KAHRAMANMARAŞ AHİR DAĞI’NIN PEYZAJ KARAKTERLERİ YÖNÜNDEN DEĞERLENDİRİLMESİ

Yıl 2016, Cilt: 6 Sayı: 13, 0 - 0, 31.01.2016

Hakan Doygun Merve Gözcü

Öz

Dağlık alanlar ekolojik açıdan yüksek düzeyde duyarlı, küresel ekonominin sürekliliği bakımından önemli, zengin ekosistem hizmetleri sunan, çevresel baskılara açık alanlardır. Yüksek biyolojik çeşitlilik sergileyen dağlık alanlar, insan nüfusu ve faaliyetlerinin de hızla artması nedeniyle giderek daha kompleks sistem özellikleri sergilemektedirler. Bu çalışmada, Kahramanmaraş Ahir Dağı ve yakın çevresine ait fiziksel çevre özelliklerinin peyzaj karakter analizleri yardımıyla değerlendirilmesi ve elde edilen sonuçlar doğrultusunda doğa koruma ve peyzaj planlama ilkelerinin geliştirilmesi amaçlanmıştır. Coğrafi bilgi sistemleri ortamında gerçekleştirilen çalışmada peyzaj karakter tipleri ve arazi örtüsü sınıflandırma verileri kullanılarak peyzaj çeşitliliği ve habitat fonksiyonları incelenmiştir. Çalışma ile ortaya konulan sonuçlar, araştırma alanının biyolojik çeşitlilik ve koruma niteliği bakımından yüksek değere sahip olduğunu göstermiştir. Doğa koruma çalışmalarının başarılı ve kalıcı etki yaratabilmesi için, koruma uygulamalarının ve elde edilen sonuçların belirli aralıklarla izlenmesi gerekmektedir. Bu amaçla, arazi örtüsü değişimleri yüksek çözünürlüklü uydu görüntüleri yardımıyla en fazla onar yıllık periyotlarla izlenmeli, ayrıca benzer veri setleri kullanılarak peyzaj karakter ve habitat fonksiyonu analizleri tekrarlanmalıdır.

Anahtar Kelimeler

Peyzaj karakter analizi, doğa koruma, coğrafi bilgi sistemleri, Kahramanmaraş

Kaynakça

• Anonim, 1992. Agenda 21: Programme of action for sustainable development. Rio Decleration on Environment and Development, UN Department of Public Information, p. 109-114.
• Anonim, 2004. Türkiye Çevre Atlası. T.C. Çevre ve Orman Bakanlığı, Ankara.
• Anonim, 2005. Türkiye’nin Önemli Bitki Alanları: Ahır Dağı, Pp. 3.
• Anonim, 2006. The Countryside Agency Landscape, Access and Recreation Division fort he Royal Agriculturel Show. Landspace beyond the view.
• Atay, S., Güleryüz, G., Orhun, C., Seçmen, Ö., Vural, C., 2009. Dağlarımızdaki Zenginlik Türkiye’nin 120 Alpin Bitkisi, Dönence Basım ve Yayın Hizmetleri, İstanbul. Şehircilik İl Müdürlüğü.
• Becker, A., Körner, C., Brun, J., Guisan, A., Tappeiner, U. 2007. Ecological and Land Use Studies Along Elevational Gradients. Mountain Research and Development, 27(1), 58–65.
• Benliay, A., 2009. Peyzaj planı oluşturulması bağlamında Finike–Kumluca kıyı bölgesinin degerlendirilmesi. Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Csorba, P.,Szabo, S. 2012. The application of landscape indices in landscape ecology, Perspectives on Nature Conservation – Patterns, Pressures and Prospects, ed: Tiefenbacher, J., Pp: 121-140.
• Doygun, H., İlçim, A., Atmaca, M., Oğuz, H. 2010. Kahramanmaraş kentinde biyotopların haritalanması. Araştırma Projesi, TÜBİTAK.
• Duran, C. 2013. Türkiye’nin Bitki Çeşitliliğinde Dağlık Alanların Rolü. Biyoloji Bilimleri Araştırma Dergisi, 6 (1): 72-77.
• Eetvelde V., Antrop, M. 2009. Indicators for assessing changing landscape character of cultural landscapes in Flanders (Belgium), Land Use Policy, 26, 901-910.
• Evrendilek, F., Doygun, H. 2000. Assessing major ecosystem types and the challenge of sustainability in Turkey. Environmental Management, 26 (5): 479-489.
• Gökyer, E., 2009. Bartın kenti ve arıt havzası’nda peyzaj değerlendirme. Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Gökyer, E., Öztürk, M., Dönmez, Y., Çabuk, S., 2015. Bartın ili dağlık alanlarında coğrafi bilgi sistemleri kullanılarak ekoturizm faaliyetlerinin değerlendirilmesi. İnönü Üniversitesi Sanat ve Tasarım Dergisi, 5(12), 25-35.
• Görmüş, S., 2012. Korunan alanlarda peyzaj karakter analizi: Kastamonu-Bartın Küre Dağları Milli Parkı örneği. Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara
• Gret-Regamey, A.,Brunner, S. H., Kienast, F., 2010. Mountain Ecosystem Services: Who Cares? Mountain Research and Development, 32(1):23-34.
• Güngöroğlu, F., 2011. Ekoloji Tabanlı Envanter, Planlama ve Yönetim Uygulamalarında CBS’ nin Kullanılması, TMMOB Coğrafi Bilgi Sistemleri Kongresi, Pp: 8.
• Kısakürek, Ş., Karadeniz N., 2008. Kahramanmaraş Çimen Dağı Yönetim Planlaması. Tarım Bilimleri Dergisi, 15(2) 173-180.
• Kısakürek, Ş., Doygun, H., Gözcü, M., 2014. Kahramanmaraş – Ahir Dağı Bitki Örtüsünün Biyoiklim Katları Doğrultusunda İncelenmesi. II. Ulusal Akdeniz Orman ve Çevre Sempozyumu, 22-24 Ekim, Isparta, 88-95.
• Kim, K., Pauleit, S., 2007. Landscape character, biodiversity and land use planning: The case of Kwangju City Region, South Korea. Land Use Policy, 24 (1): 264-274.
• Leitao, A. B., Ahern, J., 2002. Applying lanscape ecological concepts and metrics in sustainable landscape planning, 59, 65-93.
• Mc Garigal, K., 2014. Fragstats Help – User manual. University of Massachusetts, Amherst, 182 p.
• Şahin, Ş., Perçin, H., Kurum, E., Uzun, O., Bilgili, B. C., 2014. Bölge - Alt Bölge (İl) Ölçeğinde Peyzaj Karakter Analizi ve Değerlendirilmesi Ulusal Teknik Kılavuzu. Projeyi Destekleyen Kurum: TÜBİTAK Kamu Araştırmaları Destek Grubu 1007 Programı. Yürütücü Kuruluş: T.C. Ankara Üniversitesi
• Uzun, O., İlke, E. F., Çetinkaya, G., Erduran., F., Açıksöz, S., 2012. Peyzaj Planlama: Konya İli Bozkır-Seydişehir-Ahırlı-Yalıhüyük İlçeleri ve Suğla Gölü Mevkii Peyzaj Yönetimi Koruma ve Planlama Projesi. Editör: Osman UZUN, T.C. Orman ve Su İşleri Bakanlığı Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü, Pp. 175.