Tahar Ben Jelloun’un Kutsal Gece Adlı Romanında Bellek ve Kimlik Algısı

Year 2018, Volume: 28 Issue: 1, 71 - 87, 22.06.2018

Çağatay Yılmaz Z. Seza Tabaklar

https://doi.org/10.26650/LITERA424730

Abstract

Fransa’da Yapısalcılığın önemli bir dalı olarak gelişen göstergebilimsel çözümleme yöntemi metni bir anlam bütünü olarak kabul etmiştir. Bu yöntemin ışığında Paris Göstergebilim Çevresi metinleri yüzey ve derin yapı olmak üzere aşamalı biçimde inceleyen bir yöntem geliştirmiştir. Bu çalışmada, göstergebilimden esinlenerek Faslı yazar Tahar Ben Jelloun’un 1987’de Goncourt Ödülünü kazandığı, 1985’te yayımlanan Kum Çocuk adlı romanın devamı olan Kutsal Gece adlı kitabını analiz etmeyi amaçlamaktayız. Yaklaşımımız Paris Göstergebilim Okulu diye de anılan Greimas göstergebiliminin temel ilkelerinden yola çıkmakta, incelenen bütünceyi oluşturan anlatısal öğelerin işlevleri açısından betimlenmesi ve çözümlenmesini kapsamaktadır. Kutsal Gece romanında yer alan kişi ve kişilerin eylem alanları çözümlememizin anlatısal düzeyini, kişilerin üstlendikleri izleksel ve betisel roller söylemsel düzeyini, anlambirimcikler ve yerdeşlikler derin yapı düzeyini kapsamaktadır. Bir erkek çocuğu olarak büyütülmüş ve babasının ölümünden sonra dişil kimliğini keşfetme yolculuğuna çıkan Zehra’nın olağanüstü hikâyesini, bellek ve kimlik kavramları bağlamında inceleyeceğiz. Bellek ve kimliğin semantik sınırlarını belirledikten sonra, anlatıyı bölümlere ayırıp metindeki anlatı süreçlerini uzam ve zaman çerçevesinde değerlendireceğiz.

Keywords

Bellek, Kimlik, Göstergebilim, Tahar Ben Jelloun, Kutsal Gece

The Perception of Memory and Identity in The Sacred Night of Tahar Ben Jelloun

Abstract

In France, the semiotic method of analysis that developed as an important branch of structuralism accepts text as a semantic construction. Considering this, the Paris school of Semiotics developed a method that gradually phased out texts as surface and deep structure. In this study, we use semiotic methods to analyze the book The Sacred Night, which is a continuation of the novel titled The Sand Child, for which the Moroccan writer Tahar Ben Jelloun won the “Prix Goncourt” in 1987. The semiotics of Greimas, also known as the Paris school of Semiotics, comes from the basic principles of metamorphosis and includes a description and analysis of narrative elements. In our study, the narrative level of the action areas covers the protagonist and other characters involved in the novel La nuit sacrée, the discursive level contains the figurative and thematic roles that people engage in, and the semes and the isotopies appear in the deep structure by which means the semantic structure of texte. We examine the fantastic story of Zehra, who is raised as a male child and explores feminine identity after his father’s death in the context of memory and identity. After determining the semantic boundaries of memory and identity, we separate the narrative parts and evaluate the narrative processes in the context of time and space.

Keywords

Memory, Identity, Semiotic, Tahar Ben Jelloun, The Sacred Night, The Sacred Night

References

• Bergson, H. (2007). Madde ve bellek (I. Ergüden, Çev.). Ankara: Dost Kitabevi.
• Courtés, J. (2007). La sémiotique du langage. Paris, FR: Armand Colin.
• Everaert-Desmedt, N. (1988). Sémiotique du récit. Bruxelles, Belgium: De Boeck.
• Julius, G. A. (1966). Sémantique Structurale : Recherche de méthode. Paris, FR: Librairie Larousse.
• Kıran, A. & Kıran, Z. (2011). Yazınsal okuma süreçleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Maalouf, A. (2010). Ölümcül kimlikler (A. Bora, Çev.). İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• Schacter, L. D. (2017). Belleğin izinde, beyin, zihin ve geçmiş(E. Özgül,Çev.).İstanbul : Yapı Kredi Yayınları.
• Jelloun, T. B. (2011). Kutsal gece. İstanbul: Kırmızı Kedi Yayınevi.
• Tanyolaç Öztokat, N. (2005). Yazınsal metin çözümlemesinde kuramsal yaklaşımlar. İstanbul: Multilingual. http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_bts&arama=kelime&guid=TDK.GTS.5afddadf511c16.14232399, 17.09.2017 tarihinde başvuruldu.