Adlî amaçla yapılan kimlik tespitinde beden tipolojisi (somatotip) genellikle ihmal
edilen bir konudur. Bu çalışmada, çeşitli antropometrik ölçü ve oranlardan
yararlanılarak somatotip bileşenlerinin tahmin edilip edilemeyeceği ve bu bilgilerin adlî
antropoloji alanında nasıl kullanılacağı sorularına yanıt aranmaktadır. Bu sorulara cevap
bulmak amacıyla yaşları 18,05-62,52 yıl arasında değişen 220 erkek bireyin
antropometrik ölçüleri alınmış ve Heath-Carter metoduna göre somatotip değerleri
hesaplanmıştır. Bireyler üzerinde ayrıca referans noktaları kemiklere dayanan ve
çoğunluğu ekstremitelerde yer alan 5 antropometrik ölçü alınmış ve çeşitli oransal
değerler hesaplanmıştır. İncelenen bireyler çalışma grubu (n = 170) ve test grubu (n =
50) olmak üzere rastgele iki gruba ayrılmıştır. Çalışma grubunun ölçü ve oranlarından
yola çıkarak ve kademeli (stepwise) regresyon modeli kullanılarak somatotip
bileşenlerini tahmin etmeye yönelik eşitlikler geliştirilmiştir. Ayrıca, oluşturulan bu
eşitliklerin geçerliliği kontrol grubu üzerinde test edilmiştir. Yapılan analizler,
somatotipi öngörmede ölçülerden ziyade oransal değişkenlerin daha iyi sonuçlar
verdiğini ortaya koymaktadır. Diz, kalça ve dirsek genişliklerinin boya oranları en iyi
kestirimi yapan değişkenlerdir. Antropometrik ölçüler arasında ise en kıymetli değişken
diz genişliğidir. Somatotip bileşenleri içerisinde en güvenilir tahmin edilen bileşen
mezomorfidir. Bunu sırasıyla ektomorfi ve endomorfi bileşenleri izlemektedir. Kontrol
grubu üzerinde yapılan testler, somatotip bileşenlerinin yaklaşık ortalama 1 birim
hatayla tahmin edilebileceğini ortaya koymaktadır. Bu bulgulardan hareketle, adli
antropolojik vakalarda kimlik tespitinde beden tipolojisinin özellikle oransal
değişkenler yardımıyla öngörülebileceği söylenebilir.
Primary Language | Turkish |
---|---|
Journal Section | Makaleler |
Authors | |
Publication Date | June 17, 2012 |
Published in Issue | Year 2012 Volume: 1 Issue: 1 |