Examples of Two Ottoman Houses in Suakin Island

Year 2022, Volume: 12 Issue: 1, 473 - 517, 30.03.2022

Güneş Alçı Nurettin Gemici

https://doi.org/10.26650/iuitd.2022.1012706

Abstract

Suakin island has been one of East Africa's most important ports for trade with Egypt, India, Arabia Indian Ocean countries on the Red Sea coast since ancient times. However, Suakin’s star, both commercially and architecturally, shone after being taken under Ottoman administration. According to literature, since the XVIth century, settlements made of wood have been replaced by buildings from coral. It is believed that the Ottoman Empire influenced this change by providing a safe environment, constructing various buildings for the city's needs, and building a mansion for the pasha assigned to the city. Although there was no “Turkification” effort in the reconstruction activities in general, the administrative and commercial activities carried out across three continents caused architectural elements to be carried between the regions and sometimes, develop a new version. Architectural elements combined with Islamic culture and tradition kept up with local styles. The houses are known as Hurşid Effendi and Pasha’s House in Suakin as best examples.

Keywords

Abyssinia, Suakin, Turkish House, Rawshan, Courtyard

Sevâkin’de Osmanlılara Atfedilen İki Ev Örneği

Abstract

Antik çağlardan beri Doğu Afrika’nın, Kızıldeniz sahilinde Mısır, Hindistan, Arabistan ve Hint Okyanusu ülkeleriyle yapılan ticaretinde önem arzeden limanlarından biri olan Sevâkin’in hem ticari hem de mimari anlamda yıldızı Osmanlı idaresine geçtikten sonra parlamıştır. Kaynaklara göre çalı çırpıdan oluşan yerleşim birimleri XVI. yüzyıl itibariyle yerini mercan taşından yapılmış binalara bırakmıştır. Bunda Osmanlı Devleti’nin güvenli bir ortam sağlayarak, şehrin ihtiyaçlarına yönelik birtakım binalar ile atanan paşa için inşa ettirdiği konağın etkisinin olması muhtemeldir. Genel olarak yapılan imar faaliyetlerinde “Türkleştirme” çabası görülmemesine rağmen üç kıtada yapılan idari ve ticari faaliyetler, mimari unsurların bölgeler arasında taşınmasına, bazen de yeni biçimlerle ortaya çıkmasına neden olmuştur. İslâm kültür ve geleneği paydasında birleşen mimari unsurlar yerel üslûplara ayak uydurmuştur. Sevâkin’de Hurşid Efendi ve Paşa’nın Evi olarak bilinen evler de bunların en güzel örneklerindendir.

Keywords

Habeşistan, Sevâkin, Türk Evi, Revşen, Avlu

References

• Abdelkader, Reem - Jin-Ho Park. “The Evolving Transformation of Mashrabiya as a Traditional Middle Eastern Architecture Element”. International Journal of Civil & Environmental Engineering IJCEE-IJENS 17/01 (2017), 15-20. google scholar
• Abdulfettah, Mina. “Sudan Halkı Arasında “Cin Adası” Olarak Bilinen Sevakin”. Independent Türkçe. Erişim 09 Temmuz 2021. https://www.indyturk.com/node/384641 google scholar
• Ağaç, Saliha - Menekşe Sakarya. “Hayat Ağacı Sembolizmi”, IntJCSS, December, 1 (2015), 1-14. google scholar
• Al-Ban, Alaa Zaher. Archıtecture and Cultural Identıty in The Tradıtıonal Homes of Jeddah. Colorado: University of Colorado at Denver, Doktora Tezi, 2016). google scholar
• Aktuğ, Erbil Cömertler - Kadir Pektaş. “Denizli Merkezefendi Hacı Hızır Salih Efendi Evi”, Kalemişi, 5/9 (2017), 13-31. google scholar
• Alelwani Raed vd. “Public Perception of Vernacular Architecture in the Arabian Peninsula: The Case of Rawshan”. Buildings 10/9 (2020), 1-25. google scholar
• Al-Lyaly, Sameer Mahmoud Z. The Tradıtıonal House of Jeddah: A Study of The Interactıon Between Clımate. Edınburgh: Form and Lıvıng Patterns, Department of Architecture University of Edinburgh, Doktora Tezi, 1990. google scholar
• Almaimani, A.K., - Nawari, N.O. “BIM-Driven Components Library for Islamic Facilities (BIM-IF)”, Almaimaniand Nawari Visualization in Engineering, 5/6 (2017), 1-11. google scholar
• Al-Matrafi, Abdulrahman Saadi. A Conceptual Framework For Developing Urban İmage in the Middle East and Arab World. Case Study: The Urban İmage of Jeddah City. England: University of Liverpool, Doktora Tezi, 2017. google scholar
• Al-Murahhem, Feredah Mohsen. “The Mechanism of The Rawâshîn: The Case Study of Makkah”, WIT Transactions On Ecology And The Environment, 128 (2010), 561- 573. google scholar
• Ayverdi, İlhan. Misalli Büyük Türkçe Sözlük. İstanbul: Kubbealtı Lugatı, 2010. google scholar
• Balcı, Gözde. Karadeniz Bölgesi’ndeki Geleneksel Türk Evleri’nde Ocak Yanı Lambalıkların Analizi. İstanbul: Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2019. google scholar
• Baik, A. - J. Boehm. “Hijazi Architectural Object Library (Haol)”, The International Archives of the Photogrammetry, Remote Sensing and Spatial Information Sciences, XLII-2/W3 (2017), 55-62. google scholar
• Baik, A. - R. Yaagoubi - J. Boehm. “Integratıon of Jeddah Hıstorıcal Bım and 3d Gıs for Documentatıon and Restoratıon of Hıstorıcal Monument”. The International Archives of the Photogrammetry, Remote Sensing and Spatial Information Sciences 40/5W7 (2015), 29-34. google scholar
• Breen, Colin - Wes Forsythe - Laurence Smith & Michael Mallinson. “Excavations at the Medieval Red Sea Port of Sevâkin, Sudan”. Azania: Archaeological Research in Africa 46/2 (2011), 205-225. google scholar
• Breen C. - Daniel Rhodes. -and Wes Forsythe. “The Sevâkin Dilemma: Conservation and Heritage Management in Eastern Sudan”, Conservation and Management of Archaeological Sites, 17/2 (2015), 109-121. google scholar
• Bloss, J. F. E., “The Story of Suakin”, Sudan Notes and Records, 19/2 (1936), 271-300. google scholar
• Bozkurt, S. Gülçin. “19.yy da Osmanlı Konut Mimarisinde İç Mekan Kurgusunun Safranbolu Evleri Örneğinde İrdelenmesi”. Journal of the Faculty ofForestry, Istanbul University 62/2 (2013), 37-70. google scholar
• Burckhardt, John Lewis. Travels in Nubia. London: Association for Promoting the Discovery of the Interior Parts of Africa, 1819. google scholar
• Calia, Marısa. “Suakin, Memory of a City.” In Environmental Design: Journal of the Islamic Environmental Design Research Centre 18 i-ii (1997-1998-1999), 192-201. google scholar
• Chekchak, Tarik (Ed.). Toward a Sustainable Future For The Red Sea Coast of Sudan, Part 2: Socio Economic and Governance Survey. New York: The Cousteau Socıety, 2013. google scholar
• Çetin, Yusuf. “Geleneksel Türk Evinde Cumba”, Sanat Tarihi Dergisi, Ege Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yayınları, 15/2 (Ekim 2006), 18. google scholar
• Dağ, Ahmet Cemal. Tarih İçinde Sevakin Adası. İstanbul: Yıldız Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, 2020. google scholar
• Demir, Uğur. “Haremeyn Şam Cidde Habeş Yemen Hindistan ve Mısır ile İlgili Bir Takrir”. Osmanlı Araştırmaları 43 (2014), 301-339. google scholar
• Demiriz, Yıldız. Osmanlı Mimarisinde Süsleme I, Erken Devir (1300-1453). İstanbul: Kültür Bakanlığı Yayınları, 1979. google scholar
• Doğanay, Aziz. Mimarî ve Tezyinî Unsurlarıyla Câmi. İstanbul: Diyanet İşleri Başkanlığı, 2015. google scholar
• Emecen, M. Feridun. “Berekât”. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. 5/486-487. İstanbul: TDV Yayınları, 1992. google scholar
• Erarslan, Alev. Ortaçağ Türk Mimarlığında Eyvan Kullanımında Mekan-İşlev İlişkisi. Megaron 7/3 (2012), 145-160. google scholar
• Greenlaw, Jean-Pierre. The Coral Buildings of Suakin. New York: Kegan Paul International, 1995. google scholar
• Grohman, Adolf. “Sevâkin”, İslâm Ansiklopedisi. 10/523-524. İstanbul: MEB, 1955-66. google scholar
• Gruber, Petra - Eissa, Mahmoud. “Old Town of Jeddah. Results of the Building Survey of the Al-Nawar House”. Architectura Band 44 (2014), 1-16. google scholar
• Halaç, Hicran Hanım - Doruk, Büşra Sağlam. “Türk Konutunda Mahremiyet İçin Düzenlemeler”. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi 6/38 (Haziran 2019), 50-72. google scholar
• Hansen, E. “Preservation of Suakin”. Unesco, Serial No: 2970/RMO.RD/CLP, October-November 1972, Paris, 1973. google scholar
• Hosny, Esra Abdelhamid, Deniz Demirarslan. “Mısır’da İslami Dönem Evleri ve Donatı Tasarımlarının Günümüze Yansıması”. Mimarlık ve Yaşam Dergisi Journal of Architecture and Life 4/2 (2019), 211-237. google scholar
• Karpuz, Haşim. “Türk Evi”. Türk Yurdu 31/290 (2011), 55-63. google scholar
• Kavas, Ahmet. “Sudan”. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. 37/461-466 İstanbul: TDV Yayınları, 2009. google scholar
• Kılıç, Emrullah. Geleneksel Mardin Evlerine Ait Ahşap Kapıların Malzeme ve Yapım Tekniği Bakımından İncelenmesi. Ankara: Gazi Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2010. google scholar
• Kızıltoprak, Süleyman. “Osmanlı Devrinde Kızıldeniz’in İncisi: Sevakin”. google scholar
• Erişim 04.01.2018 http://www.beyaztarih.com/ortadogu-tarihi/osmanli-devrinde-kizildenizin-incisi-sevakin google scholar
• Küçükerman, Önder. Kendi Mekânının arayışı içinde Türk Evi (İstanbul: Türkiye Turing ve Otomobil Kurumu Yayını, 1985), 130. google scholar
• Mallinson Architects & Engineers. “The Historic Port Town Of Suakin: Past And Current Contexts”. Erişim 13 Mart 2010. https://www.mallinsonae.com/suakin-exhibition google scholar
• Mallinson, v.d. “Ottoman Suakin, 1541-1865: Lostand Found”. İn The Frontiers of the Ottoman World, ed. google scholar
• A. C. S. Peacock, London, Oxford University Press (2002), 469-492. google scholar
• Mallinson, Michael. “Suakin Red Sea Provınce”. The Kenana Handbook of Sudan, ed. Peter Gwynvay Hopkins, New York: Routledge Taylor & Francis Group (2013), 196- 218. google scholar
• Mekki, Hasan - Muhammed Ahmed. “Hartum”, Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. 16/251-253. İstanbul: TDV Yayınları, 1997. google scholar
• Özaydın, Abdülkerim. “Bece”, Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. 5/285-286. İstanbul: TDV Yayınları, 1992. google scholar
• Özyalvaç, Şükriye Pınar. İstanbul Konut Mimarisinde Lüks ve Konfor (18. Yüzyıl). İstanbul: Yıldız Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Mimarlık Anabilim Dalı Mimarlık Tarihi ve Kuramı Programı, Doktora Tezi, 2015. google scholar
• Saatçi, Suphi. Kerkük Kenti ve Ev Mimarisi. İstanbul: İstanbul Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi, 1993. google scholar
• Smith, L.M.V vd. “Archaeology and the Archaeological and Historical Evidence For the Trade of Suakin, Sudan”. In D.A. Agius vd. (2012), 173-186. google scholar
• Sokhanpardaz, Kamran. Büyük Selçuklu Cami Mimarisinde Alçı Süsleme. Samsun: Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, İslâm Tarihi ve Sanatları Anabilim Dalı, Doktora Tezi, Samsun 2020. google scholar
• Um, Nancy, “Greenlaw’s Suakin the Limits of Architectural Representation and the Continuing Lives of Buildings in Coastal Sudan”. African Arts 44/4 (Winter 2011), 36-51. google scholar
• ............ The Merchant Houses of Mocha. TradeandArchitecture in an Indian Ocean Port. Publications on the Near East, Seattle and London: University of Washington Press, 2009. google scholar
• ............“Reflections on the Red Sea Style: Beyond the Surface of Coastal Architecture”. Northeast African Studies 12/1(2012), 243-272. google scholar
• Varanda, Fernando. Tradition and Change in the Built Space of Yemen: The Description of a Process as Observed in the Former Yemen Arab Republic Between 1970 and 1990, Durham: Durham University, 1994. google scholar
• Yasıt, Necdet. Sudan’da Türk Dönemi (1820-1881.İsparta: Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Tarih Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, 2012. google scholar
• Yol, Fatih. 19. Yüzyılda Sudan’da Osmanlı Yönetimi ve İngiliz İşgali. Hatay: Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Tarih Ana Bilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, 2016. google scholar
• İNTERNET KAYNAKLARI google scholar
• Dom Joâo de Castro - Roteiro do Mar Roxo - Suakin.jpg, Suakin. Erişim 10 Eylül 2020. google scholar
• https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Dom_Jo%C3%A3o_de_Castro_-_Roteiro_do_Mar_Roxo_-_Suakin. jpg google scholar
• Discover Islamic Art. Erişim 03.02.2022. google scholar
• https://islamicart.museumwnf.org/database_item.php?id=monument;isl;tr;mon01;14;tr google scholar
• Mashrabiyya - ^—jû» Tradition, Design and Sustainability. Erişim: 15.07.2020. google scholar
• https://arabiclanguageculture.com/2019/07/31/mashrabiyya-%D9%85%D8%B4%D8%B1%D8%A8%D9%8A%D8%A9-tradition-design-and-sustainability/; google scholar
• Walters Ms. W.666, Five poems (quintet). Erişim 11.03.2021. google scholar
• https://www.thedigitalwalters.org/Data/WaltersManuscripts/html/W666/description.html google scholar