MİLLETLERARASI AİLE HUKUKUNDA NAFAKA VE NAFAKA BORÇLARINDA MİLLETLERARASI YETKİ, UYGULANACAK HUKUK, TANIMA, TENFİZ VE İŞBİRLİĞİNE İLİŞKİN 4/2009 NO'LU AVRUPA BİRLİĞİ KONSEYİ TÜZÜĞÜ

Year 2011, Volume: 31 Issue: 2, 1 - 33, 20.09.2012

Aylin Aktürk

Abstract

Milletlerarası aile hukukunun uygulamada en önemli konularından birisi nafakadır. Bunun en büyük kanıtı ise elliyi aşkın bir süredir Birleşmiş Milletler üyeleri ve ülkemizin de üye olduğu Milletlerarası Özel Hukukla İlgili La Haye Konferansı üye devletlerinin aile hukuku ve nafaka hukukuyla ilgili ulusal kanunları ve içtihatları uyumlaştırarak konvansiyon ve tüzükler şeklinde yeknesak bir hukuk oluşturma çabalarıdır. Diğer yandan son yıllarda AB üyesi ülkeler arasında kişilerin serbest dolaşımı farklı vatandaşlıkta olan veya farklı ülkelerde oturan veya vatandaşı oldukları devlet dışında yaşayan kişiler arasındaki evliliklere son veren uluslararası nitelikli boşanma davalarının sayısının arttığı belirtilmektedir. Bu durum elbette milletlerarası nitelikli nafaka ihtilaflarını ve nafaka alacağı ile ilgili talepleri beraberinde getirmektedir. Bu konuda mevcut uluslararası belgelerin talepleri tam olarak karşılayamaması konusunda eleştiriler dikkate alınarak AB Konseyi tarafından nafaka meselelerine uygulanacak hukukla ilgili en son Nafaka Borçlarında Milletlerarası Yetki, Uygulanacak Hukuk, Tanıma, Tenfiz ve İşbirliğine İlişkin 4/2009 No’lu Avrupa Birliği Konseyi Tüzüğü (Nafaka Tüzüğü) kabul edilmiştir. Makalede milletlerarası aile hukukunda nafaka talepleriyle ilgili son AB düzenlemeleri ve Nafaka Tüzüğü’nde düzenlenen mahkemelerin yargı yetkisi, uygulanacak hukuk, tenfiz şartının kaldırılması ve idari işbirliği konuları aktarılacaktır. Son olarak ise Türk Hukukundaki nafaka ile ilgili kanunlar ihtilafı kurallarına yer verilerek Nafaka Tüzüğü ile ilgili karşılaştırılma yapılacaktır. 

Keywords

4/2009 No’lu AB Nafaka Tüzüğü, Nafaka, Brüksel I Bis, 2007 La Haye Konvansiyonu, tanıma

MAINTENANCE OBLIGATIONS UNDER INTERNATIONAL FAMILY LAW AND COUNCIL REGULATION (EC) NO 4/2009 ON JURISDICTION, APPLICABLE LAW, RECOGNITION AND ENFORCEMENT OF DECISIONS AND COOPERATION IN MATTERS RELATING TO MAINTENANCE OBLIGATIONS

Abstract

One of the most crucial topics of International Family Law is the law on maintenance
obligations. The members of Hague Conference on Private International
Law have been working for the progressive unification of the rules of maintenance
obligations for more than fifty years now. In recent years the increase
in free movement of persons in European Union has caused the increase in
marriages and divorces of people from different countries; therefore resulting
in several claims of trans-border maintenance obligations. As the international
conventions and mutual treaties do not satisfy the needs of an equitable family
law, European Council has agreed on giving force to Council Regulation (EC)
No 4/2009 on Jurisdiction, Applicable Law, Recognition and Enforcement of
Decisions and Cooperation in Matters Relating to Maintenance Obligations. In
this article subjects such as recent regulations regarding maintenance obligations
in EU Family Law, jurisdiction of courts, applicable laws, recognition and
enforcement of decisions, administrative cooperation between states in EU will
be discussed

Keywords

Maintenance obligation, (EC) No 4/2009, Hague Conference on Private International Law, divorce matters

References

• AKINCI, Ziya/Cemile DEMIR GÖKYAYLA; Milletlerarası Aile Hukuku, 1. Basım, İstanbul, 2010.
• ANTOKOLSKAIA, Masha; Harmonisation of Family Law in Europe: A Historical Perspective, Ed. Masha Antokolskaia, Convergence and Divergence of Family Law in Europe, Intersentia, Antwerpen, Oxford, 2007, s. 11-25. BAYRAKTAROĞLU ÖZÇELİK, Gülüm; Avrupa Topluluğunun La Haye Milletlerarası Özel Hukuk Konferansına Üyeliği, AÜHFD, C:3, S:57, 2008, s. 136.
• BREMNER, Philip; EU Maintenance Regulation: A Qualified Success For European Family Law, Kings Law Review, C: 2, S: 1, 2010, s. 12-16.
• Commission Green Paper on applicable law and jurisdiction in divorce matters SEC(2005) 331 Brüksel, COM(2005) 82 final, 14.03.2005.
• Commission Green Paper on Maintenance Obligations, COM(2004) 254, 15.04.2004.
• ÇELİKEL Aysel; Milletlerarası Özel Hukuk, 4. Basım, İstanbul, 1995.
• DAŞKIN, Şakir; Nafaka Alacaklarının Yabancı Ülkelerden Takibi ve Tahsili (Uluslararası Nafaka Alacağı), 2. Basım, İstanbul, 2008.
• DİZDAR, Murat; Nafaka Alacaklarının Yabancı Ülkelerde Tahsili Hakkında New York Sözleşmesi, Mukayeseli Hukuk Araştırmaları Dergisi, No: 16, Yıl: 1979-80-81, İstanbul, 1985, s. 179.
• EKŞİ, Nuray; Avrupa Birliği Brüksel II Bis Tüzüğüne Göre Boşanma Davalarında Üye Devlet Mahkemelerinin Milletlerarası Yetkisi, Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C:11, Özel S: 2009, 2010, s. 1146.
• EKŞİ, Nuray; Türk Mahkemelerinin Milletlerarası Yetkisi, 2. Basım, İstanbul, 2000.
• GİRAY, Faruk Kerem; Milletlerarası Özel Hukukta Kaçırılan ve Alıkonan Çocukların İadesi, 1. Basım, İstanbul, 2010.
• HESS, B./T. PFEIFFER/P. SCHLOSSER; Report on the Application of Regulation Brussels I in the Member States, HEIDELBERG REPORT, JLS/ C4/2005/03, 2005.
• KALKAN OĞUZTÜRK, Burcu; A General Perspective to the History and the Harmonisation Idea of Family Law in Europe, Annales de la Faculte de Droit d’Istanbul, C: XLI, N:58, 2009, s.182.
• KÖSEOĞLU, Bilal; Uluslararası Çocuk İadesi ve Uluslararası Nafaka Alacakları Davaları, Türkiye Barolar Birliği, 4. Basım, Ankara, 2007.
• NOMER, Ergin; Devletler Hususi Hukuku, 11. Basım, İstanbul, 2002.
• ÖZBEK HADİMOĞLU, Nimet; Brüksel (I) Işığında AB Hukukunda Geçici ve Koruyucu Tedbir Kararları, 1. Basım, Ankara, 2009.
• ÖZKAN, Işıl; Devletler Özel Hukukunda İkametgah, Mutad Mesken ve İşyeri Bağlama Noktalarının Yeniden Değerlendirilmesi, 1. Basım, Ankara, 2003.
• PINTENS, W./K.VANWINCKELEN; Casebook: European Family Law, Leuven, 2001.
• RUHİ, Ahmet Cemal; Nafaka Alacaklarının Yabancı Ülkelerde Tahsili Hakkında 20 Haziran 1956 Tarihli New York Sözleşmesi, AÜEHFD, C:4, S:1-2, 2000, s. 479.
• RUHİ, Ahmet Cemal; Türk Hukukunda Nafaka ve Nafaka Alacaklarının Yabancı Ülkelerde Tahsili, 1. Basım, Ankara, 2003.
• RUHİ, Ahmet Cemal; Boşanma ile İlgili Yabancı Mahkeme İlamlarının Türkiye’de Tanınması ve Tenfizi, 1. Basım, Ankara, 2003.
• RUHİ, Ahmet Cemal; Nafaka Hukuku, 2. Basım, Ankara, 2010.
• SAKMAR, Ata/Nuray EKŞİ; Hukuki ve Ticari Konularda Mahkemelerin Milletlerarası Yetkisi ve Mahkeme Kararlarının Tanınması ve Tenfizi Hakkında AB Konsey Tüzüğü, MHB, Prof. Dr. Ergin NOMER’E Armağan, Yıl 22, Sayı 2, 2002, s. 721-743.
• TEKİNALP, Gülören; Nafaka Mükellefiyetine Uygulanacak Hukuk Hakkında 1956 ve 1973 Tarihli La Haye Sözleşmeleri ve Milli Kanunlar İhtilafı Kurallarının Uygulama Alanı, MHB, S. 1, Y. 3, 1983, s. 14.
• TURONOVA, Jana; Maintenance Claims Within The European Union With Regard To The New Maintenance Regulation, Annals of the University of Targu Jui, Juridicial Sciences Series, No. 1/2009, 2009, s. 75.
• ULUOCAK, Nihal; La Haye Nafaka Sözleşmesinde (1956) Nafaka Statüsünün Nesep Statüsünden Bağımsız Düzenlenmesine İlişkin Sorunlar, Prof. Dr. Hıfzı Timur’un Anısına Armağan, Milletlerarası Hukuk ve Milletlerarası Münasebetler Enstitüsü, İstanbul, 1979, s. 930.
• VERWILGHEN, Michel; Explanatory Report, (Çevrimiçi) www.hcch.net/upload/expl23-24.pdf
• ZAHARIA, Alexandrina; Considerations on Revising the Council Regulation (EC) No 44/2001 on Jurisdiction and the Recognition and Enforcement of Judgments in Civil and Commercial Matters, (Çevrimiçi) http://www. juridica-danubius.ro/continut/arhiva/A113.pdf.
• ZEBRE, Miha, The Revision of Brussels I Regulation and the Abolition of Exequatur, (Çevrimiçi) http://www.lexonomica.com/journal/images/stories/Volume_II/No2/16-Zebre-Razprava_-_Revizija_Bruseljske_uredbe_I.pdf