KÜLTÜR İMLERİ - KAVRAMLAR VE SINIRLAR ÖTESİ

Year 2018, Issue: 9, 543 - 569, 12.12.2018

Halil Akdeniz

Abstract

Bu makale, ağırlıklı olarak kendi sanat çalışmalarım, kısmen de üniversitedeki sanat eğitimi yaklaşımım üzerinedir. Sanat çalışmalarım çevresel sanattan, tarihi ve kültürel çevreye uzanan, yaklaşık 40 yıllık bir sanatsal üretim sürecini kapsar. 1978 sonrası ve 1980’li yıllarda İzmir Körfez Kirlenmesi İle İlgili Görsel Değerlendirmeler resim dizisi ile başlayan fiziki çevre sorunları ile ilgili çalışmalarım, bilimsel araştırma laboratuvarlarının bilimsel verileriyle de destekli, sanat ve sanat dışı ögelerin kullanıldığı sanatsal çözümlemelerden oluştu. Daha sonra tarihi ve kültürel çevreye yönelik çalışmalarla; Efes-Ören Görsel Notlar dizisi, ardından Anadolu’nun değişik kültür bölgelerini kapsayan çalışma dizileri; Anadolu Uygarlıkları – Kültürlerarası, Anadolu Uygarlıkları – Kültür Çevresi, Anadolu Uygarlıkları – Kültür Logoları, Anadolu Uygarlıkları – Kültür Bakiyeleri ile devam etmiştir. Geldiğim nokta itibariyle de, son dönem Kültür İmleri – İmgenin İzinde yoğunlaşan çalışma dizileri ile devam etmektedir. İçinde yaşadığım coğrafya Anadolu, tarih boyunca Grek, Hitit, Likya, Frigya gibi çok sayıda kültürlere ev sahipliği yapmıştır. Anadolu Uygarlıkları kültürel zenginliği, farklı kültürler ve kültür katmanları ile benim çalışmalarımın konsept ve düşünce kaynağını oluşturmaktadır. Sanat dili evrenseldir. Fakat insanların yaşam tarzları, kültürleri ve görme alışkanlıkları farklıdır. Yani sanatlarının kendi kültür ve coğrafyalarından beslenen kanalları ve kökleri vardır.  Çalışmalarım resim ekseninde olmasına rağmen tuval ve boya estetiği ile sınırlı değildir. Yüzeyden mekâna uzanan bir boyutu içerir. Sanatım düşüncelerimin notlarıdır. Konseptlerime göre değişik malzeme ve araştırma materyalleri yer alır. Bu makalenin eğitim açısından da hedefinde, bugün geldiğimiz “Üçüncü Kültür Dönemi“ aşamasında geleceğin eğitim modeli gibi gözüken sanattaki yaratıcılıkla bilimdeki yaratıcılığın birleştirilmesine yönelik, bilim ve sanatın birlikteliğini öngören içinde sanatın da yer aldığı bilim teknoloji ve mühendislik dalları; STEAM- Science/Bilim, Technology/Teknoloji, Engineering/Mühendislik, Arts/Sanat ve Mathematics/Matematik eğitim modelinin önemine işaret edilmiştir.  Bu konuda  dünyada bazı üniversitelerde ve araştırma kurumlarında, örneğin NASA uzay araştırma programlarına bile sanatçıların da dahil edilmeye başlaması, ve Austuralya Western Üniversitesinde biyo-konstrüktif deney ve araştırmalar yapan Symbotica A  programı gibi çok özel eğitim programlarının yer aldığı geleceğin eğitim yönelimlerine işaret edilmeye çalışılmıştır. 

Keywords

sanat, bilim, yaratıcılık, sanat bilimi

CULTURAL SIGNS - BEYOND CONCEPTS AND BOUNDARIES

Abstract

This article is mostly about my own artwork and partly about my approach to art education in college. My artwork covers an artistic production process of about 40 years, extending from environmental art to historical and cultural environment. The artistic analysis that originated my work started in 1978 and continued throughout 1980s with The Visual Evaluations related to the Pollution in İzmir Gulf. These were a series of paintings intervening the physical environmental problems. Supported by scientific evidence from research labs, my analysis consisted of both artistic and non-artistic elements. Later came Efes-Ören Visual Notes series and then came the study series covering various cultural regions of Anatolia; Anatolian Civilizations - Intercultural, Anatolian Civilizations - Cultural Environment, Anatolian Civilizations - Cultural Logos, Anatolian Civilizations - Cultural Aspects. Currently, my work continues with the series, Cultural Implications – Tracing the Image. Anatolia, the geography I live in, has been home to many cultures like the Greek, Hittite, Lycian and Phrygian throughout history. Anatolian Civilizations with their cultural wealth, different cultures and cultural layers constitute the concept and idea of my work The language of art is universal. However, lifestyles, cultures and ways of seeing are different. In other words, arts have channels and roots that feed on their own culture and geography. Despite being on the axis of painting, my work is not limited to canvas and colour aesthetics. It includes a dimension extending from the surface to the space. My art is the notes of my thoughts. Different materials and research materials are available depending on the concept. On an educational level, this article aims to emphasize the importance of art in the "Third Culture Period", which suggests the coexistence of science and art that seems to be the educational model of the future. This model is made up of science, technology and engineering branches together with art. Emphasis is laid on STEAM - Science / Technology / Engineering / Art and Mathematics - training model. Also, future educational tendencies in some universities and research institutions such as the inclusion of artists in NASA’s space exploration programmes and bio-constructive experiments and research on Symbotica A programme in Western University in Australia are further dealt with.   

Keywords

arts, science, creativity, science of art

References

• Akdeniz, Halil. 2015. “EÜ Uluslararası EgeArt Sanat Günleri’nin Üniversite’nin Geçmişinden Beslenen Damarları ve Uluslararası Arenada Gelecek Yönelimleri”, Dünden Bugüne EGEART, Ege Üniversitesi Aralık 2005 – Aralık 2915, Ege Üniversitesi Yayınları, İzmir.
• Akdeniz, Halil. 2014. Bildiri: “Isık Universty Art & Art Theory Master & PhD Programs“. ERPA- International Educational Sciences Kongres, İstanbul.
• Alptekin, Hüseyin B. 1993. Arredamento Dekorasyon Dergisi, Kasım, S. 53. Anonim 2015. DEÜ Güzel Sanatlar Fakültesi Sanat ve Tasarım Kongresi, DEÜ Yayınları, İzmir.
• Duben, İpek – Yıldız, Esra. 2008. Seksenlerde Türkiye’de Çağdaş Sanat : Yeni Açılımlar, Bilgi Üniversitesi Yayınları, İstanbul.
• Ergüven, Mehmet. 2016. Halil Akdeniz, Ekol Sanat, İzmir.
• Ergüven, Mehmet. 2016. “İmgenin İzinde / In Pursuit of Image”, Halil Akdeniz, Ekol Sanat, İzmir.
• Kahraman, Hasan Bülent. 2011. “Savaş, Güç ve İnanç; Sanatın Gizil Gücü”, Savaş, Güç ve İnanç,(Kat.), Anadolu Medeniyetleri Müzesi ve Özil Koleksiyonu, Artist Yayın Endüstrisi ve Eğitim Hizmetleri Ltd. Şti., Ankara.
• Sağlam, Mümtaz. 2015. Halil Akdeniz – 50 .Sanat Yılı – Retrospektif / 50th Anniversary of His Art , Kibele Sanat Galerisi, İş Bankası Kültür Yayınları, İstanbul.
• Şahiner, Rıfat. 2015. Halil Akdeniz ve Kültür İmleri / Cultural Signs kitabı sunuş yazısı, Masa Yayınları, İstanbul. Resim Listesi
• R- 1 İzmir Körfez Kirlenmesi ile İlgili Görsel Değerlendirmeler-I, 1978-81, tuval üzerine akrilik, 115x115 cm. Visual Treatments of the Pollltion in The Gulf of İzmir-I, 1978-81, acrylic on canvas, 115x115 cm. R- 2 İzmir Körfez Kirlenmesi ile İlgili Görsel Değerlendirmeler, 1982, tuval üzerine akrilik, 80x80 cm. Visual Treatments of the Pollltion in The Gulf of İzmir, 1982, acrylic on canvas, 80x80 cm.
• R- 3 İzmir Körfez Kirlenmesi ile İlgili Görsel Değerlendirmeler, 1982, tuval üzerine akrilik, 80x80 cm. Visual Treatments of the Pollltion in The Gulf of İzmir, 1982, acrylic on canvas, 80x80 cm.
• R- 4 İzmir Körfez Kirlenmesi ile İlgili Görsel Değerlendirmeler, 1983, tuval üzerine akrilik, 115x115 cm. Visual Treatments of the Pollltion in The Gulf of İzmir, 1983, acrylic on canvas, 115x115 cm.
• R-5 İzmir’den Görsel Notlar, 1984 -1986, tuval üzerine akrilik, 116x116 cm. Visual Notes From İzmir, 1984 -1986, acrylic on canvas, 116x116 cm.
• R- 6 Entelektüel Mekan Tasarımı , 1994 Desgin of Entellektuel ,1994 “Fiziki Mekana bilgi ve sanatın ilave edildiği mekana tasarlama düşüncesi/ The idea of redesigning space by adding knowledge and art to a physikal space”
• R- 7 Anadolu Uygarlıkları - Kültür Bakiyeleri, 2002, tuval üzerine akrilik - ağaç konstrüksiyon, 101,5x270 cm. Anatolian Civilizations - Cultural Remains, 2002, acrylic on canvas - wood construction, 101,5x270 cm.
• R- 8 Anadolu Uygarlıkları - Kültür Logoları, 2002, tuval üzerine akrilik- demir konstrüksiyon, 166x100 cm. (17 parça) Anatolian Civilizations - Cultural Logos, 2002, acrylic on canvas - iron construction, 166x100 cm. (17 pieces )
• R-9 Anadolu Uygarlıkları - Kültür Bakiyeleri, 2005, tuval üzerine akrilik - karışık teknik, 92x30 cm.(4 parça ) Anatolian Civilizations - Cultural Remains, 2005, acrylic on canvas - mixed media, 92x30 cm.(4 pieces)
• R-10 Simgesel Yığınak, 2011, tuval üzerine akrilik – ağaç, demir konstrüksiyon. Symbolic File, 2011, acrylic on canvas – wood, iron construction.
• R-11 Hititlere Saygı, 2016 tuval üzerine akrilik, 145 x 45 cm. Homage to Hetiter, 2016, acrylic on canvas, 145 x 45 cm.
• R-12 Göbeklitepe’ye Saygı, 2016, tuval üzerine akrilik, 145 x 45 cm. Homage to Göbeklitepe, 2016, acrylic on canvas, 145 x 45 cm.
• R-13 Kültür İmleri - Akdeniz Küpü, 2014, tuval üzerine akrilik - karışık teknik, 180x180x180 cm. Cultural Signs - Meditarranean Cube, 2014, acrylic on canvas - mixed media, 180x180x180 cm.
• R-14 Kültür İmleri - Akdeniz Küpü, 2014, tuval üzerine akrilik - karışık teknik, 180 x 180 x 180 cm. Cultural Signs - Meditarranean Cube, 2014, acrylic on cancas - mixed media, 180 x 180 x 180 cm.
• R-15 Kültür İmleri, 2015, tuval üzerine akrilik - karışık teknik, 104x200 cm. Cultural Signs, 2015, acrylic on canvas - mixed media, 104x200 cm.
• R-16 Kültür İmleri – Simgelerle Ortadoğu Güç Dengeleri, 2015, tuval üzerine akrilik - karışık teknik, 104 x 200 cm. Cultural Signs – Balance of Powers in Middle East with Symbols, 2015, acrylic on canvas - mixed media, 104 x 200 cm.
• R-17 Kültür İmleri, 2010, tuval üzerine akrilik - karışık teknik, 120x240 cm. Cultural Signs, 2010, acrylic on canvas - mixed media, 120x240 cm.
• R-18 Kültür İmleri - Evren Tasarımı, 2016, tuval üzerine akrilik – karışık teknik, 121,5 x 160 cm. Cultural Signs – Designing Cosmos, 2016, acrylic on canvas - mixed media, 121,5 x 160 cm.