, Osmanlı Modernleşmesi, Toplum, Kuramsal Değişim ve Nüfus, İstanbul 2014.
• KUBAN, Doğan, Osmanlı Mimarisi, İstanbul 2007.
• MARMARA, Rinaldo, Pangaltı, (Pancaldi) 19. Yüzyılın Levanten Semti, İstanbul 2001.
• MARMARA, Rinaldo, Bizans İmparatorluğu’ndan Günümüze İstanbul Latin Cemaati ve Kilisesi, İstanbul 2006.
• ÖZER, Bülent, Rejyonalizm, Üniversalizm ve Çağdaş Mimarimiz Üzerine Bir Deneme, İstanbul 1964.
• ÖZER, Filiz, “18. Yüzyılın Yaratıcı Osmanlı Mimarlığı”, Sanat Tarihi Defterleri 15, İstanbul 2012.
• QUATAERT, Donald, The Ottoman Empire, 1700-1922, Cambridge 2001.
• RENDA, Günsel, “Yenileşme Döneminde Kültür ve Sanat” https://www.tarihtarih. com/?Syf=26&Syz=352709&/Yenileşme-Döneminde-Kültür-ve-Sanat-/-Prof.-Dr.-Günsel- Renda Erişim Tarihi: 14. 11. 2018.
• SCHMITT, Oliver Jens, Les Levantins, Istanbul 2007.
• SUMAN, Selva, “Questioning an Icon of Change: The Nuruosmaniye Complex and the Writing of Ottoman Architectural History,” METU JFA, 2011/2 (28:2), pp.145-166.
• SUMAN, Selva, “Reading Tomb Structures as Funerary Art: The Latin Catholic Cemetery in Feriköy, Istanbul”, Unpublished paper submitted at the 15th ICTA, Naples, Italy, 16-18 September 2015.
• SUMMERSON, John, The Architecture of the Eighteenth Century, London 1986.
• ŞARLAK, Eva, İstanbul’daki Hıristiyan Mezarlıklarında Mimarlık ve Sanat, İstanbul 2005.
• TEKİNER, Halil, “Osmanlı Eczalığında Bir Kilometre Taşı: İngiliz Eczanesi, İstanbul”, http:// asosindex.com/cache/articles/osmanli-eczaciliginda-bir-kilometre-tasi-ingiliz-eczanesi-istanbul- f250751.pdf Erişim Tarihi: 04. 06. 2017.
• URAS, Büke, “The Story of a Life Extending from Italy to Istanbul: Edoardo de Nari (1874-1954)”, The Architect of Changing Times: Edoardo de Nari (1874-1954), İstanbul 2012.
• VANDERVELDE, Cecilia, La Necropole de Bruxelles, Bruxelles 1991. Burial Registers of the Feriköy Latin Catholic Cemetery