Comparison of Ancient Greek Philosophy and Ancient Indian Philosophy in the Context of Rigveda

Year 2025, Issue: 62, 13 - 27, 30.06.2025

Mustafa Yıldırım

https://doi.org/10.26650/arcp.1587078

Abstract

It is necessary to question the claim that philosophy emerged in the Ancient Greek period because it is possible to find traces of philosophy in ancient civilizations such as Mesopotamia, Egypt, China, Iran, and India. For instance, an examination of the Rigveda, regarded as the most ancient written text of Indian civilization and the Indo-European language family, and the earliest text of the Vedas, presumed to have been composed before the 16th century BC, alongside the Upanishads, reveals that a substantial proportion of the concepts encountered in Ancient Greek philosophy are encompassed within these works. For example, water, which Thales saw as the fundamental principle or arkhe of everything, and a similar explanation he made based on this principle, are defended by Pracāpati Parameshthin, a thinker who lived centuries before Thales and whose name is mentioned in the Rigveda. Apeiron, Anaximander’s eternal and limitless arkhe, corresponds to Aditi in ancient Indian philosophy. In Anaximenes’ system, the air, the basic principle from which everything emerges, corresponds to Prāṇa, which corresponds to breath or vital breath in ancient Indian philosophy. This study aims to outline how Ancient Indian philosophy was shaped and to compare it with ancient Greek philosophy in the context of Rigveda. As a result of this research, we will try to show that the apparent similarities between Ancient Indian philosophy and Ancient Greek philosophy did not arise by chance. These similarities most likely occurred because Ancient Greek philosophy was inspired, influenced, or borrowed ideas from Ancient Indian philosophy

Keywords

Ancient Indian Philosophy , Ancient Greek Philosophy , Pre-Sokratics , arkhe , atman-brahma

Rigveda Bağlamında Antik Yunan Felsefesi ve Kadim Hint Felsefesinin Karşılaştırılması

Abstract

Felsefenin Antik Yunan döneminde ortaya çıktığı şeklindeki iddiayı sorgulamak gerekir. Zira Mezopotamya, Mısır, Çin, İran, Hint gibi kadim medeniyetlerde de felsefenin izlerine rastlamak mümkündür. Örneğin, Hint medeniyetinin ve Hint-Avrupa dil ailesinin yazılı en eski metinleri olduğu düşünülen, yaklaşık M.Ö. 16. yüzyıldan önce kaleme alındığı varsayılan Vedalar külliyatının ilk metni olan Rigveda ve Upanishadlar incelendiğinde, Antik Yunan felsefesinde karşılaşılan düşüncelerin pek çoğunun bu eserlerde yer aldığı görülür. Örneğin, Thales’in her şeyin temel ilkesi ya da arkhesi olarak gördüğü su ve bu ilkeye bağlı olarak gerçekleştirdiği açıklamanın bir benzeri Thales’ten yüzyıllar önce yaşamış bir düşünür olan ve ismi Rigveda’da zikredilen Pracāpati Parameshthin tarafından savunulur. Anaksimandros’un sonsuz ve sınırsız arkhesi olan Apeiron, Kadim Hint felsefesinde Aditi’ye karşılık gelir. Anaksimenes’e göre, her şeyin kendisinden çıktığı temel ilke olan havanın, Kadim Hint felsefesindeki karşılığı yaşamsal soluk ya da nefese tekabül eden Prāṇa’dır. Bu çalışmanın amacı, Kadim Hint felsefesinin nasıl şekillendiğini ana hatlarıyla ortaya koyarak Rigveda bağlamında Kadim Hint felsefesi ile Antik Yunan felsefesi arasında bir karşılaştırma yapmaktır. Bu araştırmanın sonucunda, Kadim Hint felsefesi ve Antik Yunan felsefesi arasındaki çok bariz benzerliklerin tesadüfen ortaya çıkmadığını ve bu benzerliklerin büyük bir ihtimalle Antik Yunan felsefesinin Kadim Hint felsefesinden esinlenme, etkilenme ya da fikirleri ödünç almaya dayandığını göstermeye çalışacağız.

Keywords

Kadim Hint Felsefesi , Antik Yunan Felsefesi , Pre-Sokratikler , arkhe , atman-brahma

References

• Adrados, F. R. Indian and Greek Philosophy. Annals of the Bhandarhar Oriental Research Institute 58-59 (1977): 1-8. google scholar
• Aristoteles. Metafizik. Çeviren Ahmet Arslan. İstanbul: Sosyal Yayınlar, 1996. google scholar
• Aristoteles. Gökyüzü Üzerine. Çeviren Saffet Babür. Ankara: Dost Kitabevi, 1997. google scholar
• Aydın, F. Hint Dinlerine Giriş. Ankara: Eskiyeni Yayınları, 2021. google scholar
• Barnes, J. The Presocratic Philosophers. London: Routledge Publishing, 2013. google scholar
• Copleston, F. A History of Philosophy: Volume I Greece and Rome. London: Continuum Publishing, 1946. google scholar
• Diels, H. & Kranz, W. Die Fragmente der Vorsokratiker. Band 1 (10. Edition). Berlin: Weidmannsche Verlag, 1960. google scholar
• Geib, R. “Food and Eater in NatuaL PhiLosophy of EarLy India.” Journal of Oriental Institute 25 (1976): 223-235. google scholar
• GökaLp, Z. Türk Medeniyeti Tarihi. Ankara: KüLtür Bakanlığı Yayınları, 1976. google scholar
• Guthrie, W. K. C. Yunan Felsefe Tarihi: Sokrates Öncesi İlk Filozoflar ve Pythagorasçılar, Çeviren E. Akça. İstanbuL: KabaLcı Yayınları, 2011. google scholar
• Guthrie, W. K. C. Yunan Felsefesi Tarihi: Sokrates Öncesi Gelenek Parmenides’ten Demoktitos’a Çeviren F. GüLtekin. İstanbuL: KabaLcı YayınLarı. 2019. google scholar
• HerakLeitos. Fragmanlar. Testimonia-Fragmenta-lmitationes. Çeviren G. Şar & E. Yıldız. İstanbul: Dergah Yayınları, 2016. google scholar
• Hiriyanna, M. Hint Felsefesi Tarihi. Çeviren F. Aydın. İstanbuL: İstanbuL BiLgi Üniversitesi YayınLarı, 2019. google scholar
• Homeros. İlyada. Çeviren A. Erhat & A. Kadir. İstanbuL: Can Yayınları, 1998. google scholar
• Kaya, Korhan. Hint Mitolojisi Sözlüğü. Ankara: İmge Kitabevi, 2003. google scholar
• Kaya, Korhan. Hint Felsefesinin Temelleri. Ankara: Doğu Batı Yayınları, 2016. google scholar
• Rigveda. Çeviren Korhan Kaya. İstanbul: Türkiye İş Bankası KüLtür Yayınları, 2021. google scholar
• Upanishadlar. Çeviren Korhan Kaya İstanbuL: Türkiye İş Bankası KüLtür Yayınları, 2022. google scholar
• Keith, A. B. The Religion and Philosophy of The Veda and Upanishads. Massachusetts: Harvard University Press, 1925. google scholar
• Kirk, G. S., & Raven, J. E. The Presocratic Philosophers. A Critical History with a Selection of Texts. Cambridge: Cambridge University Press, 1957. google scholar
• MacdoneLL, A. A. Vedic Mythology. New DeLhi: MotiLaL Banarsidass, 1995. google scholar
• MarLow, A. N. “Hinduism and Buddhism in Greek PhiLosophy.” Philosophy East and West 4, no.1 (1954), 35-45. google scholar
• Meriç, C. Umrandan Uygarlığa. İstanbul: İletişim Yayınları, 1996. google scholar
• MiLic, A. Anaximander 101: An Exploration of His Metaphysics, 2021. https://www.thecoLLector.com/anaximander-greek-phiLosopher/ google scholar
• Nietzsche, F. W. Yunanlıların Trajik Çağında Felsefe. Çeviren N. Hızır. İstanbul: Elif Yayınları, 1963. google scholar
• Platon. Devlet. Çeviren S. Eyüboğlu & M. A. Cimcoz. İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, 2017. google scholar
• Seaford, R. The Origins of Philosophy in Ancient Greece and Ancient lndia. Cambridge: Cambridge University Press, 2020. google scholar
• Skof, L. The Food, Water, Air and Fire Doctrines in Ancient Indian and Greek Philosophies from a Comparative Perspective. Asian Studies, 9(3), 2021, 303-320. doi: 10.4312/as.2021.9.3. google scholar
• Ülken, H. Z. Türk Tefekkürü Tarihi. İstanbul: Yapı Kredi Kültür Sanat Yayıncılık, 2004. google scholar
• Yitik, A. İ. Doğu Dinleri. İstanbul: İSAM Yayınları, 2019. google scholar