ANTİK KENTLERDE FONKSİYONEL YAPILANMA ÖZELLİKLERİ İLE MEKÂNIN BİÇİMLENME ÖZELLİKLERİ ARASINDAKİ İLİŞKİ: POMPEİİ KENTİ ÖRNEĞİ

Year 2017, Issue: 8, 51 - 72, 30.07.2017

H. Meltem Gündoğdu , M. Korhan Özkök

Abstract

Bu yazı, kent planlama ilkeleri ve arkeolojik verilerin birlikte değerlendirilerek, antik kentlerde fonksiyonel yapılanma özellikleri ile mekânın biçimlenme özellikleri arasındaki ilişkinin, mekânsal yapılanma özellikleri arasında karşılaştırmalı inceleme imkânı veren Mekân Dizimi (Space Syntax) analiz yöntemi ile araştırılması üzerine kurgulanmıştır. Çalışma alanı olarak, iyi korunmuş antik kentlerden biri olan ve günümüzde kazı çalışmaları ile büyük ölçüde açığa çıkartılmış Roma İmparatorluk dönemi, Pompeii kenti seçilmiştir. Çalışma kapsamında, Pompeii kenti özelinde mekân dizimi yöntemi ile mekânsal okumalar yapılacak ve kent planı altlık olarak alınarak fonksiyonel yapılanma özellikleri ve mekânın biçimlenme yapısı incelenecektir. Sonuç olarak, antik kentlerin mekân organizasyon yapısının okunmasında, arkeolojik çalışmalarda da faydalanılabilecek bir matematiksel model olan mekân dizimi analiz yönteminin kullanılabilirliği tartışılacaktır. 

Keywords

Antik kentler, Pompeii, fonksiyonel yapılanma özellikleri, mekânın biçimlenme yapısı, mekân dizimi, analiz yöntemi

THE RELATIONSHIP BETWEEN FUNCTIONAL STRUCTURAL PROPERTIES AND SPATIAL CONFIGURATION PROPERTIES IN ANCIENT CITIES: THE CASE OF POMPEII CIT

Abstract

This article is based on the investigation of the urban planning principles and archaeological data together with the analysis of the spatial structure features of the ancient cities with the space syntax (Space Syntax), which provides a comparative study between the features of the spatial structure. For the study area, one of the best wellpreserved ancient cities and have been unearthed largely by the excavations today, the Roman Imperial Period city of Pompeii was selected. In this context, spatial readings in Pompeii ancient city with space syntax model will be done and functional structure characteristics and spatial configuration will be examined based on city plan. As a result, for the reading of the ancient cities spatial organizational structure also can be used in the archaeological studies; a mathematical model of space syntax analysis method of availability will be discussed. 

Keywords

Ancient cities, Pompeii, functional structure characteristics, spatial configuration, space syntax

References

• Hillier B., Hanson J. 1984. The Social Logic of Space, Cambridge University Press: Cambridge.
• Laurence, R. 2007. Roman Pompeii: Space and Society (2 edition), London -New York: Routledge.
• Lynch K. 1960. The Image Of the City, Cambridge: MIT Press.
• Rapoport, A. 1982. The Meaning of The Built Environment A Nonverbal Communication Approach, Beverly Hills: Sage Publications,.
• Garling T., Gary W., Evans G. W. 1991. “Environment, Cognition and Action: The Need for Integration, Environment”, Cognition and Action, Plenum Press, 2-13.
• Hillier B. 1996a. “Cities As Movement Economies”, Urban Design International, 1: 41-60.
• Hillier, B., 1996b. Space is The Machine, Cambridge: Cambridge Universty Press.
• Hillier B., Penn A., Hanson J., Grojeski I., J.X.U. 1993. “Natural Movement Or, Configuration And Attraction In Urban Pedestrian Movement”, Environment & Planning B: Planning & Design, 20: 29-66.
• Hacking I., 1983. Representing And Intervening, , Cambridge: Cambridge University Press.
• Hillier, B., 1993. “ A Note On The Intuiting Of Form; Three Issues In The Theory Of Design”, Environment And Planning B: Planning And Design, 2: 52-56.
• Cuttıng, M. 2003. “The Use Of Spatial Analysis To Study Prehistoric Settlement Architecture”, Oxford Journal of Archaeology, 22 (1): 1–21.
• Stöger, H. 2011. Rethinking Ostia: A Spatial Enquiry İnto The Urban Society Of Rome’s İmperial Port-Town, Leiden: Leiden University Press.
• Turner, A. 2003. “Analysing The Visual Dynamics Of Spatial Morphology.”, Environment and Planning B: Planning and Design, 30 (5): 657 – 676.
• Hillier B., W. R. G., Hanson, J. & Peponıs, J. 1987. “Syntactic Analysis Of Settlements”., Architecture Et Comportement/Architecture And Behaviour, 3 (3): 217–231.
• Gündoğdu, 2014. “Mekan Dizimi Analiz Yöntemi Ve Araştırma Konuları (Space Syntax And Researchıng Issues)”, Art Sanat 2: 251-274.
• Gündoğdu, M. 2005. Galata Pera Bölgesi Mekansal Morfolojik Özellikleri İle Arazi Kullanımı Arasındaki Etkileşim, Basılmamış Doktora Tezi.
• Craane, M., L. 2013. Spatial patterns; the late-medieval and early-modern economy of the Bailiwick of ’s-Hertogenbosch from an interregional, regional and local spatial perspective PhD, Rotterdam.
• Bafna, S. 2003. “Space Syntax: A Brief Introduction To Its Logic And Analytical Techniques”, Environment & Behavior, 35 (1): 17–29.
• Hillier B., Hanson J. 1997. “The Reasoning Art: Or, The Need For An Analytical Theory Of Architecture”, Space Syntax First International Symposium, London, 1-6.
• Tencer T. 2015. “Space Syntax and/in Archaeology” Odborná jazyková příprava pro DSP.
• Vaughan, L. and Hillier, B. 2007. “The Spatial Syntax Of Urban Segregation”, Progress in Planning, 67 (3): 205–294.
• Griffiths, S. 2005. “Historical Space And The Practice Of“ Spatial History”, The Spatiofunctional Transformation Of Sheffield 1770-1850, 655–668.
• Gates, C. 2011. Ancient Cities: The Archaeology of Urban Life in the Ancient Near East and Egypt, Greece and Rome, Abingdon-Oxon-New York: Routledge.
• Tümer, G. 2007. Hippodamos., http://v3.arkitera.com/k198-hippodamos.html, Son Erişim Tarihi: 06 06. 2017.
• Hillier B., 2001. “A Theory Of The City As Object Or How Spatial Laws Mediate The Social Constructions Of Urban Space”, 3rd International Symposium on Space Syntax, Brazil, 1-9.
• Kim Y. O., 2000. “The Role of Spatial Configuration in Spatial Cognition”. 3rd International Symposium on Space Syntax, Brazil.
• Turner, A. (2003): “Analysing The Visual Dynamics Of Spatial Morphology” Environment and Planning B: Planning and Design, 30(5): 657 – 676.