Sartre's Aesthetic Theory in the Context of Being and Nothingness

Year 2020, Issue: 52, 59 - 81, 18.07.2020

Nermin Urgancı

Abstract

çJean-Paul Sartre (1905-1980) rejecting the possibility of being impartial or irresponsible regarding our environment and the events taking place where we live, questions the meaning of being in his basic work, Being and Nothingness (Phenomenological Ontology Essay) (1943), and ignores a predetermined idea of self in the process of existence of the human being. According to Sartre, the effort to understand the relationship between one's existence and other existences, and the process of building this existence will only be possible with a humanist atheist existentialist line. This study primarily addresses the demand for reconstruction of all existing values by examining the view of the philosophy of existence to the moral field. Later, our intention is to use Sartre's views on aesthetic theory in What is Literature? (1947) and Essays on Aesthetics (1963) to reveal his studies. According to Sartre, the art that guides humanity, that drives it, that determines its ontological existence, cannot act like a stray, leash-free dog. It can be connected, demand freedom, and engage with society. This announcement is aimed at freedom for all branches of art. This call for freedom cannot be considered independent of responsibility. To Sartre, we are responsible for this artistic act as a demand for freedom, and the artist is the one who will serve this responsibility. Thus, Sartre demonstrates the possibility and applicability of the Ontology Essay by giving concrete examples in his aesthetic study. Finally, this study seeks to show whether it can serve the Phenomenological Ontological Essay along with the link between the two texts marked..

Keywords

Being, nothingness, aesthetics, literature, plastic arts, artist, existence, emptiness, self

Varlık ve Hiçlik Bağlamında Jean-Paul Sartre’ın Estetik Teorisi

Abstract

Jean-Paul Sartre (1905-1980) yaşadığımız çevreye, olaylara tarafsız kalma veya sorumsuz davranabilme ihtimalini reddeden ve bu düşüncesini temel yapıtı Varlık ve Hiçlik’te (Fenomenolojik Ontoloji Denemesi) (1943) varlığın anlamını sorgularken, insan varlığının, varolmasındaki süreçte önceden belirlenmiş öz düşüncesini yok sayar. Sartre’a göre, insanın kendi varlığı ve diğer varolanlar arasındaki ilişkiyi anlama çabası, varoluşunu inşa etme süreci, sadece hümanist ateist bir varoluşçu çizgi ile mümkün olacaktır. Bu çalışma öncelikli olarak, varoluş felsefesinin ahlak alanına bakışını inceleyerek varolan tüm değerlerin yeniden oluşturulma talebini ele alır. Daha sonra, Sartre’ın estetik teorisine ilişkin görüşlerini Edebiyat Nedir? (1947) ve Estetik Üzerine Denemeler (1963) yapıtı ile ortaya koymayı amaçlamaktadır. İnsanlığa yön veren, onları harekete geçiren, ontolojik varlığını belirleyen sanat, Sartre’a göre başıboş, tasmasız bir köpek gibi davranamaz. Onun bağlı olma, özgürlük talebinde bulunma ve topluma angaje olma özelliği vardır. Bu çağrı tüm sanat dalları için özgürlüğe yöneliktir. Özgürlüğe ilişkin yapılan bu çağrı sorumluluk bilincinden bağımsız düşünülemez. Sartre’a göre bir özgürlük talebi olarak bu sanatsal eylemden hepimiz sorumluyuz, sanatçı da bu sorumluluğa hizmet edecek olandır. Böylelikle Sartre, Ontoloji Denemesini, Estetik yapıtında somut örnekler vererek, olanak ve uygulanabilirliğini göstermiş olur. Son olarak bu çalışma, işaret edilen iki metin arasındaki bağlantı ile birlikte Fenomenolojik Ontolojik Deneme’ye hizmet edip edemeyeceğini gösterme peşindedir.

Keywords

Varlık, hiçlik, estetik, edebiyat, plastik sanatlar, sanatçı, varoluş

References

• Abalı, Funda. “Jean-Paul Sartre’ın Tiyatro Yapıtlarında Varoluşçu Felsefe ve Fenomenolojik Sanat Anlayışı”. Yüksek lisans tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, 2017.
• Bal, Metin, “Varoluşçuluk ve Hümanizm” Yazısında Sartre’ın Varoluşçuluk Savunması”. Dokuz Eylül Üniversitesi. Doktora Programı. Sanatta Modernizm ve Postmodernizm Ders Notları. 24 Nisan 2019.
• Bal, Metin. “Sartre’ın Varoluşçu Felsefesi ve Dava Edebiyatı Teorisi”. Felsefe Arkivi 50 (2019): 17-29.
• Eliot, T.S. “Jean-Paul Sartre, Varoluşçuluk Bir Hümanizmdir”. Hümanizmin Özü. Çeviren Ahmet Aydoğan. İstanbul: İz Yayıncılık, 2002.
• Giacometti, Alberto. Yazılar. Çeviren Aykut Derman. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları, 2015.
• Sartre, Jean-Paul. Estetik Üzerine Denemeler. Çeviren Mehmet Yılmaz. Ankara: Doruk Yayınevi, 1998.
• Sartre, Jean-Paul. Edebiyat Nedir?. Çeviren Bertan Onaran. İstanbul: Can Yayınları, 2008.
• Sartre, Jean-Paul. Varlık ve Hiçlik: Fenomenolojik Ontoloji Denemesi, Çeviren Turhan Ilgaz, Gaye Ç. Eksen, İstanbul: İthaki Yayınları, 2011.
• Sartre, Jean-Paul. Varoluşçuluk, Çeviren Asım Bezirci, İstanbul: Say Yayınları, 1985.
• Sökmen, Sema. “Fenomenolojik Ontoloji Temelinde Jean-Paul Sartre’ın Sanat Anlayışı”, Yüksek lisans tezi, Adnan Menderes Üniversitesi, 2013.
• Şan, Emre. “Sartre ve Giacometti: Varoluşçu Sanat Üzerine Düşünceler”, Felsefi Düşün 12 (2019).