Kentsel Arkeolojik Sit Alanlarında Koruma Yaklaşımı: Denizli, Hisar (Attouda) Örneği

Year 2021, Issue: 15, 229 - 248, 05.02.2021

Ayşe Özdemir İlcan Şimşek

Abstract

Doğal ve kültürel miras değerlerine sahip korunan alanların geleceğe taşınması için ne gibi önlemler alınması gerektiği tartışılması gereken konulardan biridir. Bu çalışmanın amacı, arkeolojik, mimari ve tarihî ögelerin birlikteliğine dayanan arkeolojik sit alanlarının güncel yaşam ile bütünleştirilmesi yoluyla kültürel sürekliliğinin devam ettirilmesine yönelik koruma yaklaşımı önerilmesidir. Araştırma kapsamında birinci derece arkeolojik ve kentsel sit alanı statüsündeki Hisar (Attouda) yerleşimi örneklem alan olarak seçilmiştir.
Araştırma yöntemi kapsamında Hisar (Attouda) yerleşiminin koruma geçmişine ilişkin koruma kurulu kararları, imar planları ve raporları incelenmiş, GZFT (SWOT) analizi ile doğal ve kültürel miras değerlerinin korunmasına ve yaşatılmasına yönelik güçlü ve zayıf yönler ile fırsat ve tehditler saptanmıştır. Bu bilgiler doğrultusunda, geçmişten günümüze ulaşan doğal ve kültürel miras değerlerinden oluşan kentsel arkeolojik sit alanı özelliğindeki Hisar (Attouda) yerleşim dokusu, bütünleşik koruma yaklaşımı kapsamında ele alınarak, kültürel sürdürülebilirliğin sağlanması için bugün ve geleceğe yönelik koruma önerileri getirilmiştir.

Keywords

Hisar (Attouda), kültürel miras, doğal miras, kentsel arkeolojik sit, koruma

Supporting Institution

Bu araştırma, Pamukkale Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Koordinasyon Birimi (2018FEBE069) tarafından finansal olarak desteklenmiştir.

The Conservation Approach in Urban Archaeological Sites: The Case of Hisar (Attouda), Denizli

Abstract

In order to carry protected areas with natural and cultural heritage values into the future, one of the issues that needs to be discussed is what kind of measures need to be taken. The aim of this study is to propose a conservation approach to maintain cultural continuity with the integration of archaeological sites (which is based on the unity of archaeological, architectural and historical elements), into contemporary life. Within the scope of the research, the Hisar (Attouda) settlement, which has the status of a first degree archaeological and urban site, was selected as the sample area.
Within the scope of the research method, the conservation committee decisions, zoning plans and reports regarding the conservation history of the Hisar (Attouda) settlement were examined, and the strengths, weaknesses, opportunities and threats for the protection and preservation of natural and cultural heritage values were determined with a SWOT analysis. In line with this information, the Hisar (Attouda) settlement texture, which is an urban archaeological site consisting of natural and cultural heritage values from the past to the present, was dealt within the scope of an integrated conservation approach, and preservation proposals for today and for the future were made in order to ensure cultural sustainability.

Keywords

Hisar (Attouda), Cultural heritage, Natural heritage, Urban archaeological site, Conservation

References

• Anderson, John George Clark. "A Summer in Phrygia:1." The Journal of Hellenic Studies 18 (1898): 398-400.
• Buckler, William Hepburn ve William Moir Calder. Monuments and Documents from Phrygia and Caria. Manchester: Manchester University Press, 1939.
• Çelik, Ali, Mehmet Çiçek ve Muhammet Uşak. “Denizli İli ve Çevresinde Yayılış Gösteren Bazı Türlerin Etnobotanik Özellikleri.” I. Babadağ Sempozyumu Tarihte ve Günümüzde Babadağ Bildiri Metinleri, Denizli: Pamukkale Üniversitesi, 1999, 136-153.
• “Kırsal Kalkınma Özel İhtisas Komisyonu Raporu, Sekizinci Beş Yıllık Kalkınma Planı.” Devlet Planlama Teşkilatı. Ankara, 2000, 26-27. Erişim 13 Mart 2019. https://sbb.gov.tr/wp-content/uploads/2018/11/08_KirsalKalkinma.pdf.
• Eminağaoğlu, Zehra ve Sonay Çevik. “Kırsal Yerleşmelere İlişkin Tasarım Politikaları ve Araçlar.” Gazi Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi Dergisi 22/1 (2007): 157-162.
• Erdoğan, Elmas. “Perge Arkeolojik Sit Alanı, Peyzaj Özellikleri ve Koruma Sorunları.” Bartın Orman Fakültesi Dergisi 8/10 (2006): 36-47.
• Gez, Sefa ve Solmaz Şimşek. “Babadağ’ın Tıbbi Bitkileri.” I. Babadağ Sempozyumu Tarihte ve Günümüzde Babadağ Bildiri Metinleri. Denizli: Pamukkale Üniversitesi, 1999, 128-135.
• Haytoğlu, Ercan. Dağılan Köyün Hikayesi Attouda-Hisar. Denizli: Denizli Büyükşehir Belediyesi Kültür Yayınları, 2017.
• Malay, Hasan. “New Inscriptions in the Denizli Museum.” Arkeoloji Dergisi II (1994): 173-183.
• Özcan, Koray ve M. Serhat Yenice. “Arkeolojik Mirasın Sürdürülebilirliği: Koruma–Geliştirme Stratejileri İçin Bir Yöntem Önerisi.” Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi 5/1 (2008): 1-16.
• Ramsay, William Mitchell. The Historical Geography of Asia Minor. (London: Cambridge University Press, 1890).
• Sheppard, Anthony R. R. “Inscriptions from Uşak, Denizli and Hisar Köy.” Anatolian Studies 31 (1981): 19-27.
• Söğüt, Bilal. “Denizli-Hisarköy Müze Deposundaki Mimari Bloklar.” Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü 24. Araştırma Sonuçları Toplantısı 2, Çanakkale 29 Mayıs-2 Haziran 2006. Haz. Dr. Fahriye Bayram ve Birnur Koral (Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı Dösimm Basımevi 2007), 383-397.
• Söğüt, Bilal. “Denizli’de Yaşayan Tarih Kenti Attouda (Hisarköyü).” Geçmişten Günümüze Denizli 37 (2013): 10-15.
• Söğüt, Bilal. “Attouda (Hisar) Antik Kenti.” Cedrus Akdeniz Uygarlıkları Araştırma Dergisi 5 (2017): 241-260.
• Şayın, Gamze. “Denizli Hisarköy (Attuda) Kırsal Mimari Mirasının Doku Analizi ve Koruma Sorunları.” Yüksek lisans tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, 2016.
• Şimşek, Celal. “Antik Dönemde Babadağ ve Çevresi,” I. Babadağ Sempozyumu Tarihte ve Günümüzde Babadağ Bildiri Metinleri. Denizli: Pamukkale Üniversitesi, 1999, 316-327.
• Şimşek, Celal. “Attouda Nekropolü”. Birinci Uluslararası Aşağı Büyük Menderes Havzası Tarih, Arkeoloji ve Sanat Tarihi Sempozyumu, Söke, 15-16 Kasım 2001. Ed. Adil Adnan Öztürk. Aydın: Adnan Menderes Üniversitesi, 2002, 229-245.
• Şimşek, Celal ve Mehmet Okunak. “Attouda Seramikler.” II. Uluslararası Pişmiş Toprak Sempozyumu, Eskişehir, 17-30 Haziran 2002. Eskişehir: Eskişehir Tepebaşı Belediyesi, 2002, 83-93.
• Şimşek, İlcan. “Kentsel Arkeolojik Sit Alanlarında Koruma-Canlandırma Önerileri: Hisar (Attouda) Örneği.” Yüksek lisans tezi, Pamukkale Üniversitesi, 2019.
• Urhan, Raşit, Mehmet Doğaç, Ali Zeytünoğlu ve Yakup Kaska. “Babadağ (Denizli) İlçesinin Memeli Hayvanları.” I. Babadağ Sempozyumu Tarihte ve Günümüzde Babadağ Bildiri Metinleri, Denizli: Pamukkale Üniversitesi, 1999, 179-180.