“ÇEVİRİBİLİM SOSYOLOJİSİNE DOĞRU: BOURDIEU SOSYOLOJİSİYLE TÜRKİYE’DE ÇEVİRİBİLİM ALANINI DÜŞÜNMEK”*

Year 2016, Issue: 11, 35 - 53, 16.09.2020

Zuhal Emirosmanoğlu

Abstract

Bu makale aynı başlıklı doktora tezi ve III. Pierre Bourdieu Sempozyumu’nda (2016) sunulmuş bildiriden üretilmiştir. Tezde amaç Bourdieu sosyolojisinin kuramsal araçlarını kullanarak “Türkiye’de Çeviribilim Alanını” araştırma nesnesi olarak inşa etme yönünde Bourdieucü alan çözümleme taslağı sunmaktır. Kaynaklara bakıldığında, çeviribilim alanı ve çeviribilim pratiğini konu alan bir Çeviribilim sosyolojisi yönünde araştırmalara çağrının açık olduğu görülmektedir. Epistemolojik sorgulamada ilişkisel ve düşünümsel yaklaşımı önceleyen Bourdieu sosyolojisini anlamak, metodolojiyi işlemselleştirmek üzere bir izlek sunulmaya çalışılmıştır. Tez kapsamında “Türkiye’de Çeviribilim alanı”nı nesne olarak inşa etmek için, çeviribilim uzamında Türkiye’de “çeviribilim” bölümleri, çeviribilim eyleyicileri ve çeviribilim araştırma pratiği üçgeninde bir alan tasarımı önerilmiştir. Öncelikle Türkiye’deki “Çeviribilim” bölümlerinin kurumsal yapısı incelenmiştir. Ardından alan eyleyicileri arasından Profesör, Doçent ve Araştırma görevlisi kadrolarına ve özgeçmişlerinden lisans ve lisansüstü eğitim güzergâhlarına bakılmıştır. “Çeviribilim” anahtar sözcüğüyle yapılan taramayla, YÖK tez veri tabanında 116 tez özü ve ULAKBİM veri tabanında 82 makale, çeviribilim alanında araştırma pratiğinde alt alanların temsili gözlemlenmiştir. Sonuç olarak, Bourdieu sosyolojisini işlemselleştirecek bir Çeviribilim Sosyolojisinin, Çeviribilim alanının sorunsallaştırılmasında, bilimsel habitus ve pratiklere dönük bilgi üretiminde önemli bir dinamik olduğu düşünülmektedir.

Keywords

Çeviribilim sosyolojisi, Çeviribilim alanı, Düşünümsellik, İlişkisellik, Bourdieu sosyolojisi, Sosyoanaliz, Metodoloji, Epistemoloji

TOWARDS A TRANSLATION STUDIES SOCIOLOGY: REFLECTING ON THE FIELD OF TRANSLATION STUDIES IN TURKEY WITH BOURDIEU’S SOCIOLOGY

Abstract

This article is derived from the same-titled doctoral dissertation and the presentation made in 3rd Pierre Bourdieu Symposium organized in 2016. The main aim of the thesis is to present a Bourdieuan draft of analysis by using the theoretical tools of Bourdieuan sociology in the direction of constructing “the sphere of Translation Studies in Turkey” as a research subject. When the sources are assessed, there seems to be an obvious need for the researches conducted in the direction of translation sociology with a focus on the sphere of translation studies and translation practice. In the epistemological part, a thematic path is taken in order to understand the Bourdieuan sociology, which prioritizes a relational and reflexive approach in itself, and to operationalize the methodology. In the framework of the thesis, a spherical design is made in the triangle of the Translation Studies departments, agents and research practice in order to construct “Translation Studies in Turkey” as a research subject.At first, the institutional structure of Translation Studies departments in Turkey is assessed. Then, the undergraduate and graduate background of Professors,Associate Professors and ResearchAssistants is examined based on the information in their curriculum vitae. By scanning the keyword of “Translation Studies,” there has been Access to 116 abstracts in YÖK (the Higher Education Council) theses database, and 82 scientific articles in ULAKBİM (TurkishAcademic Network and Information Center) database, and a representation of the sub-fields in research practice in Translation Studies has been obtained. As a result, it has been thought that Translation Sociology, which will operationalize the Bourdieuan sociology in researches, can create significant dynamism in problematizing the sphere of Translation Studies and producing knowledge on scientific habitus and practices.

Keywords

Sociology of translation studies, Area of translation studies, Reflexivity, Relationality, Bourdieuian Sociology, Socio-analysis, Methodology, Epistemology

References

• “ÇEVİRİBİLİM SOSYOLOJİSİNE DOĞRU: BOURDIEU SOSYOLOJİSİYLE TÜRKİYE’DE ÇEVİRİBİLİM ALANINI DÜŞÜNMEK”*